Nội dung trên được Bộ Y tế đưa vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, trong đề xuất điều chỉnh phạm vi quyền lợi BHYT phù hợp với mức đóng, cân đối Quỹ BHYT và yêu cầu chăm sóc sức khỏe trong từng giai đoạn.
Bộ Y tế đề nghị bổ sung quy định người bệnh được chẩn đoán xác định đối với một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao được đến khám chữa bệnh tại cơ sở có chuyên khoa thuộc cấp chuyên môn kỹ thuật cao hơn hoặc một số trường hợp cấp dưới không đủ năng lực chuyên môn theo quy định của Bộ Y tế được Quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí theo mức hưởng quy định.
Ngoài ra, cơ quan này cũng đề xuất quy định mức hưởng BHYT 100% chi phí khám chữa bệnh đối với một số trường hợp đặc thù không phải theo trình tự, thủ tục khám chữa bệnh BHYT, chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám chữa bệnh BHYT, phân cấp chuyên môn kỹ thuật liên quan đến khám chữa bệnh BHYT.
Theo đánh giá của Bộ Y tế, điều này giúp người dân vừa tiết kiệm chi phí do phải khám nhiều lần ở cấp dưới và khám lại ở cấp trên, tiết kiệm chi phí đi lại và chi phí đồng chi trả trong trường hợp phải tự đi khám, chữa bệnh vượt cấp.
Đồng thời, giải pháp có tác động tích cực đến cơ sở khám chữa bệnh và doanh nghiệp trong lĩnh vực y tế do người dân sẽ sử dụng dịch vụ y tế nhiều hơn, góp phần tăng doanh thu, từ đó cải thiện thu nhập của cán bộ y tế.
Đặc biệt, Bộ Y tế đề xuất Quỹ BHYT ưu tiên mở rộng chi trả phí khám, sàng lọc phát hiện sớm 6 bệnh gồm: ung thư cổ tử cung, ung thư vú, tăng huyết áp, đái tháo đường, viêm gan C, B.
Bộ Y tế đánh giá điều này mang lại giá trị kinh tế lớn, tiết kiệm chi cho Quỹ BHYT do phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm chi phí điều trị bệnh tật ở giai đoạn muộn; giúp tiết kiệm chi phí ngân sách chi cho hoạt động phòng bệnh và chi phí để giải quyết các vấn đề sức khoẻ, xã hội.
Năm 2023, chi phí của 6 nhóm bệnh ung thư thường gặp (vú, phổi, gan, đại tràng, dạ dày, tiền liệt tuyến) từ Quỹ BHYT là hơn 6.100 tỷ đồng.
Năm 2021 ước tính số bệnh nhân đái tháo đường ở Việt Nam là gần 4 triệu người; một nửa trong số này chưa được chẩn đoán. Riêng tiền thuốc điều trị cho gần 2 triệu bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 được Quỹ BHYT chi trả là hơn 3.000 tỷ đồng/năm (chiếm khoảng 8,4% tổng chi Quỹ).
Thông tin từ Ban Chính sách y tế, BHXH Việt Nam, năm 2023, Quỹ BHYT chi tới hơn 6.700 tỷ đồng cho hơn 15,5 triệu lượt khám chữa bệnh đái tháo đường tuýp 2; chi hơn 6.000 tỷ đồng cho gần 23 triệu lượt khám chữa bệnh tăng huyết áp, chiếm 4,9% tổng chi quỹ.
Trong khi đó, nếu triển khai sàng lọc bệnh đái tháo đường tuýp 2, trong 10 năm đầu sẽ tiết kiệm được cho Quỹ BHYT trung bình hơn 162 tỷ đồng/năm. Với bệnh tăng huyết áp là hơn 1.200 tỷ đồng/năm cũng trong khoảng thời gian này, theo đánh giá của Viện Chiến lược và Chính sách y tế tháng 12/2023.
Đối với người dân, giải pháp mở rộng chẩn đoán và điều trị sớm một số bệnh giúp tăng khả năng bảo đảm tài chính cho người dân nhờ phát hiện và điều trị sớm giúp tiết kiệm chi phí điều trị, đi lại, tạm trú so với khi bệnh nặng, giảm chi phí đồng chi trả của người bệnh.
Người dân sẽ được Quỹ BHYT chi trả các chi phí khám, chữa bệnh góp phần đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ chi tiền túi hiện là 43% xuống còn khoảng 23% vào năm 2025.
Tính đến hết năm 2023, tổng số người tham gia BHYT đạt hơn 93,6 triệu, tương ứng tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT dự kiến sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7 khóa XV, tháng 5/2024.