"Để mai tính", câu nói nghe có vẻ hài hước, vô thưởng vô phạt này thực ra đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người. Mọi thứ đều có hai mặt, tuy nhiên sự tiêu cực mà thói trì hoãn mang lại thực sự nghiêm trọng, lớn hơn nhiều cái gọi là thúc đẩy sự sáng tạo.
Chính xác hơn, sự trì hoãn gây ảnh hưởng đến cả thế giới này, bất kể bạn là ai, giàu có hay không... Chúng ta đều phải công nhận rằng, cứ trì hoãn mãi thì chỉ có hỏng việc.
CEO và đồng sáng lập của Instagram - Kevin Systrom, trở thành tỷ phú ở tuổi 33 nhưng anh vẫn thú nhận rằng, mình là nạn nhân của sự trì hoãn.
"Nếu bạn không muốn làm công việc gì đó, hãy tự thương lượng với bản thân rằng bạn sẽ làm việc đó ít nhất 5 phút thôi. Chỉ sau 5 phút, bạn sẽ kiên quyết làm việc đó và không dừng lại nữa", Kevin Systrom chia sẻ với tạp chí Axios.
CEO Instagram không phải là người đầu tiên sử dụng hay nhắc đến quy tắc 5 phút và những biến thể của nó. Tuy nhiên, hãy tìm hiểu một chút về phương pháp của Systrom, để hiểu vì sao bí quyết này lại hiệu quả đến vậy.
"Đa phần sự trì hoãn gây ra bởi sự sợ hãi hoặc mâu thuẫn nội tâm", nhà tâm lý học Christine Li cho biết. Ai cũng có động lực để hoàn thành nhiệm vụ được giao, nhưng nỗi sợ hãi thất bại hay bị chỉ trích, đôi lúc là stress sẽ khiến bạn bạn trì hoãn.
"Sự mâu thuẫn này khiến chúng ta không thể tiến lên phía trước, dù tự nhận thức được nhưng bạn vẫn bị sự trì hoãn giữ chân", cô chia sẻ thêm.
Bí quyết 5 phút của CEO Instagram sẽ giúp loại bỏ phần nào sự mâu thuẫn và ức chế này, chính sự ràng buộc của công việc là gốc rễ của những nỗi sợ, dẫn đến trì hoãn. Chỉ với 5 phút, bạn sẽ toàn tâm toàn ý thực hiện công việc mà không có sự ràng buộc gì hết.
Vì thế ta có quyền quyết định cam kết của mình sau khi 5 phút kết thúc, và điều này làm tăng cảm giác tự chủ và ra quyết định độc lập, chứ không phải cảm giác bị buộc phải làm gì đó mà ta không thực sự muốn làm.
Phương pháp này làm giảm thứ mà các nhà tâm lý học gọi là "chi phí của một hoạt động" (costs of an activity), gồm có chi phí về cảm xúc (sợ hãi hoặc lo lắng), chi phí cơ hội (không thực hiện được các hoạt động khác), và chi phí nỗ lực (hoạt động này khiến ta mệt mỏi thế nào).
Động lực thực hiện một hành động sẽ tăng lên khi các "chi phí" này giảm đi. Vì thế so với một giờ làm việc, quãng thời gian chỉ 5 phút sẽ biến một gánh nặng thành cái gì đó nhanh chóng và thú vị. Như vậy, bạn chỉ muốn giải quyết nó ngay và luôn.
Điểm quan trọng của bí quyết 5 phút nằm ở chỗ, tại sao chúng ta lại tiếp tục sau khi 5 phút kết thúc khi đã bắt tay vào việc. Một phần lý do là, kỳ vọng về cách chúng ta cảm nhận trong suốt một hoạt động thường không chính xác. Một khi bạn bắt đầu, bạn thường có thái độ tích cực hơn so với mình tưởng tượng.
Ví dụ, nghiên cứu cho thấy nhìn chung các sinh viên nữ tin rằng họ học toán kém hơn so với các sinh viên nam. Tuy nhiên sự khác biệt về giới lại biến mất khi họ được yêu cầu thực hiện một bài kiểm tra toán.
Điều đó cho thấy, điều bạn nghĩ và những gì bạn làm được thường không giống nhau: sinh viên nữ cho rằng mình dốt toán, nhưng giao bài thì vẫn làm được.
Đây được gọi là "trạng thái dòng chảy" (flow state), do nhà tâm lý học Mihaly Csikszentmihalyi phát hiện ra.
Trong trạng thái này, chúng ta trở nên mải mê với một hoạt động nào đó, đến nỗi quên hết mọi thứ xung quanh, khiến thời gian như thể đang trôi rất nhanh. Dòng chảy này nhiều khả năng xuất hiện hơn ở các hoạt động nhiều thử thách và kích thích.
Cuối cùng, bí quyết 5 phút của Systrom tương tự như Tomato Timer (website cho phép bạn thiết lập một bộ đếm thời gian 25 phút để hoàn thành công việc của mình), xoay quanh câu hỏi làm thế nào để ta kiểm soát được công việc của mình.
Sau mỗi 5 phút tập trung hết sức, quy mô của công việc không bị thay đổi. Chủ yếu là bạn đã vượt qua những thử thách ban đầu, mang một tâm thế khác, đầu óc thông suốt và không còn sợ hãi, dẫn đến trì hoãn nữa.
Theo GenK