Sữa được xem là một phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng cân bằng, giúp tăng cường sức khỏe và thúc đẩy quá trình trao đổi chất của con người. Song, nhiều gian thương đã cố tình làm sữa giả để thu lời bất chính.
Vào năm 2024, Ajay Agarwal, một thương nhân ở thành phố Bulandshahr thuộc bang Uttar Pradesh, Ấn Độ đã bị bắt giữ sau khi tạo ra 500 lít sữa giả từ 1 lít hóa chất.
Theo nhà chức trách, Agarwal, chủ một cơ sở chuyên kinh doanh sữa và các sản phẩm từ sữa, đã trộn chất tạo ngọt và hương nhân tạo vào hóa chất để làm cho dung dịch này trông giống như sữa thật. Đối tượng bị cáo buộc đã bán sữa và phô mai giả trong 20 năm.
Quy trình làm sữa giả từ hóa chất được tái hiện. Video: Times of India
Trong cuộc đột kích của Cơ quan Tiêu chuẩn và An toàn Thực phẩm Ấn Độ (FSSAI), một cửa hàng và 4 kho hàng của Agarwal đã bị niêm phong cùng với nhiều hóa chất pha trộn sẵn.
"Agarwal vẫn chưa tiết lộ các hóa chất mà ông ta đã sử dụng để làm sữa giả, nhưng chỉ với 5ml hóa chất, ông ta có thể tạo ra 2l sữa giả", một quan chức Ấn Độ chia sẻ với tờ Times of India. Quan chức này nói thêm rằng, Agarwal còn sử dụng các chất tạo mùi để người mua khó có thể phân biệt được sữa giả với sữa thật bằng mắt thường hoặc ngửi.
Trong quá trình kiểm tra, các quan chức FSSAI đã thu giữ nhiều loại hóa chất như kali hydroxit (KOH), bột váng sữa, sorbitol và mỡ đậu nành tinh chế dường như được Agarwal sử dụng để tạo ra sữa giả. Đáng chú ý, các chất tạo ngọt nhân tạo phục vụ quá trình đã hết hạn từ 2 năm trước.
Thậm chí, đối tượng Agarwal còn chia sẻ công thức làm sữa giả với những người bán sữa khác trong làng để tối đa hóa hoạt động kinh doanh.
KOH vốn là một hợp chất có tính kiềm mạnh, được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp. Chất này tồn tại ở dạng tinh thể kết tinh có màu trắng, mùi đặc trưng, có hút ẩm, tan hoàn toàn trong nước. Do có tính ăn mòn cao, nên KOH độc hại đối với con người. Nó có thể gây bỏng miệng, cổ họng và dạ dày nếu nuốt phải. Ngoài ra, nó còn gây đau dữ dội, sưng tấy và tổn thương mô. Nếu hít phải, KOH có thể gây kích ứng phổi và cổ họng, dẫn đến khó thở. Khi hóa chất này tiếp xúc với da hoặc mắt sẽ gây bỏng, tấy đỏ và thậm chí tổn thương vĩnh viễn.
Trong khi đó, sorbitol là một loại rượu đường có trong các loại trái cây như táo, lê, và quả mọng. Nó được sử dụng rộng rãi như chất tạo ngọt, chất dưỡng ẩm, và thuốc nhuận tràng. Việc tiêu thụ quá nhiều sorbitol có thể dẫn tới đầy hơi, và khó tiêu.
Làm sữa từ chất tẩy rửa, dầu gội đầu
Trước đó, vào năm 2019, dư luận Ấn Độ bàng hoàng trước thông tin cảnh sát đặc nhiệm (STF) tại khu vực Gwalior-Chambal thuộc bang Madhya Pradesh đã đột kích 3 nhà máy sản xuất sữa giả chuyên cung cấp cho các cửa hàng có thương hiệu tại 6 tiểu bang bao gồm Delhi, Rajasthan, Haryana, Uttar Pradesh và Maharashtra.
Cảnh sát phát hiện các nhà máy này sản xuất sữa giả cực độc được làm từ sơn và hóa chất. Theo đài truyền hình NDTV, trong mỗi lít sữa giả chứa tới 30% dầu tinh luyện, chất tẩy rửa, dầu gội, sơn trắng và bột glucose.
Cơ quan chức năng cho biết, tổng cộng có 20 xe bồn và 11 xe bán tải chở sữa giả cùng nhiều sản phẩm khác đã bị thu giữ. Ngoài ra, chất tẩy rửa dạng lỏng, dầu tinh luyện và bột glucose cũng bị thu giữ với số lượng lớn.
Một trong những thành phần chính được sử dụng để sản xuất sữa giả là maltodextrin, một chất làm đặc màu trắng khiến lượng đường trong máu tăng đột biến và có thể gây nguy hiểm cho người mắc bệnh tiểu đường. Một chất pha trộn khác là dung dịch tẩy rửa không chỉ làm hỏng niêm mạc dạ dày, mà còn gây ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Ngoài ra, các loại hóa chất khác có trong sữa giả có thể gây ung thư và các vấn đề cho tim mạch.
Ít nhất 57 đối tượng đã bị bắt giữ liên quan đến vụ bê bối sản xuất sữa giả. Theo các nguồn tin, chi phí để sản xuất sữa giả là 5 rupee/lít, nhưng khi bán ra thị trường được nâng lên thành 45 - 50 rupee/lít. Thậm chí, phô mai giả còn được bán với giá cao hơn là 100 - 150 rupee/kg.
Vào tháng 9/2018, một quan chức thuộc Cơ quan Phúc lợi động vật Ấn Độ cho hay, 68% sữa và các sản phẩm từ sữa ở nước này được cho không đạt tiêu chuẩn do FSSAI ban hành. Sau đó, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã khuyến cáo chính phủ Ấn Độ cần phải kiểm soát tình trạng pha trộn sữa ở nước này.
Bộ Y tế nói gì về trách nhiệm vụ gần 600 loại sữa giả tuồn ra thị trường?
Liên quan đường dây sản xuất, buôn bán sữa giả, Bộ Y tế cho biết, doanh nghiệp được trao quyền công bố sản phẩm và phải chịu trách nhiệm về tính pháp lý của hồ sơ cùng chất lượng, an toàn thực phẩm đối với sản phẩm đã công bố.
Loạt cơ sở sản xuất, buôn bán sữa giả trục lợi từ người già và trẻ nhỏ
Thời gian qua, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường đã chủ động các biện pháp đấu tranh, điều tra, triệt phá nhiều cơ sở sản xuất, buôn bán sữa giả quy mô lớn gây chấn động dư luận.
.svg){kind=icon}
