Cần chuyển đổi xanh trong ngành lạnh để bảo vệ môi trường

Chia sẻ thông tin tại buổi gặp mặt báo chí sáng 25/6 ở Hà Nội về Triển lãm quốc tế “Cleanfact & RHVAC Vietnam 2024”, TS. Tạ Quang Ngọc, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật lạnh và điều hòa không khí Việt Nam (VISRAE) lưu ý: Lạnh và điều hoà không khí đóng vai trò quan trọng trong tất cả các lĩnh vực của đời sống từ văn phòng, nhà ở, thương mại, dịch vụ, y tế, công cộng, đến các công trình công nghiệp và nhà máy công nghệ cao. Tại Việt Nam, lĩnh vực này đang trong quá trình phát triển hết sức mạnh mẽ với tiềm năng tăng trưởng cao và là thị trường có tốc độ phát triển vào loại nhanh nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh của ngành Lạnh và điều hoà không khí cũng dẫn tới các thách thức về gia tăng tiêu thụ điện, tiêu hao năng lượng và phát thải khí nhà kính.

TS. Nguyễn Xuân Tiên, Phó Chủ tịch VISRAE nhấn mạnh: Lạnh và điều hòa không khí đã xâm nhập vào tất cả các ngành trong nền kinh tế hiện nay. Ngành thủy sản phải có lạnh mới xuất khẩu được các sản phẩm tôm cá. Ngành y phải có lạnh mới bảo quản được thuốc và vắc-xin. Ngành điện tử, tin học, lưu trữ dữ liệu phải có điều hòa duy trì nhiệt độ và độ ẩm cho máy móc làm việc. Và đặc biệt trong thời đại hiện nay, con người có nhu cầu về điều hòa rất lớn. Ước tính mỗi năm, hơn 2 triệu máy điều hòa  và hơn 1 triệu tủ lạnh được tiêu thụ tại thị trường Việt Nam. 

Tuy nhiên, ngành lạnh phát triển kèm theo những “mặt trái” rất lớn như tiêu tốn điện, phá hủy tầng ô-zôn, làm nóng trái đất…

Trung bình trong các tòa nhà, khách sạn, lượng điện cho điều hòa chiếm từ 40 đến 60% lượng điện sử dụng chung. Hiện nay trên thế giới, lượng điện tiêu tốn cho điều hòa chiếm từ 16 - 20% tổng lượng điện tiêu thụ cho tất cả các ngành. Theo dự báo của các nhà khoa học, đến năm 2030, con số này có thể lên tới 30%. 

Bên cạnh đó, môi chất lạnh phá hủy tầng ozone, gây nên hiệu ứng nhà kính, nóng lên của trái đất. Hiện nay, Chính phủ đã cấm sử dụng môi chất lạnh CFC và tiến tới hạn chế sử dụng các môi chất HCFC. Các nhà khoa học đang tích cực tìm các môi chất mới để không phá hủy tầng ozone và không gây hiệu ứng nhà kính. Tiết kiệm năng lượng, bảo vệ tầng ozone và chống phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực điện lạnh đã được Quốc hội đưa vào các điều khoản cụ thể trong hai luật (Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và Luật Bảo vệ môi trường) để giải các “bài toán khó” đang hiện hữu.

PGS.TS. Nguyễn Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Cơ khí, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết thêm: Vật liệu điện tử và chip bán dẫn là đang là những lĩnh vực rất “hot”. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 kéo theo nhu cầu cần nhiệt lạnh để làm mát cho hoạt động sản xuất vi mạch, trung tâm dữ liệu lớn… Đồng nghĩa gia tăng chi phí đầu tư cho sử dụng năng lượng sạch, gia tăng lượng phát thải carbon.

Để giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường của ngành lạnh, Phó Hiệu trưởng Trường Cơ khí khuyến nghị, cần có thêm nhiều công nghệ mới đáp ứng yêu cầu vận hành của các nhà máy sạch và chuyển đổi xanh trong lĩnh vực lạnh, điều hòa không khí.

Với góc nhìn của doanh nghiệp trong ngành, ông Cao Đại Thắng, Chủ tịch IntechGroup đánh giá rất cao những triển lãm chuyên ngành có thể làm “cầu nối” giới thiệu giải pháp mới của các hãng công nghệ, giúp các chủ đầu tư/đơn vị nắm bắt thông tin và ứng dụng hiệu quả các giải pháp tiết giảm chi phí đầu tư, giảm tiêu tốn năng lượng và giảm phát thải trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Bình Minh