Bộ GD-ĐT vừa ban hành Thông tư số 27 quy định về việc lựa chọn sách giáo khoa (SGK) trong các cơ sở giáo dục phổ thông, thay thế cho Thông tư 25 áp dụng từ ngày 11/10/2020 đến nay.
Điểm mới đáng chú ý nhất của thông tư mới này là quyền quyết định chọn SGK (Hội đồng lựa chọn sách) đã được giao về cho các cơ sở giáo dục thay vì UBND cấp tỉnh như trước.
Cụ thể, Hội đồng lựa chọn SGK của cơ sở giáo dục do hiệu trưởng cơ sở giáo dục hoặc giám đốc trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, người đứng đầu các cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục phổ thông, chương trình giáo dục thường xuyên cấp THCS và cấp THPT thành lập, giúp người đứng đầu cơ sở giáo dục tổ chức lựa chọn sách.
Theo Thông tư mới này, mỗi cơ sở giáo dục thành lập 1 hội đồng. Đối với cơ sở giáo dục có nhiều cấp học, mỗi cấp học thành lập 1 hội đồng.
Hội đồng này bao gồm: Người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu; tổ trưởng tổ chuyên môn, tổ chuyên môn, đại diện giáo viên, đại diện ban đại diện cha mẹ học sinh của cơ sở giáo dục.
Số lượng thành viên hội đồng là số lẻ, tối thiểu là 11 người. Đối với cơ sở giáo dục có quy mô dưới 10 lớp, số lượng thành viên hội đồng tối thiểu là 5 người.
Thông tư cũng quy định, người đã tham gia biên soạn SGK hoặc tham gia chỉ đạo biên soạn, xuất bản, in, phát hành SGK (trong danh mục SGK được Bộ trưởng GD-ĐT phê duyệt); cha, mẹ, cha mẹ vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; anh, chị, em ruột và anh, chị, em vợ hoặc chồng của người đã tham gia biên soạn SGK hoặc tham gia chỉ đạo biên soạn, xuất bản, in, phát hành SGK; người làm việc ở các nhà xuất bản, các tổ chức có SGK không được tham gia hội đồng.
Nhiệm vụ của hội đồng là tổ chức thẩm định biên bản các cuộc họp của tổ chuyên môn; các phiếu nhận xét, đánh giá SGK của giáo viên; danh mục SGK do các tổ chuyên môn lựa chọn.
Từ đó, tổng hợp, đề xuất với người đứng đầu danh mục SGK do các tổ chuyên môn lựa chọn sau khi đã thẩm định đạt yêu cầu theo quy định.
Chủ tịch Hội đồng sẽ phải chịu trách nhiệm về hoạt động của hội đồng, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch làm việc của hội đồng.
Cùng đó, chịu trách nhiệm giải trình về việc lựa chọn SGK của cơ sở.
Giáo viên hợp đồng, thỉnh giảng cũng được tham gia lựa chọn SGK
Về quy trình lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục, hội đồng xây dựng kế hoạch tổ chức lựa chọn sách; phân công nhiệm vụ cho các thành viên.
Căn cứ vào kế hoạch của hội đồng và tiêu chí lựa chọn SGK, tổ trưởng tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch tổ chức lựa chọn sách cho từng môn học được cơ cấu trong tổ chuyên môn, báo cáo người đứng đầu trước khi thực hiện.
Tổ trưởng tổ chuyên môn cũng tổ chức cho toàn bộ giáo viên môn học của cơ sở giáo dục (bao gồm giáo viên biên chế, hợp đồng, biệt phái, thỉnh giảng, dạy liên trường) tham gia lựa chọn SGK của môn học đó.
Chậm nhất 20 ngày trước phiên họp đầu tiên của tổ chuyên môn, tổ trưởng tổ chuyên môn tổ chức cho giáo viên môn học nghiên cứu, viết phiếu nhận xét, đánh giá các SGK môn học theo các tiêu chí lựa chọn sách.
Tổ trưởng tổ chuyên môn tổ chức họp với các giáo viên môn học để thảo luận, bỏ phiếu lựa chọn 1 SGK cho môn học đó. Trường hợp môn học chỉ có 1 SGK được Bộ trưởng GD-ĐT phê duyệt thì tổ chuyên môn lựa chọn SGK trong quyết định, không cần bỏ phiếu.
SGK được lựa chọn bảo đảm có từ 1/2 số giáo viên môn học trở lên bỏ phiếu lựa chọn.
Sau khi hội đồng đề xuất với người đứng đầu danh mục SGK đã được các tổ chuyên môn lựa chọn, cơ sở giáo dục sẽ lập hồ sơ lựa chọn sách gửi về Phòng GD-ĐT (đối với cấp tiểu học và cấp THCS), Sở GD-ĐT (đối với cấp THPT).
Phòng GD-ĐT có nhiệm vụ thẩm định hồ sơ lựa chọn SGK của các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý; báo cáo Sở GD-ĐT về kết quả thẩm định và danh mục SGK được các cơ sở giáo dục lựa chọn.
Sở GD-ĐT thẩm định hồ sơ lựa chọn SGK của các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý; rà soát báo cáo của các Phòng GD-ĐT về kết quả thẩm định và danh mục SGK của các cơ sở giáo dục lựa chọn; tổng hợp kết quả, lập danh mục sách giáo khoa của các cơ sở giáo dục lựa chọn, trình UBND cấp tỉnh xem xét, phê duyệt.
Căn cứ vào kết quả lựa chọn SGK của các cơ sở giáo dục do Sở GD-ĐT trình, UBND cấp tỉnh quyết định phê duyệt danh mục SGK do các cơ sở giáo dục lựa chọn.
Như vậy, UBND cấp tỉnh thay vì trực tiếp thành lập hội đồng lựa chọn SGK cho cả tỉnh như quy định cũ thì theo Thông tư mới chỉ còn nhiệm vụ quyết định phê duyệt danh mục SGK do các cơ sở giáo dục lựa chọn.
Trong quá trình sử dụng, căn cứ các kiến nghị của giáo viên, học sinh và phụ huynh (nếu có), cơ sở giáo dục có thể báo cáo, đề xuất với Phòng GD-ĐT (đối với cấp tiểu học và cấp THCS), Sở GD-ĐT (đối với cấp THPT) về việc điều chỉnh, bổ sung danh mục SGK.