Các nhà sản xuất chip có chung nhận định sự bùng nổ AI là “thay đổi lớn nhất” trong thập kỷ này và là động lực tăng trưởng mới cho thị trường PC vốn đang trì trệ. Dù vậy, những cuộc cách mạng luôn đặt ra thách thức với những cái cũ, lần này là sự thống trị của các thương hiệu truyền thống như Intel và AMD.

CEO Qualcomm Cristiano Amon cho hay công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang làm thay đổi hoàn toàn trải nghiệm sử dụng máy tính cá nhân.

Qualcomm, nhà phát triển chip di động hàng đầu thế giới, cho biết họ sẽ đặt cược vào phân khúc máy tính xách tay. Dòng chip Snapdragon X Elite sẽ xuất hiện trên các máy tính HP, Dell, Lenovo, Acer, Asus và Microsoft sớm nhất trong tháng này.

Khả năng tính toán mỗi giây là thước đo sức mạnh xử lý của máy tính, và với AI, con số này lên tới hàng nghìn tỷ.

Intel, nhà sản xuất bộ xử lý trung tâm (CPU) hàng đầu cho PC, đã giới thiệu chipset mới nhất Lunar Lake có trang bị bộ xử lý thần kinh (NPU), cung cấp 48 TOPS, tương đương 48 nghìn tỷ phép tính mỗi giây. 

“Chúng tôi kỳ vọng rằng đến năm 2028, 80% tổng số PC sẽ là PC AI với Intel ở vị trí số một”, CEO Intel Pat Gelsinger phát biểu tại sự kiện Computex.

Trong khi đó, AMD cũng công bố chipset mà hãng “tự hào” là mạnh nhất thế giới - Ryzen AI 300, có sức mạnh 50 TOPS. Công ty cho biết những laptop trang bị Ryzen AI 300 sẽ có mặt trên thị trường từ tháng 7 năm nay.

“Đây có lẽ là sự thay đổi lớn nhất đối với PC trong cả thập kỷ qua”, Lisa Su - CEO AMD nói.

Một trong những điểm hấp dẫn chính của PC AI là khả năng chạy các ứng dụng trước đây yêu cầu kết nối tới đám mây, chẳng hạn như dịch song song, ghi chép nội dung cuộc họp theo thời gian thực và trợ lý ảo tương tác theo kiểu hội thoại.

Sự thay đổi lớn nhất, đồng nghĩa với sự thay đổi của chính cấu trúc ngành công nghiệp chip PC.

Trong nhiều năm, Intel và AMD là những nhà sản xuất CPU cho PC dẫn đầu thế giới, với thị phần tổng hợp là 86%, trích dữ liệu gần đây nhất của Counterpoint. Những bộ xử lý này sử dụng kiến ​​trúc chip X-86, được biết đến với hiệu năng cao hơn. Ngược lại, bộ xử lý được sử dụng trong hầu hết điện thoại thông minh và máy tính bảng lại dựa trên kiến ​​trúc Arm do công ty cùng tên của Anh nghiên cứu và phát triển… Những bộ xử lý này tiết kiệm năng lượng, khiến chúng trở nên lý tưởng cho các thiết bị di động như smartphone và thiết bị đeo.

Nhưng những tiến bộ trong công nghệ sản xuất chip và AI đồng nghĩa những con chip với cấu trúc Arm sẽ sớm trở nên vừa mạnh vừa tiết kiệm năng lượng.

Amon của Qualcomm ước tính, trong những năm tới, có đến 50% PC sẽ chạy trên kiến ​​trúc của Arm, mở ra cơ hội lớn đối với nhà sản xuất chip di động này.

Apple là ví dụ nổi bật nhất về việc một nhà sản xuất PC lớn thay thế CPU Intel bằng CPU thay thế của riêng họ dựa trên kiến ​​trúc của Arm. Theo dữ liệu của Counterpoint, việc dòng MacBook chuyển sang sử dụng những con chip này từ năm 2020 đã giúp thị phần của chip Arm đạt khoảng 11%.

MediaTek, một nhà sản xuất chip di động hàng đầu khác chuyên về chip dựa trên Arm và Nvidia, hãng có chip AI phổ biến được sử dụng chủ yếu trong máy chủ, cũng đang hợp tác cùng nhau để phát triển chip cho máy tính xách tay.

Giám đốc điều hành Arm Rene Haas đưa ra nhận định PC chạy “Windows on Arm” sẽ chiếm thị phần thống trị trong 10 năm tới.

Anthony Peter Bonadero, Chủ tịch Compal Electronics - công ty sản xuất máy tính theo hợp đồng, cho biết Qualcomm có lợi thế về “thời gian đưa sản phẩm ra thị trường” vì chip Snapdragon X Elite của họ có mặt sớm hơn so với các sản phẩm của Intel và AMD. Ngoài ra, kiến ​​trúc Arm có nghĩa là Snapdragon tiết kiệm năng lượng và mang lại thời lượng pin tốt hơn.

William Li, nhà phân tích công nghệ cao cấp của Counterpoint, cho biết máy tính xách tay dựa trên Arm sẽ chiếm tới 15% thị trường trong năm nay và lên tới 20% vào năm 2027, khi có nhiều người tham gia cuộc đua hơn.

“Trước đây trong lĩnh vực máy tính xách tay, Intel và Windows là những công ty thống trị, nhưng giờ đây Microsoft đang hợp tác với Qualcomm để ra mắt một loạt PC AI mới - chỉ báo cho thấy điều gì đó sắp xuất hiện”, chuyên gia công nghệ này nói. “Chúng tôi nhận thấy thị phần của Intel có thể phải đối mặt với một số áp lực nếu các sản phẩm của Arm trở nên cạnh tranh”.

Tuy nhiên, sự thành công của PC AI sẽ phụ thuộc vào việc người tiêu dùng có hứng thú với những tính năng mới trên máy tính của họ hay không, bất kể thiết bị đang chạy chip Arm hay X-86.

Đến nay, dù có nhiều sự phấn khích nhưng vẫn chưa thấy bất kỳ ứng dụng AI mang tính “thay đổi cuộc chơi” trên PC AI. Do đó, kỷ nguyên đối với PC AI mới chỉ bắt đầu và cần thêm thời gian để hệ sinh thái AI trở nên hoàn thiện cũng như những trợ lý AI trên máy tính trở thành xu hướng chủ đạo.

Thế Vinh

Thiết kế: Nguyễn Cúc