Miền Trung Việt Nam nói chung (từ Đà Nẵng đến Bình Thuận) và “xứ Quảng” nói riêng có quá trình lịch sử - văn hóa độc đáo.
Đặc điểm nổi bật là từ thế kỷ 15 trở về trước xứ Quảng là trung tâm quan trọng nhất của vương quốc Champa. Từ thế kỷ 15 trở về sau là vùng có nhiều lớp cư dân và văn hóa tộc người “chồng lấn” lên nhau, quá trình giao lưu – tiếp biến mạnh mẽ chủ yếu giữa người Chăm và người Việt; khu vực cảng thị Hội An còn có thêm người Hoa, người Nhật. Bên cạnh đó còn có các yếu tố văn hóa của các tộc người Trường Sơn – Tây Nguyên. Đây là cơ sở tạo nên sự phong phú và độc đáo của hệ thống di sản kiến trúc ở vùng đất này.
Nghiên cứu khảo cổ học về di tích kiến trúc cổ ở Hội An, trong đó có những di sản tư liệu góp phần nghiên cứu lịch sử xứ Quảng nói riêng và Việt Nam nói chung.
Hiện nay, quá trình đô thị hóa và giao lưu văn hóa diễn ra mạnh mẽ, di sản mỹ thuật dân gian trong nhiều công trình như nhà ở, đình, miếu, đền/tháp, nhà Gươl và các công trình điêu khắc khác đang bị biến đổi trên nhiều mặt. Việc nghiên cứu và ứng dụng các di sản này nhằm góp phần bảo tồn và gìn giữ vốn văn hóa của các bậc tiền nhân để lại là việc làm cấp thiết.
Di sản mỹ thuật dân gian trong các công trình kiến trúc và điêu khắc là một chủ đề khá hấp dẫn, thu hút các nhà nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam. Riêng ở vùng đất xứ Quảng (Quảng Nam - Đà Nẵng), lâu nay đã có nhiều nhà nghiên cứu để lại dấu ấn của mình trong những công trình nghiên cứu về chủ đề này.
Toạ đàm Di sản mỹ thuật dân gian trong các công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng vừa diễn ra nhằm hướng việc tiếp cận giá trị di sản văn nghệ dân gian vào một số lĩnh vực khác của nghệ thuật tạo hình dân gian như kiến trúc và điêu khắc. Đây là hoạt động chuyên môn góp phần bảo tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian, tạo điều kiện để các hội viên có môi trường trao đổi học thuật, được giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động nghiên cứu khoa học.
Với hướng tiếp cận đó, nhiều tham luận chất lượng, công phu của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đã tập trung phân tích và đánh giá về các di sản mỹ thuật dân gian trong các công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng trên nhiều lĩnh vực.
Trong đó một số tham luận đưa ra các giải pháp cụ thể, xác thực như bước đầu nhận diện kiến trúc - nghệ thuật tạo hình trên gỗ của xứ Quảng của nhà nghiên cứu Nguyễn Thượng Hỷ; Bàn về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản nghệ thuật tạo hình dân gian trong các công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng của nhà nghiên cứu Bùi Văn Tiếng
Nghệ thuật điêu khắc dân gian của người Cơ Tu: Nhìn từ không gian Gươl của nhà nghiên cứu Đỗ Thanh Tân; Nét đẹp trong điêu khắc dân gian Cơ Tu của nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Trinh; Những họa tiết hoa văn trong điêu khắc Chăm của nhà nghiên cứu Hồ Tấn Tuấn; Ý nghĩa của những mô-típ trang trí trên các đình miếu ở Đà Nẵng của nhà nghiên cứu Đinh Thị Trang…
Giá trị của Di sản mỹ thuật dân gian trong kiến trúc, điêu khắc xứ Quảng là rất lớn với hàng ngàn di tích, di sản, đình làng… Và những gì còn lại đến hôm nay, đã và đang là thách thức lớn đối với chính quyền các cấp trong việc bảo tồn, phát huy và gìn giữ.
Phát biểu kết luận toạ đàm, Chủ tịch Liên hiệp các các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố Đà Nẵng Bùi Văn Tiếng, nhấn mạnh: Toạ đàm sáng nay là một sinh hoạt học thuật có hàm lượng khoa học cao, cũng là một sinh hoạt nghệ thuật liên ngành (mỹ thuật, kiến trúc, dân gian) đã tiếp cận giá trị di sản văn nghệ dân gian vào một số lĩnh vực khác của nghệ thuật tạo hình dân gian như kiến trúc và điêu khắc của một số tộc người như Cơ Tu, Chăm, Kinh... trên vùng đất xứ Quảng.
Đây là hoạt động nhằm góp phần bảo tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian trong các công trình kiến trúc và điêu khắc tại xứ Quảng đang bị mai một bởi đô thị hóa, giao lưu văn hóa..., đồng thời nhằm giúp Hội viên Hội văn nghệ dân gian thành phố có môi trường trao đổi học thuật và được giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động nghiên cứu khoa học.
.svg){kind=icon}
