Từ tháng 6 - 8 hàng năm là mùa du lịch hè sôi động tại Bình Thuận. Bên cạnh các hoạt động nghỉ dưỡng, vui chơi, giải trí trên biển, du khách có thể dành thời gian khám phá chợ hải sản Mũi Né để cảm nhận về cuộc sống của bà con làng chài.
Chợ làng chài Mũi Né nằm trên đường Huỳnh Thúc Kháng, cách trung tâm thành phố Phan Thiết hơn 20km. Theo anh Văn Hùng, một hướng dẫn viên địa phương, thời điểm lý tưởng để tới thăm khu chợ ven biển nhộn nhịp, ngắm cảnh bình minh và chọn mua hải sản tươi ngon là từ 5h30-7h sáng.
Thông thường, cứ 5h sáng, những đoàn thuyền đánh cá bắt đầu trở về, tập kết cách bờ khoảng 100m. Nam giới thoăn thoắt chèo thuyền thúng ra khu vực tập kết để lấy và mang những thùng hải sản tươi rói trở về. Trên bờ, tiểu thương và bà con đã chờ sẵn, ôm các thau, mẹt, thúng để tìm mua.
Bà con hối hả phân chia các loại cá, tôm, cua, ốc thành thúng riêng rồi phân loại tiếp theo kích cỡ.
Anh Hùng cho biết, những năm gần đây, khu chợ thu hút rất đông du khách tới tham quan, mua bán. Hải sản mua về, du khách có thể nhờ các nhà hàng gần đó hay nhân viên khách sạn chế biến giúp, với chi phí từ 40.000 đồng/món luộc, hấp.
Điểm thú vị và có phần khác biệt của chợ cá Mũi Né là cách bán hàng - tính tiền hải sản theo thau. Mỗi thau hải sản có giá từ 100.000 đồng đến vài trăm ngàn đồng, tùy theo số lượng, loại hải sản và kích cỡ. Bà con không sử dụng cân.
Nhiều vị khách tới chợ không khỏi ngạc nhiên khi một thau hải sản gồm đủ loại như ốc, ghẹ, cua, mực trứng... tươi rói được bán đồng giá 150.000 đồng. Tôm hùm cũng được bán theo thau, từ 400.000 đồng đến 1 triệu đồng đồng/thau, mỗi thau có 3 tới 5 con.
Tất nhiên, nếu du khách có nhu cầu, một số tiểu thương vẫn bán hải sản theo cân, nhất là các loại đắt tiền như ốc hương, tôm hùm tươi sống, ghẹ, mực kích cỡ lớn...
Bà Trần Thị Hồng, một người dân địa phương cho biết, cách bán hải sản theo thau xuất phát từ thói quen ước lượng của dân làng chài.
"Gọi là ước lượng, nhưng chúng tôi làm nghề này cả nửa đời người nên quen thuộc lắm rồi, thậm chí thường dư một chút cho khách vui. Bà con làng chài sống bằng nghề biển, không muốn cân gian, cân điêu để mất uy tín đâu.
Cá nào ngon thì tôi khen, cá nào không ngon thì tôi cũng nói rõ với khách", bà Hồng vừa lựa tôm, cá vừa tâm sự.
So với mức giá tại nhiều nơi khác, hải sản chợ làng chài Mũi Né được nhận xét là khá rẻ. Bà con ở đây thật thà, chất phác. Tuy nhiên, theo anh Hùng, vài năm gần đây, có nhiều tiểu thương đưa đồ đông lạnh vào chợ bán. Tình trạng cân điêu tại chợ cũng từng bị du khách phản ánh.
"Theo kinh nghiệm của người địa phương, khi đi chợ, du khách nên mang theo chai nước nửa lít để kiểm tra chiếc cân", anh Hùng cho hay.
UBND phường Mũi Né đã lập một số điểm cân đối chứng tại chợ, du khách có thể kiểm tra lại số ký nếu muốn. Ngoài đặt cân đối chứng, chính quyền phường còn tổ chức các đoàn kiểm tra đột xuất để chấn chỉnh khi phát hiện vi phạm.
Các cửa hàng, hộ buôn bán tại làng chài cần ký cam kết phải trung thực trong mua bán, cân đủ, đúng, không bán hàng kém chất lượng và hư hỏng cho khách. Những hộ không chấp hành, ngoài việc bị xử phạt còn không được bán tại bến làng chài.