Tối 30/6, tại Di tích quốc gia đặc biệt Mộ và Khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu (An Đức, Ba Tri), Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bến Tre, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cùng UNESCO đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 200 năm Ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (1/7/1822 - 1/72022) và 30 năm Ngày truyền thống văn hóa tỉnh Bến Tre.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, Nguyễn Đình Chiểu đã vượt qua thử thách, trắc trở của số phận, trở thành một thầy thuốc có y thuật cao, một thày giáo tâm huyết, một nhà thơ đi đầu trong phong trào chống thực dân có ảnh hưởng không chỉ ở Việt Nam mà cả khu vực và trên thế giới. Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương về tinh thần học tập suốt đời, ngay cả khi rơi vào hoàn cảnh nguy nan vẫn là hiện thân của nhân cách sống trong sáng, bình dị, cao đẹp nhưng đầy khí chất của dân tộc Việt Nam nói chung, người dân Nam Bộ nói riêng.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề nghị: “Tôi xin đề nghị các Bộ, ban, ngành Trung ương, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bến Tre, các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ hơn tầm cao tư tưởng, giá trị nghệ thuật của các trước tác của Nguyễn Đình Chiểu, nghiên cứu sâu hơn nữa vai trò thầy giáo và thầy thuốc của Nguyễn Đình Chiểu, tiếp tục giới thiệu, quảng bá các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu đến rộng rãi công chúng trong và ngoài nước.
Phát huy giá trị văn hóa Nguyễn Đình Chiểu trong giai đoạn mới, chú trọng ứng dụng thành tựu công nghệ thông tin vào nghiên cứu giảng dạy, quảng bá các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu; Nghiên cứu, sáng tác văn nghệ, văn hóa nghệ thuật của Nguyễn Đình Chiểu. Thực hiện số hóa di sản liên quan đến con người và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu, trên tinh thần là chúng ta cùng nhau ở đây kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu để bày tỏ lòng tự hào tôn vinh và cống hiến to lớn của cụ đối với văn hóa Việt Nam, văn hóa nhân loại nhưng cũng là để tìm trong di sản của cụ những kinh nghiệm và bài học quý báu cho sự phát triển của địa phương và đất nước trong tương lai”.
Phó bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Trần Ngọc Tam phát biểu: “Chúng ta vinh dự khẳng định Nguyễn Đình Chiểu là danh nhân văn hoá được thế giới ghi nhận. Sức ảnh hưởng, cốt cách, giá trị những tác phẩm của ông đã vươn tầm thế giới, được cả nhân loại tìm hiểu, nghiên cứu. Văn đàn thế giới sẽ ghi thêm tên một Danh nhân của Việt Nam là Nguyễn Đình Chiểu bằng tất cả sự trọng thị và mến mộ” - Chủ tịch Trần Ngọc Tam nhấn mạnh.
Thay mặt Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc, ngài Christian Manhart - Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam đã chia sẻ niềm vui với tỉnh Bến Tre, Việt Nam. Ông gửi lời cảm ơn trân trọng đến tỉnh Bến Tre vì đã tổ chức chuỗi sự kiện vinh danh đầy ý nghĩa. Đây là cơ hội để chúng ta không những tôn vinh một cá nhân xuất sắc mà còn đề cao giá trị cá nhân cụ Nguyễn Đình Chiểu tới cộng đồng quốc tế rộng lớn.
Theo ngài Christian Manhart, lý do để Đại hội đồng UNESCO đưa ra quyết định này vì tác giả Nguyễn Đình Chiểu là một nhân vật xuất chúng và là một trong những nhà thơ Việt Nam được tôn vinh nhiều nhất và có các tác phẩm được dịch ra nhiều thứ tiếng. “Qua các tác phẩm thơ của mình, cụ Nguyễn Đình Chiểu đã góp phần phổ biến những quan niệm đạo đức Nho giáo về trung, hiếu, nghĩa. Các tác phẩm của cụ cũng đề cao sự đồng cảm và lòng trắc ẩn, dẫn dắt chúng ta trên những con đường hướng tới hòa bình. Điều này thậm chí còn có nhiều ý nghĩa hơn trong thời điểm hiện nay, trong bối cảnh bất ổn trên toàn cầu”, ông Christian Manhart nói.
Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật đặc sắc tái hiện cuộc đời và sự nghiệp danh nhân Nguyễn Đình Chiểu. Xen lẫn giữa những khúc nhạc mang âm hưởng thuần Việt truyền thống là những giai điệu do các nghệ sỹ nước ngoài sáng tác với cảm hứng từ danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và tác phẩm để đời của ông - Lục Vân Tiên.
Với thời lượng 45 phút, thông qua ngôn ngữ của nghệ thuật, tác giả kịch bản - tổng đạo diễn Lê Quý Dương vẽ nên một chân dung Nguyễn Đình Chiểu vừa đồ sộ với tầm vóc của nhân cách và tư tưởng mang tính nhân loại, vừa mộc mạc gần gũi với đất nước và nhân dân như một người con hiếu thảo, người thầy giáo tận tụy, người thầy thuốc hết lòng vì bệnh nhân, người chí sĩ một đời khát khao độc lập, tự do và hòa bình cho dân tộc.
Điểm nhấn đặc biệt của chương trình nghệ thuật đó là màn biểu diễn ca cổ trích đoạn “Lục Vân Tiên – Kiều Nguyệt Nga” do hai nghệ sĩ nổi tiếng thể hiện: NSƯT Lê Tứ và NSƯT Mỹ Hằng cùng các nghệ sĩ cải lương của Đoàn cải lương Bến Tre qua phần trình bày tác phẩm vọng cổ “Trái tim Đồ Chiểu” của soạn giả Lê Long. NSND Thanh Hải, một trong những cây đại thụ của cải lương và đờn ca tài tử Nam Bộ được đạo diễn Lê Quý Dương mời tham gia tổ chức và biên tập toàn bộ phần cổ nhạc của chương trình.
Một sáng tạo thú vị của chương trình tôn vinh là bộ sưu tập áo dài Lục Vân Tiên- Kiều Nguyệt Nga của nhà thiết kế trẻ Yến Nhi. Sáng tác của cô lấy cảm hứng từ những bức tranh trong cuốn truyện “Lục Vân Tiên” mà Viện Viễn đông Bác cổ Pháp xuất bản. Lần đầu tiên, câu chuyện về Lục Vân Tiên-Kiều Nguyệt Nga được kể bằng ngôn ngữ thời trang thông qua tà áo dài truyền thống. Ngoài ra, 20 người mẫu đã trình diễn các bộ sưu tập áo dài của nhà thiết kế Yến Nhi mang tên: Cội nguồn xứ Huế Quê hương, Hương tình Bến Tre, Thế giới Hòa Bình thu hút nhiều khán giả.
Nhạc sĩ Đỗ Bảo sáng tác một ca khúc hoàn toàn mang âm hưởng hiện đại độc đáo dành riêng cho chương trình mang tựa đề Đạo không xa Người với lời thơ của Lê Quý Dương là câu chuyện được nhóm tứ ca nam Lạc Việt thể hiện, như lời tâm tình của thế hệ trẻ Việt Nam kể với bạn bè thế giới câu chuyện cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu, vị danh nhân được dân tộc Việt Nam tôn kính qua nhiều thế hệ.
Đặc biệt, tổng đạo diễn Lê Quý Dương đã kết nối với hai đồng nghiệp quốc tế, nhạc sĩ kiêm ca sĩ người Thụy Điển Pamela Hedstroem và nhạc sĩ Dominique Probst người Pháp để sáng tác hai ca khúc mới dành riêng cho chương trình dựa trên cảm hứng từ tác phẩm Lục Vân Tiên của Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu. Nhạc trưởng nổi tiếng Trần Vương Thạch chỉ huy và đích thân nhạc sĩ Pháp Dominique chơi bộ gõ.
Ảnh: VOV