"Biển Đông vạn dặm giăng tay giữ"...

"Biển Đông vạn dặm giăng tay giữ/ Đất Việt muôn năm vững trị bình...", ông Nguyễn Khắc Mai (Giám đốc Trung tâm Minh Triết) ngâm hai câu thơ trên trong lúc trao bức trướng cho lãnh đạo Bộ TNMT và UBND tỉnh Hà Tĩnh tại một phiên họp trong Diễn đàn Kinh tế biển tổ chức tại Hà Tĩnh.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai giới thiệu, hai câu thơ trên trên bức trướng được trích từ bài Cự Ngao Đới Sơn trong Bạch Vân Am Thi Tập của danh sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Nguyên văn bài thơ:

Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực,
Trước cước trào vô quyển địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long bình.
Ngã kim dục triển phù nguy lực,
Vãn khước quan hà cựu đế thành.

Tạm dịch:

Núi tiên biển biếc nước trong xanh
Rùa lớn đội lên non nước thành.
Đầu ngẩng trời dư sức vá đá,
Dầm chân đất sóng vỗ an lành.
Biển Đông vạn dặm giăng tay giữ,
Đất Việt muôn năm vững trị bình,
Chí những phù nguy xin gắng sức,
Cõi bờ xưa cũ tổ tiên mình.

Đảo An Bang thuộc quần đảo Trường Sa của ViệtNam. Ảnh: Kiên Trung

"Bài thơ có tuổi đã khoảng 500 năm mà bây giờ càng đọc càng thấy rất  thời sự. Ta những tưởng như cụ Trạng Trình đang nói với chính chúng ta hôm nay. Bài thơ nguyên là để nói cái chí của cụ nhưng lại đọng trong đó một tư tưởng chiến lược, một dự báo thiên tài: Biển Đông vạn dặm giăng tay giữ/ Đất Việt muôn năm vững trị bình", ông Mai bình luận.

Giám đốc Trung tâm Minh Triết nói thêm, những ngày này Biển Đông đang trở thành một trường tranh chấp, quyết liệt... Vì vậy, hai câu thơ đầy tính dự báo chiến lược của Nguyễn Bỉnh Khiêm càng lay động từ đáy sâu của ý chí, của tâm hồn cái tâm thức biển đảo của người Việt.

"Tự ngàn xưa dân Việt đã là cư dân của văn hóa biển - đảo. Vạn dặm biển Đông phải quay về nắm lấy trong bàn tay. Làm được như vậy, mà phải làm được như vậy - làm chủ được biển Đông, thì muôn đời cõi trời, đất nước Nam này sẽ vững vàng trong cảnh thanh bình thịnh trị lớn lao. Đó là lời dự báo thiên tài, là lời truyền dạy của tổ tiên. Nó phải được cảm nhận để hành động trên quy mô của dân tộc. Nói quay về giữ trong bàn tay có nghĩa là nói sự làm chủ của mình. Chúng ta sẽ và phải làm chủ biển Đông", ông Mai tha thiết.

Ông Mai giải thích, tất nhiên không thể và không phải với một thứ phản văn hóa, nghĩa là cũng muốn làm chủ với tư tưởng bá quyền, độc chiếm. Tinh thần làm chủ của chúng ta là vừa biết kiên quyết bảo vệ chủ quyền hợp pháp của mình, kiên quyết chống lại sự xâm lăng nước lớn. Mà cũng biết tôn trọng chủ quyền hợp pháp của các nước lân bang Đông Nam Á.

Nhà nghiên cứu nổi tiếng cũng nói thêm, để làm chủ Biển Đông như lời tổ tiên truyền dặn thì phải thể hiện trên cả ba mặt. Thứ nhất là làm chủ những vấn đề về lịch sử, pháp lý, cả những gì liên quan đến sức mạnh vật chất, tinh thần, để bảo vệ chủ quyền biển đảo. Thứ hai là phải xây dựng một nền kinh tế biển hoàn chỉnh hữu hiệu. Thứ ba là phát triển khoa học và văn hóa biển.

"Cả ba lĩnh vực trên là ba khâu liên hoàn, làm tiền đề, nhân quả lẫn nhau. Bảo vệ chủ quyền để phát triển kinh tế biển. Muốn phát triển kinh tế biển và bảo vệ chủ quyền hữu hiệu lại phải coi trọng xây dựng các ngành khoa học biển và văn hóa biển. Đó chính là một năng lực mới của Dân tộc để xây dựng và bảo vệ Đất nước. Câu thơ cuối bài của cụ “ Ta nay cũng muốn đem sức phò nguy” chính là nói về chúng ta trong những nhiệm vụ làm chủ biển Đông hôm nay vậy", ông Mai nói.

Mỹ Hòa