Con trai bà Tân Vlog bị xử phạt và vấn nạn "câu view" của YouTuber Việt

Nguyễn Văn Hưng (trái) làm việc với cơ quan chức năng tại Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Giang chiều 10/9. Ảnh: Sở TT&TT Bắc Giang.

Sau 5 ngày đăng tải clip ‘Troll em gái, em trai ăn nồi cháo gà nguyên lông và cái kết’ trên kênh YouTube của mình, Nguyễn Văn Hưng đã bị Sở TT&TT tỉnh Bắc Giang xử phạt số tiền 7,5 triệu đồng, theo Điểm b, Khoản 1, Điều 101, Nghị định số 15/2020/NĐ-CP.

Nguyễn Văn Hưng là con trai của bà Tân Vlog, một hiện tượng YouTuber năm 2019. Hưng cũng có kênh YouTube riêng mang tên Hưng Vlog với 2,89 triệu subscribers (subs). Cậu có thể xem là điển hình của một thế hệ YouTuber mới nổi mong mỏi làm giàu từ nền tảng này bằng các clip câu view bất chấp tất cả.

Muôn nẻo làm giàu trên YouTube

YouTube là nền tảng xem video miễn phí lớn nhất thế giới hiện nay với khoảng 2 tỷ người dùng toàn cầu. Nhưng để đạt được con số khổng lồ này, YouTube đã đưa vào một ý tưởng chia sẻ doanh thu từ rất sớm, được gọi là monetization. Thuật ngữ này ngày nay được sử dụng thịnh hành theo cách hiểu rằng đây là khả năng ‘bật kiếm tiền’ trên các nền tảng số. 

Thật vậy, từ những ngày đầu khi YouTube mở cửa kiếm tiền, người Việt đã biết cách làm sao để kiếm tiền chóng vánh qua mặt nền tảng này. Đó là muôn nẻo đường tà, từ reup (cắt ghép, tổng hợp clip của người khác rồi đăng lại) cho đến trao đổi subs (các kênh trao đổi link chéo để tăng subs cho nhau), mua view (tăng view nhờ click ảo trên các web đen, web lậu), đi backlink (đăng clip lên các website, forum để lấy SEO), tool seeding (tự động đăng clip lên các group, fanpage). Thời đó, người Việt thậm chí còn lập kênh giả đi report ngược chính kênh chính chủ, qua mặt hệ thống kiểm duyệt của YouTube. 

Khi YouTube mạnh tay siết chặt các hình thức kiếm tiền ‘bẩn’ này bằng cách ‘tắt kiếm tiền’, một loạt kiểu kiếm tiền khác mọc lên như nấm. Nhưng YouTube với các tiêu chuẩn cộng đồng khắt khe lại luôn đi sau những mẹo "lách luật" của YouTuber Việt. 

YouTuber ngày nay nổi như cồn nhờ những trò lừa, chơi khăm (từ trái qua phải: NTN Vlogs, Hưng Vlog, Tam Mao TV)

Thời của những trò lừa, thử thách nguy hiểm trên YouTube

Kênh đầu tư nhiều công sức không ai xem, video phản cảm lại được đề xuất khiến view tăng chóng mặt. Đây là vấn nạn chung của YouTube Việt Nam hiện nay. Trước Hưng Vlog, có nhan nhản những kênh YouTube khác dùng chiêu trò tương tự, gọi là trào lưu chơi khăm (prank) hoặc thử thách làm gì đó (challenge), bắt chước từ nước ngoài.

Và nói về độ chơi khăm, không ai có thể qua mặt được kênh NTN Vlogs của Nguyễn Thành Nam. YouTuber sinh năm 1994 này từng bị triệu tập vì làm clip đóng giả nhóm khủng bố IS quăng bom hồi năm 2016. 

Sau đó, Nguyễn Thành Nam tiếp tục làm các clip nguy hiểm khác như ‘Thử thách trèo lên cột điện 100m’, ‘Thả 100 con dao từ trên cao xuống’ hoặc các clip cổ súy lãng phí như 'Đốt hàng trăm nghìn que diêm', sử dụng hàng nghìn ống hút bị người xem chỉ trích dữ dội vì không đem lại giá trị gì cả.

