Nguyễn Đức Thành (32 tuổi), một người dân xã Thạch Thán hiện là công nhân một nhà máy sản xuất đồ ăn trẻ em trên địa bàn huyện Quốc Oai cùng nhóm bạn đồng niên cũng mê món đặc sản chuột đồng từ thơ bé.
Cứ đến mùa chuột đồng, anh cùng nhóm bạn lại rủ nhau đi săn bắt vào những ngày nghỉ cuối tuần để thưởng thức và cũng là dịp để bạn bè gặp mặt, hàn huyên.
Chỉ với cây gậy, cái cuốc, mảnh lưới... những thanh niên xã Thạch Thán đã có thể thực hiện buổi săn chuột đồng ngay tại cánh đồng đang mùa bỏ không của xã mình. Tất nhiên không thể thiếu chiếc điếu cày truyền thống của người nông dân Việt xưa.
Bằng những kinh nghiệm được truyền từ ông cha, việc săn chuột khá dễ dàng với những thanh niên Thạch Thán.
Cánh đồng xã Thạch Thán hiện đang bỏ không do canh tác vụ thu đông không hiệu quả so với việc đi làm công nhân ở các khu công nghiệp quanh vùng.
Để vồ chuột cũng phải đòi hỏi những kỹ năng như quan sát dấu vết đường đi, phát hiện hang chuột... cho đến kỹ năng khi vồ chuột sao cho không để bị cắn.
Cùng một cú vồ, Bùi Văn Hưng (32 tuổi) bắt được 2 chuột đồng, anh cho biết nếu để chuột cắn chảy máu có thể nhiễm bệnh do một số virus truyền bệnh gây ra nên phải ghì thật chắc chuột xuống đất khi vồ trúng, sau đó lựa tay nắm phần gáy chuột và tuyệt đối không nắm đuôi để tránh chuột quay lại cắn.
Bước tiếp theo sau khi bắt được chuột là bẻ răng để tránh bị cắn khi chế biến.
Những cú rượt đuổi trên đám cỏ rậm rạp, trước đây là những thửa ruộng đã bị bỏ không vài năm nay do thu nhập quá thấp nên người nông dân dần chuyển sang làm nghề khác như công nhân, thợ mộc... với thu nhập cao hơn.
Là những trai tráng xuất thân từ những gia đình nông dân, nhưng những thanh niên này hiện nay đều làm công việc khác. Chỉ những dịp nghỉ cuối tuần họ mới có thời gian chạy trên cánh đồng săn chuột làm mồi nhậu.
Chỉ sau chừng hơn 1 giờ rượt đuổi lũ chuột, nhóm trai tráng gồm 6 người đã tóm được hơn 40 con, với trọng lượng mỗi con trên dưới 100 gram.
Sau khi làm sạch lông, chuột được thui rơm.
Chuột sau khi thui vàng rỡ, thơm nức.
Đầu, đuôi, chân và nội tạng chuột đều vứt bỏ, chỉ phần thân được hấp hoặc nướng bằng than củi.
Với thanh niên nơi đây, thú săn chuột đồng vào mỗi cuối tuần khiến tình làng, nghĩa xóm thêm đậm đà. Bởi hàng ngày, mỗi người đi làm về đến nhà là tối mịt, không có thời gian giao lưu như trước.
Lê Anh Dũng