Hàng trăm người dân sống dọc theo sông Trường (huyện Phước Sơn) kéo nhau ra bờ sông đào đãi vàng sau đợt mưa lũ vừa qua.

Theo lý giải của người dân nơi đây, vàng cám thường theo con nước lũ trôi dạt rồi nằm ở dưới lòng sông.

“Vừa rồi lũ to quá, nhà ngập hết, bao nhiêu đồ đạc trôi ra sông cả. Cơm gạo không đủ nuôi 4 đứa nhỏ ở nhà”, chị Hồ Thị Hà (30 tuổi, thôn 10, Phước Hiệp) vừa bước lên bờ sau một đợt ngụp lặn vừa nói.

Chị Hà cho hay, bản thân và nhiều anh chị em khác của đồng bào Bhnoong đã ra sông tìm vàng từ 2 tuần nay.

Sau đợt mưa lũ, người dân kéo nhau ra bờ sông đào đãi vàng

Tại các điểm sạt lở đất do dòng chảy của lũ ở các xã Phước Hiệp, Phước Hòa, rất đông người ngụp lặn tìm vàng. Người dân cắm cúi múc đất cát dưới sông đưa lên khay đãi đi lớp đất đá, trước khi dùng mâm hay nắp xoong đãi lấy vàng cám. 

“Làm vàng cực lắm, ngâm mình dưới nước cả ngày nhưng nhiều hôm chả được gì. Hôm nào may mắn còn kiếm được 100 ngàn về nuôi con”, chị Hà nói. Xong chị lại ngụp xuống bờ sông, bất chấp dòng nước chảy cuồn cuộn.

Từ bờ sông Trường kéo dài hàng chục km lên đến chân đập thủy điện Đăk Mi 4 những ngày qua có rất đông người dân đào đãi vàng. Người dân đi theo từng nhóm, có gia đình đưa cả phụ nữ và người già, con nhỏ ra bên sông tìm vàng cám.

Người dân bất chấp nguy hiểm để kiếm sống

Chị Nguyễn Thị Tuyết (49 tuổi, thôn 10, xã Phước Hiệp) kể, bên cảnh hiểm nguy do nước xiết, bờ sông sạt lở và đầy hố vàng, người dân còn thấp thỏm lo thủy điện xả bất ngờ không kịp chạy.

“Nhiều khi thủy điện xả lũ đến hai ba cửa, lượng nước đổ về bất ngờ ngập nguyên ngọn đồi phía trên, lúc đó chỉ biết vứt đồ đạt mà chạy...”.

Chính quyền không xử lý được?

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn cho biết, sau lũ, lượng vàng sa khoáng dưới sông nhiều, một lượng lớn người dân bỏ việc để hành nghề đãi vàng. Chính quyền địa phương nhiều lần đi truy quét nhưng không xử lý triệt để được.

“Trước mắt, huyện đã kết hợp với thủy điện, để lúc nào xả lũ thì có loa thông báo, đảm bảo an toàn cho người dân đãi vàng trái phép bên sông”, ông Hà nói.

Đãi tìm vàng cám với các dụng cụ thô sơ

Theo ông, huyện đang có phương án đào tạo nghề ngay tại địa phương, nhằm giảm tình trạng thanh niên thất nghiệp rồi đi đãi vàng.

Người dân tìm đến những khu vực bờ sông bị sạt lở, những nơi được cho là có vàng cám do lũ cuốn xuống sông

Công việc khổ cực, nguy hiểm nhưng nhiều người dân ra về tay trắng sau một ngày ngụp lặn

UBND huyện Phước Sơn từng nhiều lần truy quét nhưng không xử lý được 

Ra bờ sông tìm vàng

Lê Bằng