Ăn trưa tại cửa hàng tiện lợi và chi tiêu tiết kiệm
Kang Won-jin (không phải tên thật) 25 tuổi, sẽ bị mắng mỏ nếu hoang phí dù chỉ vài đồng. Anh là thành viên của một cộng đồng trực tuyến gồm những người Hàn Quốc trẻ sống tiết kiệm. Trang mạng anh tham gia có tên "geojibang", theo nghĩa đen là "phòng của những người ăn xin".
Ở đó, những người dùng ẩn danh chia sẻ cách chi tiêu, mẹo tiết kiệm, thông tin về các sự kiện khuyến mại tại các cửa hàng tiện lợi hoặc các gói cước điện thoại giá rẻ...
Tìm kiếm từ khoá "geojibang" trên phần trò chuyện nhóm của KakaoTalk, có hơn 500 phòng, với các yêu cầu giới tính, độ tuổi khác nhau.
Một nhóm như vậy, gồm khoảng 360 người ở độ tuổi 20, hoạt động với khẩu hiệu "tiết kiệm tối đa và chi tiêu ý nghĩa". Trong đó, các quy tắc nêu rõ người dùng bị cấm đăng ảnh về "những món đồ xa hoa".
Đặt hàng thực phẩm thông qua các nền tảng trực tuyến, giao hàng tận nơi gần như được coi là "tội lỗi". Để tiết kiệm thì nên ăn trưa tại cửa hàng tiện lợi.
Lạm phát tăng cao, nền kinh tế trì trệ và sự sụt giảm của thị trường việc làm, đã thúc đẩy người trẻ tuổi hướng tới lối sống tiết kiệm. Theo thống kê, doanh số bán hộp cơm tại 4 cửa hàng tiện lợi lớn của quốc gia trong quý đầu tiên đã tăng 40% so với năm trước đó.
Kwak Geum-joo, giáo sư tâm lý học tại Đại học Quốc gia Seoul, giải thích: "Giữ thói quen tiết kiệm là một nhiệm vụ đầy thách thức, vì vậy mọi người đã tạo ra những cách thú vị để cùng nhau thực hiện".
Các chuyên gia cho biết, các phương tiện truyền thông xã hội và nền tảng giao tiếp trực tuyến đang khuếch đại thói quen chi tiêu cá nhân thành một xu hướng xã hội rộng lớn hơn.
Món ăn sang trọng và du lịch nước ngoài
Ở phía ngược lại, nhiều người trẻ Hàn Quốc vẫn duy trì thói quen chi tiêu xa hoa, hoang phí. Một trong những xu hướng phổ biến nhất của nhóm người trẻ này là lựa chọn "omakase".
Ở Hàn Quốc, "omakase" đề cập đến trải nghiệm ăn uống cao cấp tại các nhà hàng. Đầu bếp sẽ làm món ăn, giới thiệu tên, thành phần và nguồn gốc cho thực khách. Một bữa ăn kiểu "omakase" có giá khoảng 237 USD/người.
Sự tiêu xài xa hoa còn thể hiện ở việc lựa chọn món tráng miệng đắt tiền. Một số người trẻ thích đến các khách sạn sang trọng để thưởng thức những món tráng miệng cao cấp.
Mỗi mùa hè, các khách sạn lớn giới thiệu món đá bào làm từ trái cây tươi theo mùa. Giá trung bình khoảng 64 USD.
Tuy nhiên, dù đắt đến đâu, luôn có người lựa chọn.
Tại sảnh một khách sạn 5 sao, buổi chiều, nhiều bạn trẻ lui tới để uống cà phê, ăn nhẹ hoặc ăn tối. Một nhóm 2 - 3 người sẽ tự thưởng cho mình món bingsu xoài táo có giá 100 USD/đĩa.
"Món đó được làm từ những nguyên liệu cao cấp, có vị rất ngon. Vì đó là món trong thực đơn theo mùa nên tôi nghĩ mức giá đó là xứng đáng", một thực khách cho biết.
Du lịch nước ngoài cũng là lựa chọn của nhóm người trẻ này. Theo dữ liệu từ công ty thương mại điện tử Hàn Quốc Interpark, doanh số bán vé máy bay trong tháng 4/2023 tăng 144% so với cùng kỳ năm ngoái.
Kim Hyung-nam, người vừa trở về sau kỳ nghỉ ở Osaka, Nhật Bản, cho biết anh rất ngạc nhiên khi thấy rất nhiều thanh niên Hàn Quốc đến thăm thành phố. "Kỳ nghỉ tiếp theo của tôi sẽ là ở đâu đó thật xa", anh nói.
Theo các chuyên gia, câu chuyện đằng sau xu hướng tiêu dùng phân cực này là việc tầng lớp trung lưu đang có xu hướng ngày một ít hơn.
Kim Kwang-seok, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện kinh tế và công nghiệp Hàn Quốc, cho biết: "Tác động của suy thoái kinh tế không ảnh hưởng đồng đều đến tất cả mọi người. Nó có xu hướng tập trung nhiều hơn vào tầng lớp trung lưu và thấp. Nhiều người có thu nhập trung bình rơi vào tầng lớp thu nhập thấp trong bối cảnh giá cả tăng cao và thu nhập thực tế giảm. Do vậy, văn hóa tiết kiệm trở nên phổ biến hơn trước.
Những người có thu nhập cao sẽ ít bị tổn thương. Họ tiếp tục thói quen tiêu dùng xa hoa, đi du lịch nước ngoài và mua hàng xa xỉ. Điều này càng làm trầm trọng thêm sự phân cực trong chi tiêu".