Chủ đầu tư muốn hoán đổi quỹ đất xây nhà ở xã hội 

Sáng 30/9, tại TP.HCM, Bộ Xây dựng tổ chức hội thảo lấy ý kiến góp ý dự thảo về Luật Nhà ở sửa đổi và Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi nhằm triển khai kế hoạch xây dựng hai dự luật này để trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 5/2023. 

Một trong những nội dung liên quan đến Luật Nhà ở sửa đổi được đại diện các doanh nghiệp bất động sản đóng góp ý kiến là các vấn đề trách nhiệm thực hiện nhà ở xã hội (NƠXH) tại các dự án nhà ở thương mại và NƠXH đầu tư ngoài ngân sách. 

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị phát biểu tại hội thảo. 

Theo đại diện Novaland, về đất xây NƠXH, điểm a, khoản 3 điều 96 của phương án 1, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi quy định, các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị tại đô thị loại đặc biệt, loại I, II, III thì phải dành quỹ đất để xây NƠXH.  

Vị này đề xuất, nên cho chủ đầu tư lựa chọn việc dành quỹ đất ngay tại dự án để xây NƠXH hoặc hoán đổi quỹ đất xây NƠXH ở nơi khác thuộc sở hữu của chủ đầu tư để xây thành một dự án NƠXH độc lập. Việc hoán đổi quỹ đất như vậy vừa đảm bảo chủ đầu tư dành đủ quỹ đất xây NƠXH vừa thực hiện đúng nghĩa vụ về NƠXH. 

“Việc này sẽ đảm bảo bảo tính đồng bộ về không gian, cảnh quan, hạ tầng. Khắc phục được cả những bất cập của chủ đầu tư lẫn người có nhu cầu mua NƠXH”, đại diện Novaland chia sẻ. 

Đại diện Hưng Thịnh Corp tham gia đóng góp ý kiến tại hội thảo. 

Đại diện Nam Long Group cho hay, về quỹ đất xây NƠXH, Nghị định 100 và Nghị định 49 quy định chủ đầu tư phải dành 20% đất ở tại dự án thương mại để xây NƠXH. Bất cập trong quy hoạch hiện nay là có khái niệm “đất nhóm ở”. Vậy, quỹ đất 20% đó là đất ở hay đất nhóm ở?

Với quy định dự án nhà ở thương mại quy mô trên 2ha phải dành 20% quỹ đất ở để xây NƠXH. Đại diện Nam Long Group nêu ví dụ, có dự án ở trung tâm Thành phố có quy mô 2,5ha và chủ đầu tư xây khu biệt thự hoặc khu compound cao cấp. Vậy, chủ đầu tư phải dành 20% đất ở để xây NƠXH tại dự án thì có hợp lý không? 

Đồng quan điểm với đại diện Novaland, đại diện Nam Long Group cho rằng nên cho chủ đầu tư hoán đổi quỹ 20% đất ở tại dự án thương mại sang khu vực khác thuộc sở hữu của chủ đầu tư để xây một dự án NƠXH độc lập.

Về chính sách điều tiết NƠXH, đại diện Hưng Thịnh Corp cho hay, nên cho chủ đầu nhà ở thương mại chọn thực hiện nghĩa vụ bằng tiền hoặc chuyển đổi sang khu vực khác để phù hợp xây NƠXH. 

Đại diện Hưng Thịnh Corp đề xuất nên xem xét cấp tín chỉ về NƠXH. Ví dụ, chủ đầu tư đã thực hiện một dự án NƠXH nào đó thì sẽ được cấp tín chỉ. Sau đó, chủ đầu tư này triển khai một dự án nhà ở thương mại và có nghĩa vụ dành 20% quỹ đất ở tại dự án xây NƠXH thì chủ đầu tư sẽ. được cấn trừ thông qua tín chỉ NƠXH. 

“Nên xem xét việc này, nó sẽ thúc đẩy nhà đầu tư tham gia xây dựng NƠXH. Các chủ đầu tư có thể giao dịch với nhau về các tín chỉ đó, Nhà nước sẽ thu được thuế từ những giao dịch này. Bởi có các doanh nghiệp chỉ chuyên phát triển NƠXH và nhiều doanh nghiệp chuyên xây nhà ở thương mại, họ có thể giao dịch các tín chỉ này trên thị trường”, đại diện Hưng Thịnh đề xuất. 

Doanh nghiệp mất 3 năm để đáp ứng một quy định 

Cũng về chính sách điều tiết NƠXH, đại diện Công ty Lê Thành cho biết, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi có 2 phương án. 

Một là giao quyền cho UBND tỉnh. Ưu điểm của phương án này là địa phương sẽ sâu sát hơn, đặc biệt với các đô thị không phải là đô thị loại III nhưng đang rất phát triển nhiều khu công nghiệp, thiếu nhà ở cho công nhân. Tuy nhiên, khi giao quyền thì nên giao thẩm quyền một cách triệt để cho UBND tỉnh quyết định. Với phương án 2, có quy định quỹ đất xây NƠXH phải là “các loại đất phù hợp với quy hoạch”. 

“Với câu này công ty tôi phải mất hơn 3 năm mới đáp ứng được. Đơn cử như khu đất 2ha, quy hoạch chỉ tiêu dân số là 1.000 dân. Khi xây NƠXH thì chắc chắn phải nén và dù chỉ dôi dư 1 người dân thì cũng bị cho là không phù hợp quy hoạch. Nên chúng tôi phải làm lại điều chỉnh quy hoạch cục bộ của khu vực, thời gian mất từ 2 đến 3 năm cũng không xong. 

Với trường hợp này, tôi kiến nghị nên quy định rõ đất phù hợp quy hoạch thì phải phù hợp về loại đất như đất ở chẳng hạn. Chứ nói chung là phù hợp quy hoạch thì có hàng loạt chỉ tiêu kèm theo thì không chủ đầu tư nào làm được”, đại diện Công ty Lê Thành nói. 

Đại diện Công ty Lê Thành chia sẻ về những vướng mắc về thủ tục đầu tư NƠXH. 

Dưới góc nhìn về chỉ tiêu dân số với dự án NƠXH, đại diện Công ty Lê Thành cho hay, đã có quy định người ngoài tỉnh không được mua NƠXH. Việc nén dân số tại dự án NƠXH, tức giải quyết càng nhiều chỗ ở cho người dân đang có nhu cầu bức thiết về nhà ở, là phù hợp thực tế bởi nó không làm tăng dân số cơ học của một tỉnh. 

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, ban soạn thảo Luật Nhà ở sửa đổi và Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi mong muốn nhận được những ý kiến góp ý của đại diện các doanh nghiệp, cơ quan quản lý. 

Ban soạn thảo sẽ lắng nghe, xem xét thận trọng tất cả các ý kiến góp ý theo hướng làm sao để tăng cường quản lý Nhà nước nhưng vẫn đảm bảo thuận lợi, thông thoáng cho cho người dân và doanh nghiệp.

Anh Phương