Bộ Công Thương yêu cầu EVN xây dựng lộ trình và đề xuất đối tượng khách hàng sử dụng điện áp dụng giá bán điện hai thành phần, gồm giá công suất và giá điện năng.
Trên cơ sở đề xuất về cơ chế và lựa chọn đối tượng khách hàng, công ty điện lực tính toán đối chứng, so sánh việc áp dụng giá bán điện hai thành phần với việc áp dụng giá bán điện theo biểu giá điện hiện hành.
EVN cũng được yêu cầu nghiên cứu, đánh giá tác động việc thực hiện giá bán lẻ điện bình quân và tác động với các nhóm khách hàng sử dụng điện khi áp dụng cơ chế giá bán điện hai thành phần; báo cáo tổng kết và đề xuất cơ chế giá bán điện hai thành phần sau giai đoạn tính toán, đối chứng gửi về Bộ Công Thương nghiên cứu, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định.
PGS. TS. Bùi Xuân Hồi (chuyên gia kinh tế năng lượng) trong tham luận gửi tới hội thảo về giá điện vào năm 2023 cho hay, đến thời điểm này, hệ thống giá bán lẻ điện chỉ là giá 1 thành phần (quy định cho điện năng).
Giá 1 thành phần có ưu điểm là đơn giản nhưng không phản ánh đúng chi phí người tiêu dùng gây ra cho hệ thống, không góp phần cải thiện hệ số sử dụng thiết bị, rủi ro cho ngành điện khi thu hồi chi phí cố định qua giá điện năng.
Đánh giá việc nghiên cứu cứu áp dụng giá điện 2 thành phần gồm giá công suất và giá điện năng, PGS.TS Bùi Xuân Hồi cho rằng: Điều này là bắt buộc, có lẽ Việt Nam là một trong số rất ít nước chưa có giá điện hai thành phần. Khác với hàng hoá thông thường khác, một quá trình cung cấp điện bao giờ cũng gồm 2 thành phần: công suất đăng ký và điện năng tiêu dùng.
Trong bài viết, PGS.TS Bùi Xuân Hồi đã minh hoạ sự khác biệt này như sau:
Một hộ tiêu thụ dùng công suất 1 kW trong 24h/ngày một ngày thì họ dùng hết 24 kWh.
Một hộ tiêu thụ khác dùng công suất 24 kW nhưng chỉ dùng 1h/ngày và một ngày họ cũng tiêu thụ 24 kWh.
Nếu áp dụng giá 1 thành phần như biểu giá của Việt nam hiện nay thì hai hộ này cùng trả một hoá đơn giống nhau, nhưng thực tế chi phí mà ngành điện phải trả cho 2 hộ này là hoàn toàn khác nhau.
Cụ thể, với trường hợp đầu, ngành điện chỉ đầu tư quy mô 1 kW (chi phí cố định) và trả phí vận hành cho 24h (chi phí biến đổi); với hộ 2, ngành điện phải đầu tư quy mô lên tới 24 kW và trả phí vận hành trong 1h.
Theo đó, hệ thống giá điện hai thành phần là điều mà hầu hết các nước trên thế giới đang áp dụng.
Ngay trong Quyết định 28/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, cũng đã ghi là phải nghiên cứu và áp dụng, nhưng tới thời điểm này vẫn chưa có biểu giá 2 thành phần dù chỉ ở mức triển khai thử nghiệm. Do vậy, ông Hồi nhấn mạnh, các cải tiến hệ thống cơ chế chính sách về cơ cấu biểu giá phải thực hiện theo định hướng này.
.svg){kind=icon}
