Xin chào bác sĩ, tôi 37 tuổi, cơ thể không quá béo. Nhưng gần đây, tôi làm xét nghiệm tổng quát, bác sĩ chẩn đoán tôi bị rối loạn mỡ máu, tăng cholesterol nhưng chưa cần uống thuốc điều trị. Bác sĩ tư vấn giúp tôi chế độ ăn cho người có chỉ số mỡ máu cao. Tôi cảm ơn! (Trần Thu Hà - Cầu Giấy, Hà Nội)
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Tiến Dũng, Phó giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai trả lời:
Chất béo bão hòa có nhiều trong bơ, phô mai, thịt đỏ và các thực phẩm có nguồn gốc động vật khác. Khoa học đã chứng minh chất béo bão hòa có thể làm tăng lượng cholesterol xấu. Từ đó, dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch và đột quỵ.
Hội Tim mạch Mỹ khuyến cáo người dân nên chọn một chế độ ăn uống hạn chế chỉ từ 5% đến 6% calo từ chất béo bão hòa. Ví dụ, nếu chúng ta cần khoảng 2.000 calo mỗi ngày thì không quá 120 calo trong số đó đến từ chất béo bão hòa, tương đương khoảng 13g chất béo bão hòa. Chất béo không bão hòa có thể giúp giảm nồng độ cholesterol xấu và chất béo trung tính, đồng thời cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể cần.
Chúng ta nên tuân thủ theo nguyên tắc sau:
1. Cân bằng lượng calo nạp vào với calo tiêu hao để duy trì cân nặng hợp lý.
2. Chọn ngũ cốc nguyên hạt, protein từ thịt nạc và thực vật cùng nhiều loại rau quả.
3. Hạn chế muối, đường, mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn và rượu bia.
Để có chế độ ăn tốt cho tim mạch, chúng ta nên chọn thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da. Hạn chế thức ăn dùng các loại dầu nhiệt đới như dầu dừa, dầu cọ, dầu hạt cọ… Ưu tiên chế độ ăn thiên về cá và các loại hạt. Chúng ta có thể thay thế một số loại thịt bằng các loại đậu. Tăng lượng trái cây, rau và ngũ cốc trong khẩu phần ăn giúp cơ thể hấp thụ ít calo hơn.
Ăn cá nhiều hơn: Ăn ít nhất khoảng 200-300g cá không chiên mỗi tuần. Chọn cá béo hoặc nhiều dầu như: cá cơm, cá trích, cá thu, cá tuyết đen, cá hồi, cá mòi, cá ngừ vây xanh, cá trắng, cá vược sọc và cá bớp có nhiều axit béo omega-3 thiết yếu.
Ăn các loại hạt nhiều hơn: Ăn một nắm nhỏ các loại hạt không ướp muối để có chất béo tốt, năng lượng, protein và chất xơ. Các lựa chọn tốt bao gồm hạnh nhân, hạt điều, hạt macca, quả phỉ, đậu phộng, hạt dẻ cười, hạt bí, hạt hướng dương và quả óc chó.
Sử dụng thêm quả bơ: Ăn hoặc nấu nướng với bơ để bổ sung chất béo tốt lành mạnh, chất xơ và các vitamin và khoáng chất cần thiết.
Lựa chọn loại dầu ăn tốt: Sử dụng dầu ăn ít chất béo bão hòa hơn. Các lựa chọn tốt bao gồm dầu từ bơ, hạt cải, ngô, hạt nho, ô liu, đậu phộng, cây rum, mè, đậu nành và hướng dương.
Dùng các sản phẩm từ sữa không béo và ít béo thay cho các sản phẩm toàn chất béo. Đối với những người ăn thịt hoặc gia cầm, hãy chọn những loại nhiều nạc nhất.