Lục lại ký ức về những vụ án mình từng tham gia tìm thủ phạm suốt 19 năm qua, Trung tá Đỗ Lập Hiếu cho biết, có rất nhiều trường hợp cho thấy vai trò quan trọng của bộ phận pháp y.
Nhưng vụ khiến ông và các đồng đội nhớ nhất khi được đóng góp trí lực trong công tác phá án là vụ thảm sát ở Uông Bí, Quảng Ninh vào năm 2016 - khi ông đang là Đại uý.
Nhận được tin báo của Công an tỉnh về một vụ án khiến 4 người thiệt mạng, đội công tác của Viện Khoa học hình sự ngay lập tức lên đường.
Họ là những người đầu tiên được bước chân vào hiện trường. Hình ảnh 4 bà cháu nằm trong căn bếp với nhiều vết đâm chém trên người khiến cả đội đều hình dung được mức độ nghiêm trọng của vụ án. Ai cũng hiểu rằng cần tìm ra thủ phạm sớm nhất có thể, để làm yên lòng người nhà nạn nhân cũng như dư luận.
“Suốt 9 tiếng đồng hồ, đội pháp y gồm 4 người khám nghiệm tử thi ngay tại hiện trường. Chúng tôi làm việc từ trưa đến 2h sáng mới xong, không kịp ăn uống gì”.
Sau khi xong việc, một cán bộ sang nói: “Mời các anh sang ăn cơm, có người đang đợi”.
“Chúng tôi cũng không biết ai đợi mình trong kia và cũng không để ý nhiều. Hoá ra, người đợi chúng tôi là Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương lúc ấy đã trực tiếp xuống hiện trường để nắm bắt và chỉ đạo vụ án. Thủ trưởng đứng cạnh quan sát chúng tôi làm việc mà chúng tôi không hề hay biết.
Lúc ăn cơm, Thủ trưởng khen chúng tôi: ‘Làm được’. Ăn xong mới là lúc ‘cân não’. Đội pháp y bị Thủ trưởng ‘vặn hỏi’ tơi bời, mà nếu không làm kỹ, không làm tốt thì không thể trả lời được”.
Có mặt bên bàn họp án sau đó còn có Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự - Thiếu tướng Hồ Sỹ Tiến, người được mệnh danh là “khắc tinh” của tội phạm.
“Lúc ấy, tôi mới được giao chỉ huy đội pháp y phụ trách vụ án này”.
Trên bàn họp án, Thượng tướng Lê Quý Vương quay sang Thiếu tướng Hồ Sỹ Tiến đề nghị nhận định về vụ án. Thiếu tướng Hồ Sỹ Tiến khi ấy khẳng định: “Phải có từ 2 thủ phạm trở lên”.
Nghe Thiếu tướng Tiến đánh giá xong, Thượng tướng Vương quay sang bác sĩ Hiếu: “Đại diện C09 báo cáo tình hình khám nghiệm và cho ý kiến”.
Bằng tất cả những đánh giá thu được từ việc khám nghiệm tử thi, Đại úy Hiếu đã đưa ra câu trả lời hoàn toàn khác: “Một người cũng có thể gây án được, nhưng bắt buộc phải gây ra ở 2 thời điểm khác nhau”.
Câu trả lời của đội pháp y khiến vị Thiếu tướng thoáng giật mình.
“Thượng tướng Vương yêu cầu tôi đưa ra bằng chứng. Tôi nói, bằng chứng là thời gian chết - đó là dựa vào mức độ tiêu hoá thức ăn trong dạ dày của các nạn nhân.
Với 2 cháu nhỏ là anh em ruột, thức ăn trong dạ dày cho thấy bữa ăn cuối cùng cách thời điểm tử vong 3-4 tiếng. Theo lời khai của một số nhân chứng, bữa ăn cuối cùng của họ vào khoảng 19-20h, như vậy thời điểm tử vong vào khoảng 23-24h. Còn với người bà và người cháu họ, thời điểm tử vong cách bữa ăn cuối cùng 6-7 tiếng, tức là khoảng 2-3h sáng. Với thời điểm và cơ chế gây chết như vậy, chúng tôi nhận định 1 người cũng có thể ra tay được”.