Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tờ trình của Chính phủ và cho biết, thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương là một bước quan trọng cụ thể hóa Nghị quyết số 54 của Bộ Chính trị, là tiền đề quan trọng để hoàn thành mục tiêu đến năm 2030.

Thừa Thiên Huế là một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của khu vực Đông Nam Á về văn hóa, du lịch và y tế chuyên sâu; một trong những trung tâm lớn của cả nước về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao.

202409280853310541_DSC_6165.jpg
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tờ trình. Ảnh: Quốc hội

Thừa Thiên Huế luôn giữ vị thế quan trọng với vai trò kết nối 3 miền Bắc - Trung - Nam, có bề dày về lịch sử, văn hóa. Đây cũng là địa phương duy nhất ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á có 8 di sản được UNESCO ghi danh.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc xây dựng Đề án thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương sẽ tạo động lực phát triển mới không chỉ cho thành phố Huế mà còn đóng góp thiết thực cho khu vực miền Trung và cả nước.

Tỉnh Thừa Thiên Huế hiện có diện tích hơn 4.947km2 và quy mô dân số hơn 1,2 triệu người; gồm 9 đơn vị hành chính cấp huyện (thành phố Huế, 2 thị xã Hương Thủy, Hương Trà và 6 huyện Nam Đông, Phú Lộc, Phú Vang, A Lưới, Quảng Điền, Phong Điền); 141 đơn vị hành chính cấp xã (95 xã, 39 phường, 7 thị trấn).

Về phương án sắp xếp, Bộ trưởng Nội vụ cho biết, thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương trên cơ sở nguyên trạng hơn 4.947km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số hơn 1,2 triệu người của tỉnh Thừa Thiên Huế.

Cùng với đó là thành lập 2 quận, 1 thị xã, 1 huyện và 11 phường, 1 xã, 1 thị trấn thuộc thành phố Huế trực thuộc Trung ương trên cơ sở sắp xếp, thành lập các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có liên quan.

ky dai hue 856.jpg
Tỉnh Thừa Thiên Huế nhìn từ trên cao. Ảnh: Lê Huy Hoàng Hải

Như vậy, thành phố Huế trực thuộc Trung ương sẽ có hơn 4.947km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số hơn 1,2 triệu người; có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 2 quận, 3 thị xã, 4 huyện (không thay đổi số lượng đơn vị hành chính cấp huyện nhưng giảm 1 thành phố, 2 huyện và tăng 2 quận, 1 thị xã); có 133 đơn vị hành chính cấp xã.

Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, đồng thời xem xét, quyết định thành lập 2 quận thuộc thành phố Huế. Ngoài ra, thành lập thị xã Phong Điền và sắp xếp, thành lập các đơn vị hành chính cấp xã thuộc thị xã này; sắp xếp, thành lập các đơn vị hành cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Trình bày thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và các cơ quan tham gia thẩm tra tán thành sự cần thiết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Thừa Thiên Huế.

Đối chiếu với hiện trạng thực tế, theo cơ quan thẩm tra, tỉnh Thừa Thiên Huế đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định để trình Quốc hội xem xét, quyết định thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương.

chua linh mu 2 861.jpg
Tỉnh Thừa Thiên Huế có nhiều công trình kiến trúc lịch sử, văn hóa. Ảnh: Lê Huy Hoàng Hải

Ủy ban Pháp luật nhận định, các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp đều phù hợp với các quy hoạch có liên quan; bảo đảm tiêu chuẩn của loại đơn vị hành chính tương ứng, đáp ứng yêu cầu của việc sắp xếp theo quy định tại các nghị quyết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra tán thành với phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, cũng như tán thành với phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách, phương án giải quyết trụ sở, tài sản công tại các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp của tỉnh Thừa Thiên Huế như đã nêu trong các đề án của Chính phủ.

Tuy nhiên, việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương và các quận, thị xã, phường, thị trấn cũng sẽ dẫn tới một số khó khăn, thách thức cho công tác quản lý nhà nước.

Vì vậy, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ, cấp ủy, chính quyền tỉnh Thừa Thiên Huế đặc biệt quan tâm, chuẩn bị kỹ các điều kiện cần thiết, có kế hoạch và định hướng, giải pháp cụ thể.