Sau nhiều năm chuẩn bị, World Cup 2022, một trong những sự kiện thể thao được mong đợi nhất trong năm, sẽ diễn ra tại Qatar từ ngày 20/11 đến ngày 18/12/2022. Qatar là quốc gia Ả Rập đầu tiên trong lịch sử được đăng cai một kỳ World Cup.
Kể từ khi FIFA chọn Qatar đăng cai World Cup 2022 vào năm 2010, công tác chuẩn bị 8 sân vận động đã được nước chủ nhà gấp rút thực hiện, đặc biệt khi đây là đất nước có điều kiện khí hậu rất khắc nghiệt.
Hãy cùng tìm hiểu ý tưởng thiết kế cũng như quá trình xây dựng 8 sân vận động phục vụ World Cup 2022:
Nằm cách Doha 12km về phía nam, thiết kế mặt ngoài của sân vận động Al Thumama mang đậm dấu ấn của nền văn hóa Ả Rập. Thiết kế sân vận động này được lấy ý tưởng từ chiếc nón Gahfiya truyền thống của người đàn ông Hồi giáo ở vùng Ả Rập.
Ngoài thiết kế mang tính hình tượng, khu vực xung quanh Sân vận động Al Thumama là quần thể kiến trúc sinh thái, đạt chuẩn 4 sao theo Hệ thống đánh giá bền vững toàn cầu (GSAS) về cả thiết kế và xây dựng.
84% diện tích các khu vực thuộc Sân vận động Al Thumama là mảng xanh, diện tích công viên lên đến 50.000m2. So với sân vận động thông thường, Al Thumama tiết kiệm hơn 40% lượng nước vì sử dụng nước tái chế để tưới cho các mảng xanh. Sân vận động Al Thumama được đưa vào hoạt động từ ngày 22/10/2021.
Vào năm 2013, Zaha Hadid Architects đã được chọn để làm việc cùng với AECOM để thiết kế và xây dựng Sân vận động Al Janoub (trước đây có tên là Al Wakrah). Được xây dựng tại Al Wakrah, một trong những nơi có nền văn hoá lâu đời ở phía nam Doha, thiết kế của Sân vận động Al Janoub được lấy ý tưởng từ hình tượng ngọc trai và nghề đánh bắt cá truyền thống của người dân địa phương.
Sân vận động 40.000 chỗ ngồi này chính thức đi vào sử dụng vào ngày 16/5/2019. Sau World Cup 2022, sức chứa của sân vận động này sẽ được giảm xuống còn 20.000 chỗ ngồi. Số ghế ngồi còn lại sẽ được dùng để hỗ trợ cho các dự án phát triển bóng đá ở nước ngoài.
Tuy vậy, Sân vận động Al Janoub vẫn có đầy đủ các tiện ích như: Khách sạn, khu giải trí, trường học, phòng tổ chức sự kiện… và có nơi tổ chức các sự kiện thể thao như đạp xe, cưỡi ngựa và đường chạy.
Lấy cảm hứng từ những chiếc lều du mục truyền thống, sân vận động Al Bayt có sức chứa 60.000 chỗ ngồi sẽ là nơi tổ chức một số trận đấu World Cup 2022.
Nằm ở phía bắc thành phố Al Khor, thành phố nổi tiếng với nghề truyền thống là câu cá và lặn ngọc trai, thiết kế của Sân vận động Al Bayt dù tôn vinh các giá trị văn hoá, truyền thống địa phương nhưng không kém phần hiện đại.
Tương tự như lều của dân du mục, tầng trên của các khán đài thiết kế mô-đun có thể tháo rời sau World Cup 2022 và được chuyển cho các quốc gia đang phát triển cần cơ sở hạ tầng thể thao. Sân vận động Al Bayt được khánh thành đúng vào ngày Thể thao Quốc gia của Qatar năm 2020.
Nằm ở thành phố Al Rayyan, nơi có đội bóng giàu truyền thống nhất Qatar, Sân vận động Ahmad bin Ali có thiết kế tôn vinh cộng đồng gắn bó của mình bằng cách kết hợp các biểu tượng của văn hóa và truyền thống Qatar.
