Báo cáo của Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) cho thấy, 7 tháng năm 2024, Việt Nam xuất khẩu được gần 164.400 tấn hạt tiêu các loại, thu về gần 765 triệu USD. So với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu hạt tiêu giảm 2,2% nhưng giá trị lại tăng mạnh 40,8%.

Giá xuất khẩu bình quân tiêu đen 7 tháng đạt 4.568 USD/tấn, tăng 32,7%; tiêu trắng đạt 6.195 USD/tấn, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ở chiều ngược lại, tính đến hết tháng 7 năm nay, các doanh nghiệp Việt cũng chi ra 80,3 triệu USD để nhập khẩu gần 19.600 tấn hạt tiêu, tăng 15% về lượng so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, nhập khẩu tiêu đen đạt 17.443 tấn, tiêu trắng đạt 2.414 tấn.

Đáng chú ý, tiêu từ các quốc gia như Brazil, Campuchia và Indonesia đổ về Việt Nam với khối lượng lớn. Theo đó, lượng tiêu từ 3 nhà cung cấp này chiếm tới 92% tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam trong 7 tháng qua.


Biểu đồ: Tâm An

Tiêu là mặt hàng được ví như “vàng đen” của nước ta. Hiện Việt Nam giữ ngôi vị số 1 thế giới về sản xuất lẫn xuất khẩu hạt tiêu. Trong đó, sản lượng hạt tiêu của nước ta chiếm 40%, xuất khẩu chiếm 60% thị phần trên thế giới. 

Tuy nhiên, thời gian trước giá tiêu ở mức rất thấp, nhiều nông dân chuyển đổi cây trồng khác. Ngoài ra, thời tiết không thuận lợi dẫn tới sản lượng mặt hàng này sụt giảm mạnh. Do đó, các doanh nghiệp ngành hàng này phải đẩy mạnh nhập khẩu hạt tiêu từ Campuchia, Brazil và Indonesia về phục vụ sản xuất nhằm củng cố ngôi đầu thế giới mà Việt Nam đã nắm giữ hơn 2 thập kỷ qua.

VPSA thừa nhận, hiện tượng hạn hán kéo dài dẫn đến sản lượng hồ tiêu năm nay của nước ta giảm 10%, xuống khoảng 170.000 tấn so với năm ngoái. Trước đó, sản lượng hạt tiêu của nước ta tăng mạnh và đạt đỉnh 270.000 tấn năm 2020. Sau đó, sản lượng bắt đầu giảm mạnh qua các năm.

Việc nguồn cung từ Việt Nam giảm mạnh đã tác động lớn đến giá hạt tiêu trên toàn cầu. Đặc biệt, do lo ngại thiếu hụt nguồn cung toàn cầu trong bối cảnh sản lượng dự báo giảm tại Việt Nam và Brazil, trong khi nhu cầu từ Mỹ và châu Âu đang tăng trở lại đã đẩy giá hạt tiêu thế giới tăng đột biến trong khoảng 20 ngày đầu tháng 6 vừa qua.

Trong quý II năm nay, giá hạt tiêu đen tại thị trường nội địa liên tục tăng, ghi nhận mức cao kỷ lục mới. Theo đó, giá hạt tiêu trong nước đã tăng khoảng 93% so với đầu năm và tăng gấp 2,3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Xu hướng tăng giá tiếp tục diễn ra trong tháng 7/2024 do nhu cầu tăng, trong khi nguồn cung hạn chế. 

Theo nhận định của giới chuyên gia, dấu hiệu thiếu hụt nguồn cung so với nhu cầu sẽ tiếp tục được ghi nhận trên thị trường trong thời gian tới. Bên cạnh đó, chi phí vận chuyển hàng hóa tăng nhanh và tắc nghẽn cảng ở châu Á cũng tác động đến giá cả ở các thị trường nhập khẩu, và có thể gây ra sự chậm trễ vận chuyển, khiến giá tăng trong trung và dài hạn.

Với nhu cầu tăng mạnh từ các thị trường, các doanh nghiệp Việt vẫn phải nhập khẩu một lượng hạt tiêu lớn về sản xuất để đáp ứng các đơn hàng.