Bài phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại lễ trao bằng Tổ quốc ghi công

Kính thưa anh linh các hương hồn liệt sĩ!

Thưa các đồng chí Lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương!

Thưa các gia đình, thân nhân liệt sĩ!

Thưa toàn thể các đồng chí.

Hôm nay, tôi rất vinh dự được dự buổi lễ tri ân, trao Bằng Tổ quốc ghi công cho các gia đình liệt sĩ đầy xúc động và thiêng liêng này. Đây là một trong những hoạt động thiết thực, nhiều ý nghĩa nhân kỷ niệm 75 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ. Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi thành kính tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc, tôi thân ái gửi tới Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các đồng chí thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với nước lời thăm hỏi ân cần, những tình cảm sâu nặng và lòng biết ơn sâu sắc nhất!

Lễ trao Bằng Tổ quốc ghi công ngày hôm nay thật sự có ý nghĩa khi được tổ chức tại tỉnh Nghệ An, vùng đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống lịch sử, cách mạng, quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các đồng chí Lãnh đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và tỉnh Nghệ An đã phối hợp tổ chức buổi Lễ thật long trọng và thành kính.

Kính thưa các đại biểu! Thưa các gia đình người có công với cách mạng!

Để có đất nước Việt Nam tươi đẹp ngày hôm nay, hàng triệu người con ưu tú, anh dũng của dân tộc đã hiến dâng tuổi thanh xuân, không quản ngại thân mình, xông pha nơi chiến trường, dầm mình trong mưa bom, bão đạn để bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ, giữ gìn độc lập dân tộc. Nhiều người trong số đó đã ngã xuống, nằm lại trong lòng đất quê hương, trong đó nhiều người mới chỉ mười chín, đôi mươi, nhiều người trở về không còn lành lặn, hoặc bị di chứng nặng nề của chất độc hóa học.  
Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”, mỗi người dân Việt Nam chúng ta luôn khắc cốt, ghi tâm và biết ơn sự hi sinh cao cả của những người dân, người chiến sỹ đã cống hiến sức khỏe, tính mạng, gia đình, hạnh phúc của bản thân và tuổi thanh xuân trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc. Đặc biệt, kể từ năm 1947, khi ngày 27/7 được chọn làm “Ngày Thương binh” theo chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh để bày tỏ tình cảm thắm thiết, lòng biết ơn sâu sắc với những người đã không tiếc máu xương, cống hiến hết mình cho Tổ quốc, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ, người có công với cách mạng trong suốt 75 năm qua. 

Các chủ trương, chính sách, pháp luật về ưu đãi đối với liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng đã được ban hành, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với từng giai đoạn lịch sử, phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như công lao đóng góp của người có công. Ban Bí thư đã có Chỉ thị số 14-CT/TW ngày 19/7/2017 về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh về ưu đãi người có công với cách mạng, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2021 với nhiều điểm mới hướng tới nâng cao chế độ ưu đãi và mở rộng số người hưởng ưu đãi cho người có công với cách mạng. 

Đối tượng hưởng chính sách ưu đãi ngày càng được mở rộng, các chế độ ưu đãi từng bước được hoàn thiện và được nâng lên, không chỉ chế độ trợ cấp, phụ cấp mà cả các chế độ chăm sóc phục hồi sức khỏe, hỗ trợ nhà ở, ưu đãi trong giáo dục, đào tạo, việc làm…; các phong trào “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng”, ủng hộ quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” ngày càng phát triển sâu rộng, được xã hội đồng tình, hưởng ứng, thể hiện sự trân trọng, biết ơn, chăm lo của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với người có công và thân nhân người có công với cách mạng.

Trong khoảng thời gian từ năm 2016-2021, Quỹ Đền ơn đáp nghĩa của Trung ương đã vận động được hơn 24,8 tỷ đồng, Quỹ Đền ơn đáp nghĩa của địa phương vận động được gần 6.000 tỷ đồng; phong trào tặng sổ tiết kiệm của cả nước đạt hơn 70.000 sổ với tổng kinh phí hơn 121,5 tỷ đồng; xây dựng mới gần 43.700 nhà tình nghĩa, sửa chữa gần 28.500 nhà tình nghĩa trị giá hơn 2.553 tỷ đồng. Đến nay, đã có 9,2 triệu người có công bao gồm cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ... được hưởng các chế độ, chính sách ưu đãi; hơn 4 triệu người có công được tặng Huân chương, Huy chương và các phần thưởng, danh hiệu cao quý khác. 

Kính thưa các đại biểu! Thưa các gia đình người có công với cách mạng!

Nhất quán chủ trương “không để người có công nào không được hưởng chính sách của Đảng, Nhà nước”, việc xem xét, xác nhận người có công với cách mạng, đặc biệt là đối với các hồ sơ không còn giấy tờ gốc và những nhân chứng lịch sử đã không còn... đang được đẩy mạnh. Đây là một công việc rất khó khăn, phức tạp, đòi hỏi sự cố gắng, tập trung của toàn thể các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương, nhất là các tổ chức chính quyền địa phương cơ sở, các chứng nhân lịch sử, các bậc lão thành cách mạng,…; sự thận trọng và trách nhiệm cao của đội ngũ cán bộ làm công tác thương binh - xã hội các cấp.