Một trong những đặc điểm thiết kế chính của công trình này mặt tiền nhấp nhô, được làm bằng các hoa văn đặc trưng của từng vùng miền đất nước, chẳng hạn như các hoạt tiết với nội dung "tầm quan trọng của gia đình, vẻ đẹp của sa mạc, động thực vật bản địa, hay thương mại địa phương và quốc tế".
Có sức chứa 40.000 chỗ ngồi, sân vận động này có mái che và hệ thống làm mát tiên tiến nhất để đảm bảo các cổ động viên thoải mái trong suốt thời gian diễn ra trận đấu. Sân vận động Ahmad bin Ali được khánh thành vào tháng 12/2020.
Nằm ở trung tâm của khu vực tri thức và đổi mới, Sân vận động Education City được bao quanh bởi các trường học và các tổ chức thể thao. Do vị trí đặc biệt đó, thiết kế của sân vận động này tập trung vào khả năng tiếp cận.
Quá trình thi công, nhà thầu đã phát hiện ra những tảng đá có niên đại cách đây 20-30 triệu năm tại công trình. Điều này buộc đơn vị thi công phải đào sâu hơn 17m xuống mặt đất. Do vậy, Sân vận động Education City nằm dưới mực nước biển, nơi có nhiệt độ thấp hơn.
Mặt tiền sân vận động này có các hoa văn hình tam giác, một sự tái hiện của các hoa văn arabesque truyền thống, dường như thay đổi màu sắc theo chuyển động của mặt trời. Sân vận được đưa vào hoạt động năm 2020.
Được xem là có thiết kế ấn tượng nhất so với 7 sân vận động còn lại, Sân vận động 974 (trước đây có tên là Ras Abu Aboud) lấy ý tưởng từ hoạt động thương mại quốc tế và cảng biển của Qatar.
Số "974" cũng rất có ý nghĩa khi đây là mã vùng quốc tế của Qatar và cũng là số lượng container được dùng để xây dựng sân vận động. Vì được xây dựng bằng các thùng container nên sân vận động có sức chứa 40.000 chỗ ngồi này sẽ được tháo dỡ hoàn toàn sau khi World Cup 2022 kết thúc. Sân vận động 974 khánh thành vào ngày 20/11/2021.
Được xây dựng vào năm 1976 ở Al Rayyan, Sân vận động Khalifa từ lâu đã là sân vận động được chú ý nhất. Nơi đây từng tổ chức Đại hội thể thao châu Á, Cúp vùng Vịnh Ả Rập và Cúp châu Á AFC và nhiều sự kiện khác.
Để phục vụ World Cup 2022, Sân vận động Khalifa đã nâng cấp để tăng sức chứa lên 40.000 người và trang bị thêm "công nghệ làm mát tiên tiến". Công nghệ làm mát sẽ giúp các cầu thủ thi đấu trong một môi trường thoải mái nhất.
Các hạng mục được xây dựng thêm ở Sân vận động Khalifa như nơi tổ chức các khu ẩm thực, cửa hàng, phòng đa năng, phòng chờ VIP, bảo tàng và trung tâm y tế.
Sân vận động Lusail có sức chứa 80.000 chỗ ngồi, lớn nhất trong những sân vận động tổ chức các trận đấu của World Cup 2022.
Thiết kế được lấy cảm hứng từ chiếc đèn lồng Fanar nhằm tôn vinh nghề thủ công truyền thống của người Trung Đông. Mặt tiền của công trình là các hoạ tiết sơ khai trong các nền văn hoá Ả Rập và Hồi giáo được lặp đi lặp lại.
Nằm ở vị trí nổi bật của khu đô thị mới Lusail, quy hoạch tổng thể của sân vận động Lusail có hệ thống xe điện và nhiều mảng cây xanh. Công trình được khánh thành vào cuối năm 2021.
Sau khi World Cup 2022 kết thúc, sân vận động này sẽ được chuyển đổi thành một trung tâm cộng đồng đa chức năng với trường học, cửa hàng, quán cà phê, cơ sở thể thao và phòng khám sức khỏe.
Quang Đăng (dịch)
.svg){kind=icon}