Dù bị YouTube cảnh cáo bằng việc tắt kiếm tiền nhiều lần nhưng Nguyễn Thành Nam vẫn kháng cáo thành công. Và cứ mỗi lần tuyên bố nghỉ làm YouTube rồi quay trở lại (vì đã được bật kiếm tiền trở lại), NTN Vlogs lại cho ra đời những video táo tợn, bất chấp tất cả để câu view mạnh mẽ hơn dù người xem vẫn phản đối gay gắt. 

Nguyễn Thành Nam bị phản đối gay gắt vì những video vô bổ

Clip ‘Thả 100 con dao từ trên cao xuống’ hiện có 97.000 like nhưng có tới 111.000 lượt dislike. Những clip như vậy của NTN Vlogs vẫn tồn tại trên YouTube nhờ một thủ thuật đơn giản: thêm vào giới hạn độ tuổi người xem (chẳng hạn trên 16 tuổi). Nhưng trước đấy video này có bao nhiêu người xem là trẻ em? Có lẽ YouTube không quan tâm và Nguyễn Thành Nam càng không bận tâm.

Nhờ những clip dạng này, NTN Vlogs hiện đang có 8,8 triệu subs, nhiều thứ tư ở Việt Nam với 1,9 tỷ lượt view, ước tính đem về cho Nguyễn Thành Nam khoảng 7.000 USD/tháng, theo SocialBlade. 

Tất nhiên, con số thực tế có thể thấp hơn do CPM (chi phí mỗi 1.000 lượt hiển thị quảng cáo) của thị trường Việt Nam chỉ bằng 1/10 so với của Mỹ. Thế nhưng với nhà cửa, xe cộ mà Nguyễn Thành Nam đã sắm sửa trong nhiều năm làm YouTuber, không ít người trẻ đã sa đà vào giấc mộng đổi đời nhờ YouTube. 

Hưng Vlog, NTN Vlogs chỉ là bề nổi

Ngày nay, để bật kiếm tiền trên YouTube, người dùng chỉ cần 1.000 subs và tổng 4.000 giờ xem video trong 12 tháng trước. Sự dễ dãi này khiến cho các YouTuber làm đủ mọi cách để kiếm tiền, bắt chước những trò nguy hại nói trên thay vì đầu tư công sức làm các video chất lượng.

Nghịch lý là, sau một thời gian làm có thể bị tắt kiếm tiền, các YouTuber lại lao đầu vào lập kênh mới và xây dựng nội dung miễn phí cho YouTube. Một vòng luẩn quẩn cứ thế lặp đi lặp lại bởi YouTube chỉ tắt kiếm tiền chứ hiếm khi xóa những video phản cảm dạng này. 

Tất nhiên, video phải có nhiều người xem mới kích thích người làm nội dung YouTube. Điều này có một phần không nhỏ lỗi đến từ sự dễ dãi của người xem tại Việt Nam, bao gồm cả việc những bậc phụ huynh dễ dàng cho con nhỏ xem YouTube trên điện thoại của mình. Đồng nghĩa với giới hạn độ tuổi như các video của NTN Vlogs nói trên là vô nghĩa, khi người dùng cuối thực chất là trẻ em đang dùng tài khoản của người lớn.

Video phản cảm, vô bổ vẫn ngập tràn YouTube.

Chỉ gõ vài từ khóa đơn giản, người ta sẽ thấy ngập tràn những kênh YouTube có nội dung ‘rác’, phản cảm như đổ nước mắm lên đầu mẹ, ăn mì tôm trong bồn cầu hay nấu gà nguyên lông mà Hưng Vlog thực hiện cũng đã được nhiều YouTuber khác làm từ lâu.

Thử thách phản cảm không hợp thuần phong mỹ tục là một chuyện, Hưng Vlog và các YouTuber này còn đem đến giá trị tiêu cực là cổ súy sự lãng phí thức ăn. Nếu YouTube vẫn còn dung túng cho những nội dung vô giá trị như vậy, các kênh rác vẫn sẽ tràn lan ở Việt Nam bất chấp sự vào cuộc tích cực của cơ quan chức năng. 

Phương Nguyễn 

Con trai bà Tân Vlog bị xử phạt 7,5 triệu đồng

Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Giang ra quyết định xử phạt Nguyễn Văn Hưng 7,5 triệu đồng về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin không phù hợp thuần phong mỹ tục.