Theo báo cáo, qua 5 năm (2017-2022) triển khai theo quy trình giải quyết hồ sơ tồn đọng xác nhận người có công, với rất nhiều nỗ lực cùng cách làm sáng tạo, thận trọng, chặt chẽ, công khai, minh bạch, đến nay, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xem xét, giải quyết trên 7.000 hồ sơ người có công còn tồn đọng, trình Thủ tướng Chính phủ công nhận và cấp Bằng Tổ quốc ghi công đối với trên 2.400 liệt sĩ, trên 2.700 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh.  

Trong dịp này, Bộ đã phối hợp với các địa phương và cơ quan Quân đội, Công an tiếp tục rà soát, xem xét trình Thủ tướng Chính phủ công nhận và cấp Bằng Tổ quốc ghi công đối với 387 liệt sĩ, trong đó có 105 liệt sĩ thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc và chống thực dân Pháp; rất nhiều người trong số đó đã hy sinh cách đây từ rất lâu, người lâu nhất đã hy sinh cách đây 91 năm (là tự vệ đỏ, hy sinh năm 1931), từ thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc; có người đã hy sinh cách đây trên 80 năm, từ thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Họ là những đội viên du kích chống càn hoặc những trường hợp bị tra tấn đến chết trong tù từ những năm 40, 50 của thế kỷ trước, hoặc là những chiến sĩ thuộc các dân tộc anh em, tín đồ tôn giáo đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Kết quả đó khẳng định trách nhiệm cao cả, nghĩa tình sâu nặng, là sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội đối với những người đã cống hiến, đóng góp, hy sinh vì sự nghiệp cách mạng quang vinh của Đảng, của dân tộc. Chúng ta, những thế hệ đi sau, xin hứa với anh linh, hương hồn những người đã mất rằng: Tổ quốc và Nhân dân không bao giờ quên ơn những thế hệ người Việt Nam đã ngã xuống vì sự nghiệp đấu tranh cách mạng, giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nhân dịp này, tôi cũng xin gửi lời chia sẻ, động viên tới các thân nhân liệt sĩ được đón nhận Bằng Tổ quốc ghi công. Mong rằng, bằng việc xác nhận liệt sĩ và nhận Bằng Tổ quốc ghi công, các gia đình và thân nhân liệt sĩ sẽ được bù đắp phần nào những đau thương, mất mát đã trải qua.

Đồng thời, tôi đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phát huy các kết quả đã đạt được trong công tác người có công, tập trung triển khai đồng bộ, toàn diện Chỉ thị số 14-CT/TW của Ban Bí thư về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng và Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020. Tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác người có công với cách mạng; rà soát, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật ưu đãi người có công phù hợp với sự phát triển của đất nước.

Tiếp tục phát huy các kết quả đã đạt được trong việc xác nhận hồ sơ tồn đọng trong thời gian vừa qua, bảo đảm chặt chẽ, thấu lý, đạt tình để những người có công và gia đình được thụ hưởng đầy đủ các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước và hướng tới mục tiêu bảo đảm mức sống của người có công với cách mạng bằng hoặc cao hơn mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú; đặc biệt, chú trọng các biện pháp nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cũng như ý thức, trách nhiệm của những người làm công tác này.

Đề nghị các cơ quan, địa phương, tổ chức tiếp tục phối hợp chặt chẽ, chủ động nắm bắt thông tin từ người dân, nhân chứng, ứng dụng công nghệ và khoa học phục vụ việc tìm kiếm, quy tập, xác minh thông tin hài cốt liệt sĩ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin để huy động mọi nguồn lực cùng chung sức thực hiện công tác đền ơn đáp nghĩa… 

Các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp tăng cường hơn nữa hoạt động giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật, góp phần thực hiện đúng, đầy đủ, hiệu quả, kịp thời các chính sách ưu đãi người có công - những người đã có nhiều đóng góp, hy sinh vì cách mạng, vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

Kính thưa các đại biểu! Thưa các gia đình người có công với cách mạng!

Nhân dịp kỷ niệm trọng thể này, một lần nữa tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các đồng chí thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng, những người “đã làm rạng rỡ dân tộc, vẻ vang giống nòi”. Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta sẽ mãi mãi khắc ghi công lao to lớn của các bậc cách mạng tiền bối, các anh hùng liệt sĩ, thương binh và người có công với cách mạng.

Xin kính chúc các đồng chí thương binh, bệnh binh và gia đình người có công luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, luôn nêu cao ý chí, nỗ lực vượt khó, phấn đấu đạt nhiều thành tích hơn nữa, trở thành những tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Mong rằng mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức, bằng những việc làm, hành động cụ thể, thiết thực, tích cực tham gia công tác người có công và phong trào “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng”, coi đó vừa là đạo lý, bổn phận trách nhiệm, vừa là tình cảm, vinh dự của chúng ta để tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã có công lao đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.

Xin trân trọng cảm ơn!