Trong văn bản gửi Bộ Xây dựng mới đây, Vingroup và Techcombank đã đề xuất gói tín dụng ưu đãi mới cho người mua nhà ở xã hội (NƠXH) với lãi suất 4,8%/năm, cố định trong 5 năm đầu tiên, hạn mức vay tối đa 100% giá trị hợp đồng mua bán và thời hạn vay tối đa 30 năm.
Hai “ông lớn” bất động sản và ngân hàng nói trên mong muốn triển khai chương trình tín dụng cho vay mua NƠXH cho những người mua đủ điều kiện theo danh sách do các chủ đầu tư xác minh và cung cấp.
Bộ Xây dựng đánh giá đề xuất của các doanh nghiệp có nhiều điểm tương đồng với gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng phát triển NƠXH và nhà ở công nhân đang triển khai. Tuy nhiên, có sự khác biệt về mức lãi suất, thời hạn vay và hạn mức vay.
Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, lãi suất vay ưu đãi dành cho người mua nhà và chủ đầu tư thấp hơn từ 1,5-2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn bình quân của 4 ngân hàng thương mại nhà nước.
Theo đó, lãi suất hiện nay dành cho người mua nhà và chủ đầu tư lần lượt là 7,5%/năm và 8%/năm. Thời gian ưu đãi lãi suất 5 năm và định kỳ 6 tháng, lãi suất sẽ được điều chỉnh một lần dựa trên lãi vay bình quân của 4 ngân hàng thương mại nhà nước.
Sau 1 năm triển khai, kết quả giải ngân của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng chỉ đạt 1.234 tỷ đồng. Trong đó, 1.202 tỷ đồng giải ngân cho chủ đầu tư 12 dự án và 32 tỷ đồng cho người mua nhà tại 5 dự án.
Trước đề xuất gói tín dụng mới với hàng loạt ưu đãi cho người mua NƠXH, các chuyên gia cho rằng nếu được triển khai sẽ tác động tích cực đến thị trường, người mua NƠXH sẽ mạnh dạn tham gia vay vốn hơn.
Đại diện một doanh nghiệp chuyên phát triển NƠXH tại TPHCM cho hay, sở dĩ việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng trong 1 năm qua rất chậm vì thực tế, hiếm có dự án đáp ứng điều kiện. Bên cạnh đó, lãi suất cho vay cũng là vấn đề khiến người mua lo ngại.
Theo vị này, đối với người mua NƠXH, lãi suất 7,5%/năm hiện nay theo gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vẫn rất cao. Chưa kể, sau khi hết 5 năm ưu đãi, người vay không biết sẽ phải đối mặt với mức lãi suất như thế nào? Do vậy, chính sách cho người mua NƠXH vay vốn với lãi suất thấp và thời hạn vay kéo dài là cần thiết phải có.
Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM - cho rằng, lãi suất sau khi hết thời gian 5 năm ưu đãi là lý do khiến người mua NƠXH ngại vay. Đồng thời, việc điều chỉnh lãi suất ưu đãi sau mỗi 6 tháng cũng làm người vay thêm bất an.
Theo ông Châu, bên cạnh nguồn cung nhà giá rẻ, để giải quyết nhu cầu về nhà ở cho người thu nhập thấp thì nên có gói tín dụng với lãi suất từ 4,8-5%/năm, thời hạn vay tối đa 25 năm.
Bên cạnh lãi suất và thời hạn vay, hạn mức vay cũng là vấn đề khiến cho nhiều người thu nhập thấp chưa thể tiếp cận được các chương trình vay ưu đãi.
Chia sẻ tại một hội nghị diễn ra vào tháng 3/2023, ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TPHCM - nhận định việc phải có sẵn vài trăm triệu đồng đối với người nghèo cũng là câu chuyện lớn.
Theo ông Lệnh, đơn cử như tại TPHCM, giá NƠXH thấp nhất là 1 tỷ đồng/căn. Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố đang có chương trình cho vay mua NƠXH với lãi suất 4,8%/năm, thời hạn tối đa 25 năm và hạn mức cho vay 70% giá trị căn nhà.
“Mức lãi suất thấp và thời hạn vay kéo dài của chương trình này rất phù hợp với những người thu nhập thấp. Đến kỳ trả lãi, số tiền họ phải đóng không quá cao. Tuy nhiên, để vay được, họ cần có sẵn số tiền tương ứng 30% giá trị căn nhà. Đây là vấn đề không nhỏ đối với những người thu nhập thấp” - ông Lệnh chia sẻ.