Ngày 24/10, tại phiên thảo luận tổ về tình hình – kinh tế xã hội, Bộ LĐ-TB-XH Đào Ngọc Dung cho rằng những năm qua, việc tăng lương cơ sở 7% “thực ra là bù vào trượt giá, chưa phải cải cách tiền lương”.
Lương 3,5 triệu thì sống làm sao
Vì vậy, đến thời điểm này đã chín muồi để thực hiện lộ trình cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 Trung ương khóa 12 về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp.
“Không cải cách không được. Đầu tư cho cải cách tiền lương là đầu tư cho phát triển. Đã 3 lần lỡ hẹn với cán bộ, công chức, viên chức, đến nay điều kiện đã đủ, không thể làm khác được”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Bộ trưởng LĐ – TB – XH nêu thực tế, mức lương của một kỹ sư ra trường là 3,5 triệu đồng, thấp hơn mức thấp của tối thiểu vùng (4 triệu đồng), tiếp nhận tài năng với bậc lương 2,67 nhân với 1,8 triệu đồng (hơn 4,8 triệu đồng).
“Thế thì sống làm sao. Chúng ta đặt vấn đề lương đảm bảo cuộc sống của họ và gia đình họ, có được không?”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói và đề nghị thực hiện đúng lộ trình cải cách tiền lương và mong Quốc hội ủng hộ.
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH cho rằng, đi cùng với cải cách tiền lương khu vực công thì phải cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng như điều chỉnh phù hợp lương với đối tượng hưu trí và các đối tượng khác.
Với khu vực công, ông Đào Ngọc Dung cho rằng quan trọng nhất là xoá bỏ mức lương cơ sở, trả lương theo vị trí việc làm, ban hành 5 thang bảng lương.
Với khu vực doanh nghiệp nhà nước, ông cho biết hiện có tình trạng doanh nghiệp thua lỗ, công nhân không có thu nhập nhưng “người quản lý lương rất cao”, vì họ hưởng bảng lương hoàn toàn khác với người lao động.
Vì vậy, ông Dung đề nghị phải cải cách lương ở khu vực này. Trong đó, người quản lý hưởng lương cùng lao động, khi lợi nhuận cao thì cả hai hưởng cao
Đồng thời, tách hoàn toàn người quản lý với người giám sát vì “các nước người quản lý sợ ông giám sát, nhưng ta thì ngược lại, ông giám sát sợ ông chủ vì ông chủ trả lương”.
Ngoài ra, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng đề nghị nhà nước không can thiệp vào thang bảng lương, doanh nghiệp hoàn toàn ban hành, khi đó nhà nước đưa ra mức lương tối thiểu cho người lao động.
“Hiện thang bảng lương 3 năm một lần tăng, bà tạp vụ có khi lương cao hơn kỹ sư mới ra trường nên công ty người ta sa thải thôi”, Bộ trưởng LĐ-TB-XH nêu nghịch lý.
Ông Dung cũng nhắc đến một nội dung “nếu không nói, Quốc hội không cho ý kiến thì Chính phủ không làm được” là tiền lương của người nghỉ hưu, bảo trợ thế nào, nếu không tính toán đồng bộ sẽ bỏ rơi đối tượng này.
“Từ 1/7/2024 bỏ lương cơ sở thì người nghỉ hưu giải quyết thế nào, có được cải cách tiền lương hay không, nếu có thì mức bao nhiêu? Không nâng thì vô hình trung để họ tụt lại phía sau, càng xa hơn mức sống đời thường”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đặt vấn đề.
Do đó, bên cạnh cải cách tiền lương khu vực nhà nước cần đi đôi với khu vực doanh nghiệp nhà nước và điều chỉnh phù hợp lương đối tượng về hưu và các đối tượng khác.
“Nói thế sau này Chính phủ thực thi phù hợp, đúng nghĩa cải cách tiền lương khu vực công và toàn xã hội”, Bộ trưởng bày tỏ.
Không kiềm chế lạm phát thì ý nghĩa tăng lương không được bảo đảm
Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, vấn đề tăng lương là điểm nhấn trong năm 2024.
Nhắc đến đề xuất cải cách tiền lương từ 1/7/2024, đại biểu Mai cho rằng có 2 điểm cần lưu ý. Một là kiềm chế lạm phát trong bối cảnh tăng lương. Mỗi lần điều chỉnh lương kể cả lương của những người đã nghỉ hưu thì đều có những tác động tiêu cực về mặt lạm phát, giá cả tăng cao.
Theo báo cáo của Tổng cục thống kê thì chỉ riêng 4 tháng năm 2023 đã có 31% các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi giá cả tăng cao.
“Tăng lương mà không kèm theo những biện pháp kiềm chế lạm phát thì ý nghĩa của việc tăng lương sẽ không được bảo đảm”, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách lưu ý.
Ngoài ra bà Mai cũng quan tâm “sẽ tăng lương như thế nào?” Trong bối cảnh ngân sách còn chừng mực thì việc tăng lương là một sự cố gắng nhưng phải mang tính thực chất, không cào bằng.
“Hiện nay theo quy định Nghị quyết 27, khi tăng lương thì sẽ không còn những khoản phụ cấp khác, Chính phủ phải hết sức lưu ý để làm sao khi không còn phụ cấp khác thì thu nhập của những người hiện nay đang có phụ cấp không bị ảnh hưởng”, bà Mai nói.
Ngoài ra, bà Mai cũng lưu ý, đi cùng với việc tăng lương thì cần quyết liệt hơn trong việc tinh giản biên chế, để bộ máy làm sao phải mang tính hiệu quả.