Sáng 28/12, phiên tòa xét xử vụ vụ "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến vụ Việt Á tại Tòa án quân sự Thủ đô Hà Nội tiếp tục với phần bào chữa của các luật sư và tự bào chữa của các bị cáo.
Bào chữa cho Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt, luật sư Hà Thế Long cho rằng, thời điểm xảy ra vụ án, chính Học viện Quân y cần Việt Á. Công ty này tham gia Đề tài vì bị cáo Việt muốn giữ quan hệ tốt với Bộ KH&CN, đơn vị chủ quản trong lĩnh vực mà Việt Á hoạt động.
Bản thân bị cáo Việt không phải là người chủ động xin được tham gia Đề tài và thời điểm đó Nhà nước kêu gọi các cá nhân, tổ chức cùng tích cực tham gia phòng chống dịch Covid 19.
Theo luật sư, tiền bị cáo Việt đưa cho các cán bộ Học viện Quân y (HVQY) không phải là tiền đưa hối lộ mà số tiền này là lợi nhuận mà Việt Á có được, chi cho HVQY nhằm hỗ trợ với mục đích chống dịch chứ không nhằm mục đích khác.
Trình bày về nhân thân của Chủ tịch Việt Á, luật sư nêu việc bị cáo Việt có thành tích xuất sắc trong công tác, được Bộ KH&CN cấp bằng khen trong nghiên cứu, sáng tạo. Bên cạnh đó, Công ty này cũng có 9 lần được tặng thưởng bằng khen, giấy khen…
Đồng bào chữa cho bị cáo Phan Quốc Việt, một luật sư khác đặt vấn đề về việc người ký văn bản ở HVQY không bị truy tố xét xử dù theo quy định của pháp luật thì người ký văn bản phải chịu trách nhiệm. Trong vụ án này, HVQY là đơn vị chủ quản, Việt Á không móc nối để bán kit test lại trở thành tội phạm chính.
Được quyền tự bào chữa, bị cáo Phan Quốc Việt trình bày: “Tôi nhận sai phạm của mình gây ra. Bị cáo không hề có động cơ vụ lợi nào. Nếu HVQY thực hiện được Đề tài thì Việt Á đã không tham gia”.
Trong phần tự bào chữa, Phan Quốc Việt cho rằng bản thân không ngại khó mà xông vào tâm dịch, bất chấp nguy hiểm về tính mạng. Thời điểm đó, ngoài Việt Á, không có đơn vị nào đáp ứng được nhu cầu về kit xét nghiệm cho cả nước để chống dịch.
“Cả nước cần Việt Á” là câu nói được bị cáo Việt nhắc đi nhắc lại trong phần tự bào chữa. Theo bị cáo này, nếu về kit xét nghiệm thì công trạng là của Việt Á, cần đc ghi nhận và công ty này không có gì để vụ lợi. Chính Việt Á là đơn vị áp dụng mẫu gộp, giúp tiết kiệm hàng chục ngàn tỷ đồng cho đất nước, giúp tăng tốc độ xét nghiệm… “Vì nhân dân đất nước, bị cáo sẵn sàng hy sinh tính mạng”, lời bị cáo Việt.
Phan Quốc Việt cho rằng, ở tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" bị cáo buộc, Việt không có cách nào khác, nếu quay lại thời điểm đó, dù biết kết quả xảy ra như hôm nay, bị cáo vẫn làm, vì việc làm đó là để cho đất nước được bình an.
Bị cáo mong tòa xem xét đến tính chất phạm tội của bị cáo khi mà sai phạm và đóng góp của bị cáo đều xảy ra trên cùng sự việc, trong thời điểm Covid 19. “Nếu không sai phạm thì không có đóng góp được trong việc chống dịch”, lời Phan Quốc Việt.
Cựu Thượng tá tự bào chữa bằng 1 câu hỏi
Bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng, Vụ KH&CN các ngành Kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học Công nghệ) bị đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án 15 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Luật sư của ông Hùng đưa ra quan điểm cho rằng thân chủ của mình không phạm tội như cáo buộc của VKS.
Được quyền tự bào chữa, cựu Phó Vụ trưởng Trịnh Thanh Hùng đề nghị HĐXX xem xét về mặt nhận thức của bị cáo. Trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ, bị cáo nhận thức rằng, quy trình sản xuất bộ kit xét nghiệm là đề tài, là tài sản của nhà nước, phù hợp theo quy định của pháp luật.
Bị cáo Hùng cũng cho rằng, việc tách vụ án để hai tòa án cùng xét xử là điều thiệt thòi cho bị cáo. “Chỉ vì cơ quan chủ trì đề tài là của bên quân đội mà tách vụ án để xử ở hai tòa án là rất thiệt thòi cho bị cáo”, lời tự bào chữa của ông Trịnh Thanh Hùng.
Bào chữa cho bị cáo Hồ Anh Sơn (cựu Thượng tá, cựu Phó Giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y), luật sư Hà Trọng Đại cho rằng, mức án mà đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt ông Sơn từ 11- 13 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" là quá nặng, chưa xem xét hết tình tiết, nguyên nhân, diễn biến hành vi phạm tội của ông Sơn.
Theo quan điểm của luật sư, vị đại diện VKS cho rằng bị cáo Sơn có 3 tình tiết giảm nhẹ. Theo quy định của pháp luật, nếu bị cáo mà không có tình tiết tăng nặng thì cần xem xét xử phạt bị cáo mức dưới khung hình phạt.
Vẫn theo luật sư, ông Sơn không có âm mưu thủ đoạn, vụ lợi trong đề án này. Bị cáo Sơn cùng nhóm nghiên cứu đề tài đã thực hiện đầy đủ nhiệm vụ.
Đồng bào chữa cho bị cáo Sơn, hai luật sư khác đều nhấn mạnh, thực hiện hành vi, ông Sơn ý thức rằng đang cùng Việt Á thực hiện nhiệm vụ. Sở dĩ bị cáo chọn kit xét nghiệm của Việt Á chứ không phải chọn kit xét nghiệm của Học viện Quân y vì chất lượng kit xét nghiệm của Việt Á tốt hơn sau khi đã cùng thử nghiệm kit của cả hai đơn vị.
Được quyền tự bào chữa, ông Sơn không trình bày thêm điều gì, chỉ đặt câu hỏi cho đại diện VKS: Nếu chúng ta trong hoàn cảnh như vậy, với chất lượng hai bộ kit như vậy thì chọn phương án nào?