Cục hàng không Việt Nam: Áp giá sàn vé máy bay chỉ bằng đường sắt

Cục Hàng không Việt Nam vừa tiếp tục có báo cáo gửi Bộ GTVT liên quan đến việc áp sàn giá vé máy bay.

Báo cáo do Cục trưởng Đinh Việt Thắng ký một lần nữa khẳng định việc áp sàn giá chỉ là giải pháp tình huống và áp dụng trong thời gian ngắn, được cân nhắc trên cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người tiêu dùng, các hãng hàng không và Nhà nước. Việc áp giá sàn cũng tồn tại các bất cập, hạn chế.

Theo đó, một trong những hạn chế của chính sách là chi phí và dịch vụ cung ứng của các hãng hàng không không cùng một mặt bằng gây khó khăn cho việc xác định mức giá tối thiểu áp dụng chung cho tất cả các hãng hàng không.

Do tính chất khẩn cấp của việc ban hành chính sách, Cục Hàng không thực hiện xác định mức giá tối thiểu theo phương pháp so sánh.

Theo đó, khi so sánh tỷ lệ mức giá tối thiểu/mức giá tối đa với các quốc gia đã hoặc đang thực hiện quy định mức giá tối thiểu đối với giá dịch vụ vận chuyển hàng không nội địa, mức giá đề xuất của Cục Hàng không thấp hơn, chỉ bằng 20% giá tối đa.

Trong khi, Indonesia đang áp mức giá tối thiểu bằng 35% mức tối đa, Ấn Độ từng áp mức 33 - 35%, Trung Quốc từng áp mức 44%.

Cục Hàng không cũng cho biết, việc so sánh này chỉ mang tính chất tương đối do Cục Hàng không không có dữ liệu về phương pháp xây dựng khung giá của các quốc gia khác.

Ngoài ra, Cục Hàng không cũng đã thực hiện so sánh mức giá tối thiểu đề xuất với chi phí bình quân/ghế cung ứng chặng Hà Nội - TP. HCM cho thấy,  giá dịch vụ vận chuyển hành khách được các hãng hàng không thực hiện theo cơ chế giá vé linh hoạt.

Các hãng hàng không đưa ra nhiều dải giá tương ứng với các điều kiện, thời điểm mua khác nhau...

Mức chi phí bình quân của các hãng hàng không là hơn 1,5 triệu đồng, bằng khoảng 47% so với mức giá tối đa quy định hiện hành.

Do vậy, mức tối thiểu theo Cục Hàng không đề xuất bằng khoảng 43% chi phí bình quân của hãng hàng không là phù hợp.

Áp giá tối thiểu, chỉ bằng vé đường sắt, đường bộ

Với mức giá tối thiểu Cục Hàng không đề xuất, sau khi cộng thêm thuế VAT và các khoản thu hộ (giá phục vụ hành khách và đảm bảo an ninh hành khách, hành lý), chi phí tối thiểu hành khách phải chi trả cho 1 vé 1 chiều chặng Hà Nội - TP. HCM là 824.000 đồng, xấp xỉ mức giá cơ bản của dịch vụ đường sắt (ghế ngồi mềm điều hòa) và ngang bằng với dịch vụ vận chuyển đường bộ.

Mặt khác, đặc thù về xây dựng giá vé của các loại hình vận chuyển là khác nhau. Đối với đường bộ, trên cùng 1 chuyến xe, tất cả các ghế ngồi đều có cùng một mức giá. Đối với đường sắt, trên cùng 1 chuyến tàu, giá vé được xây dựng khoảng 4-5 mức giá tương ứng với chất lượng dịch vụ khác nhau (ghế phụ, ghế cứng, ghế mềm điều hòa, toa giường nằm điều hòa...) và giá vé là như nhau đối với cùng 1 loại chất lượng dịch vụ.

Với hàng không, giá dịch vụ vận chuyển hành khách được các hãng hàng không thực hiện theo cơ chế giá vé linh hoạt. Trên cùng một chuyến bay, với cùng một chất lượng dịch vụ vẫn có các mức giá vé khác nhau từ thấp đến cao, phụ thuộc vào thời điểm mua.

Do vậy, việc xây dựng khung giá dịch vụ hàng không cần cân đối mức tối thiểu, tối đa để các hãng hàng không tiếp tục triển khai chính sách giá vé linh hoạt và mức giá bình quân/ghế cao hơn chi phí bình quân/ghế.

Giá sàn làm mất đi tính cạnh tranh của hàng không

Theo Cục Hàng không, hiện các hãng hàng không chia làm 2 nhóm. Vietnam Airlines, Pacific Airlines và Bamboo Airways thuộc nhóm đánh giá tác động tích cực.

Các hãng này cho rằng, chính sách quy định giá tối thiểu đối với dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa mang lại tác động tích cực đối với hoạt động kinh doanh của hãng. 

Bamboo Airways dù chưa có số liệu đánh giá, nhưng hãng này cho rằng mức giá tối thiểu hợp lý sẽ là công cụ điều tiết tốt cho công tác bán của hãng, tác động tích cực đến doanh thu đường bay trên cơ sở vẫn đảm bảo sức mua của thị trường

Trong khi đó Vietravel Airlines và Vietjet Air cho rằng, chính sách quy định giá tối thiểu đối với dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa tồn tại nhiều bất cập, hạn chế và tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của hãng.

Theo Vietravel Airlines việc áp dụng chính sách giá tối thiểu sẽ khiến hành khách lựa chọn hãng có dịch vụ cao hơn, như vậy các hãng giá rẻ sẽ bị thiệt thòi, đặc biệt là với hãng hàng không mới, đội tàu bay và tần suất khai thác thấp nhất thị trường, bất lợi về độ phủ sản phẩm và giá trị thương hiệu.

Trong khi đó Vietjet Air cho rằng chính sách giá tối thiểu sẽ tác động tiêu cực mạnh mