Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ (DNC) tại Chicago ngày 19-22/8 dự kiến trao đề cử chính thức cho Phó tổng thống Kamala Harris để thay mặt đảng Dân chủ chạy đua vào Nhà Trắng trong cuộc bầu cử tháng 11. 

Kamala Harris Spectrum News.jpg
Phó tổng thống Kamala Harris

Tuy nhiên, một số người lo ngại cuộc tranh luận trong nội bộ đảng Dân chủ về chiến dịch quân sự của Israel ở Dải Gaza có thể làm suy yếu sự đoàn kết của đảng tại đại hội và trước cuộc bầu cử tổng thống, khi chỉ còn chưa đầy 80 ngày nữa.

Theo kế hoạch đã công bố, đại hội DNC sẽ kết thúc vào ngày 22/8 với bài phát biểu của Phó tổng thống Harris vào khung giờ vàng, sau khi bà chính thức chấp nhận đề cử của đảng. Tổng thống Biden, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, cựu Tổng thống Barack Obama và các thành viên cấp cao khác của đảng Dân chủ cùng dàn nghệ sĩ ngôi sao dự kiến sẽ xuất hiện sân khấu tại Trung tâm United ở Chicago để ca ngợi nữ chính khách này và chỉ trích gay gắt đối thủ Cộng hòa của bà - ông Trump.

Hiện vẫn chưa rõ chiến dịch tranh cử của bà Harris và đảng Dân chủ sẽ giải quyết bản chất nhạy cảm của chính sách về Israel và cuộc xung đột ở Gaza như thế nào. Đội ngũ của bà Harris đã không trả lời yêu cầu bình luận về điều đó.

Tel Aviv đã phát động chiến dịch quân sự ở Gaza với mục đích loại bỏ Phong trào Hồi giáo Hamas sau khi nhóm vũ trang này đột kích lãnh thổ miền nam Israel vào ngày 7/10/2023, khiến khoảng 1.200 người Do Thái thiệt mạng và 251 người khác bị bắt giữ làm con tin. Israel đã phải đối mặt với sự chỉ trích của quốc tế về quy mô thương vong của dân thường trong chiến dịch tấn công Gaza kể từ đó. Bộ Y tế Palestine thống kê, hơn 40.000 người dân nước này tại vùng đất đang bị Israel bao vây đã thiệt mạng.

Bà Harris vẫn chưa công bố chính sách rõ ràng về Gaza và Israel. Chiến dịch tranh cử của bà cho đến nay mới chỉ đưa ra một loạt đề xuất về kinh tế và đang chịu áp lực phải công bố thêm các chi tiết về chương trình nghị sự chính sách của mình. Song, bà Harris đã kêu gọi ngừng bắn và đối xử tôn trọng với những người biểu tình tại các cuộc mít tinh vận động tranh cử. Gần đây, bà Harris cũng nhắc đến việc "quá nhiều" thường dân đã thiệt mạng vì xung đột ở Gaza, nhưng không ủng hộ lệnh cấm vận vũ khí đối với Israel như một số người cấp tiến kêu gọi.

Sự phản đối cách chính quyền Biden xử lý cuộc xung đột Israel - Hamas từng dẫn tới việc hơn 750.000 người bỏ phiếu "không cam kết", tức là không ủng hộ bất cứ ứng cử viên tổng thống nào, trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ hồi tháng 2 năm nay. Động thái làm dấy lên lo ngại rằng những cử tri này có thể ở nhà hoặc bỏ phiếu cho bên thứ ba.

Mặc dù nguy cơ xảy ra chiến dịch bỏ phiếu "không cam kết" đã giảm nhẹ trong sự phấn khích của các thành viên Dân chủ về việc chọn bà Harris làm ứng viên tổng thống trong những tuần gần đây, nhưng sự hiện diện của những phiếu bầu đó tại các bang chiến địa quan trọng như Michigan vẫn tồn tại ở DNC.

Chỉ có khoảng 30 đại biểu DNC sẽ dùng lá phiếu “không cam kết” nhưng nhiều người trong số họ là các nhà tổ chức lâu năm của đảng Dân chủ và họ đại diện cho hàng trăm nghìn cử tri không hài lòng. Dù sẽ bị áp đảo bởi hơn 4.500 đại biểu cam kết ủng hộ bà Harris, nhưng họ cho biết có ý định dành thời gian tại đại hội để gây sức ép buộc chiến dịch tranh cử của bà Harris và đảng Dân chủ phải thông qua một chính sách "được nhiều cử tri ủng hộ" là yêu cầu ngừng bắn ở Gaza và áp lệnh cấm vận vũ khí đối với Israel.

Đối với các cuộc biểu tình, vẫn còn phải chờ xem chúng sẽ được tổ chức như thế nào và thu hút được bao nhiêu người. Song, bà Harris đã nhận được một số thiện cảm từ những người biểu tình phản đối xung đột ở Gaza, vì bà là một trong các thành viên đầu tiên của chính quyền Mỹ kêu gọi ngừng bắn và bày tỏ quan điểm gay gắt hơn về Israel và Thủ tướng Netanyahu.

Dẫu vậy, nhiều người tin “thời kỳ trăng mật” của ứng viên đại diện đảng Dân chủ đã kết thúc. Dù đánh giá cao lời lẽ của Phó tổng thống về việc buộc Israel phải chịu trách nhiệm về thảm họa nhân đạo ở Gaza, nhưng các đại biểu DNC bỏ phiếu “không cam kết” và những người tổ chức biểu tình muốn thấy lập trường chính sách có thể biến thành hành động của bà.

Giới quan sát lưu ý, thời điểm diễn ra sự kiện DNC cũng trùng vào tuần quan trọng đối với các cuộc đàm phán về ngừng bắn ở Gaza, do Mỹ làm trung gian. Đây được coi là một sáng kiến ​​quan trọng trong những tháng cuối cùng của chính quyền Biden. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đến Israel hôm 18/8 và ông sẽ tiếp tục đến Cairo, Ai Cập nhằm thúc đẩy nỗ lực này.

Nhà Trắng mô tả các cuộc đàm phán ngừng bắn đang ở giai đoạn "cuối cùng" và thực tế ngoại giao này có thể khiến Phó tổng thống Harris và chiến dịch tranh cử rơi vào tình thế bấp bênh. Là một thành viên trong của chính quyền Mỹ đương nhiệm, bà Harris khó có thể đi chệch khỏi lập trường của Tổng thống Biden về Gaza trong những trường hợp bình thường và thậm chí còn khó khăn hơn khi các cuộc thương lượng có khả năng sắp kết thúc.

Một số người thân cận với bà Harris tiết lộ, dù thế nào đi nữa sẽ không có sự thay đổi chính sách đáng kể nào. Halie Soifer, cố vấn an ninh quốc gia của bà Harris tại Thượng viện và cũng là Chủ tịch Hội đồng những người Do Thái thuộc đảng Dân chủ Mỹ khẳng định sẽ "không có sự khác biệt" giữa quan điểm của bà Harris và ông Biden về Israel và cuộc xung đột ở Gaza.