Năm 2023 là một dấu mốc quan trọng trong quan hệ Việt Nam-Mỹ, ngày 25/7 kỷ niệm 10 năm ngày hai nước thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện (2013-2023).
Sau 28 năm kể từ khi chính thức xác lập quan hệ ngoại giao và tròn 10 năm kể từ khi xác lập quan hệ Đối tác toàn diện, hai nước đã đạt được những bước phát triển toàn diện, thực chất, ngày càng đi vào chiều sâu, đóng góp tích cực cho an ninh, hòa bình, hợp tác và phát triển tại khu vực và trên thế giới.
Trong cuộc gặp gỡ báo chí trưa 24/7, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper khẳng định, hai bên đã trở thành đối tác toàn diện từ chính trị-ngoại giao, kinh tế, giáo dục, khoa học-công nghệ, đến quốc phòng-an ninh và giao lưu nhân dân...
"Chúng ta muốn một Việt Nam mạnh mẽ, độc lập, thịnh vượng và kiên cường. Chúng tôi chia sẻ với Việt Nam các giá trị như: tôn trọng thể chế chính trị của nhau, tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Hai bên cũng nỗ lực rất nhiều để thúc đẩy thịnh vượng cho người dân, duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, bảo đảm Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương và Biển Đông rộng mở, tự do", Đại sứ nói.
Theo Đại sứ, những gì đã đạt được trong 10 năm qua cho thấy sự nỗ lực hết mình của hai bên để thúc đẩy thịnh vượng cho nhân dân hai nước.
Về quan hệ thương mại, đầu tư, Đại sứ nhấn mạnh "hai nước đã thành công rực rỡ", khi thương mại song phương đạt gần 140 tỷ đô la mỗi năm. "Mặc dù qua mỗi năm có những con số khác nhau, nhưng về cơ bản đã tăng hơn 300 lần, một con số khổng lồ trong 10 năm qua", Đại sứ Marc Knapper bày tỏ.
Nếu tính từ năm 1995, khi hai nước bình thường hóa quan hệ, thương mại song phương đã tăng hơn 300 lần, từ 450 triệu USD năm 1995 lên mức gần 140 tỷ USD vào năm 2022. Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Mỹ và là quốc gia thành viên ASEAN xuất khẩu nhiều nhất sang Mỹ.
Đại sứ Mỹ cho rằng con số thương mại giữa hai nước sẽ tiếp tục tăng khi nhiều doanh nghiệp Mỹ quan tâm đến thị trường Việt Nam. Ông cũng nêu điểm đáng chú ý khi có sự gia tăng đầu tư của Việt Nam vào Mỹ, điều mà một vài năm trước chưa từng xảy ra. Đại sứ dẫn chứng về một tập đoàn Việt Nam đã đầu tư 4 tỷ USD vào bang Bắc Carolina.
Hợp tác y tế và giáo dục cũng được coi là điểm sáng trong 10 năm qua, hai nước đã chia sẻ giúp đỡ nhau trong đại dịch Covid-19, ngay từ khi dịch mới xảy ra Việt Nam đã hỗ trợ Mỹ đồ bảo hộ y tế và khẩu trang; phía Mỹ đã trao tặng gần 40 triệu liều vắc xin cho Việt Nam.
Mỹ đặt văn phòng khu vực Đông Nam Á của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) tại Hà Nội. Văn phòng này được khai trương trong chuyến thăm Việt Nam của Phó Tổng thống Kamala Harris hồi tháng 8/2021.
Việt Nam đang có hơn 30.000 học sinh, sinh viên học tại Mỹ, đứng thứ 5 trong số những quốc gia có nhiều du học sinh nhất tại nước này. Mỹ cũng tổ chức nhiều dự án giáo dục tại Việt Nam, trong đó có Đại học Fulbright và cử tình nguyện viên đến dạy tiếng Anh trong Chương trình Hòa bình (Peace Corps).
Mỹ sẵn sàng phối hợp với Việt Nam điều tra vụ việc ở Đắk Lắk
Hai nước cũng có nhiều tiến triển trong phối hợp giải quyết hậu quả chiến tranh, xử lý bom mìn và vật liệu nổ còn sót lại, hỗ trợ người tàn tật, khắc phục nhiễm độc dioxin và tìm kiếm người mất tích trong chiến tranh. Đại sứ nhắc lại chuyến thăm Việt Nam cách đây hai năm của Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin về những cam kết trên.
Ông cho biết, Chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam công nghệ hiện đại và tốt nhất để phân tích và tách chiết ADN, hợp tác với Việt Nam để tăng cường hiệu quả và hiệu suất của phòng xét nghiệm của Việt Nam với mục tiêu cuối cùng là tăng số lượng hài cốt được đoàn tụ chính xác với các gia đình.
Trong hợp tác an ninh, thực thi pháp luật giữa hai nước, Đại sứ Mỹ cho biết, kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện, Việt Nam và Mỹ đã thu được nhiều kết quả, trong đó có sự hợp tác ngày càng sâu sắc giữa Bộ Công an Việt Nam và các cơ quan của Mỹ như với Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Cơ quan Phòng chống Ma túy Mỹ (DEA)....
Theo Đại sứ, khi ông mới bắt đầu làm việc ở Việt Nam vào năm 2004, lĩnh vực thực thi pháp luật hai nước có hợp tác nhưng không nhiều. Từ đó đến nay, qua gần 20 năm, Mỹ đã làm việc với Việt Nam, phối hợp cùng nhau giải quyết mọi vấn đề từ tội phạm xuyên quốc gia, ma túy, buôn bán người, buôn bán động vật hoang dã...
"Khi phối hợp cùng nhau giúp đảm bảo Việt Nam và Mỹ sẽ không trở thành điểm trung chuyển hoặc là quốc gia tiêu thụ, vận chuyển ma túy", Đại sứ chia sẻ và cho rằng đây là lĩnh vực mà hai nước đã hợp tác rất chặt chẽ trong nhiều năm, xây dựng được quan hệ tin cậy và chủ động.
Về an ninh, Mỹ phản đối, lên án và không dung túng bất kỳ tổ chức, cá nhân nào liên quan đến vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự xảy ra tại huyện Cư Kuin (tỉnh Đắk Lắk), cũng như phản đối bạo lực dưới mọi hình thức.
"Chúng tôi xin gửi lời chia buồn đến gia đình những người bị hại, đồng thời lên án bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất việc sử dụng bạo lực để đạt mục đích", Đại sứ Mỹ tại Việt Nam nhấn mạnh.
Ông khẳng định, Mỹ sẵn sàng hợp tác với Chính phủ Việt Nam bằng mọi cách cần thiết nhằm làm rõ sự việc và những kẻ đứng sau. Đây là thông điệp rất rõ ràng mà Mỹ đưa ra, khi có thông tin về tổ chức đặt trụ sở tại Mỹ liên quan đến vụ việc.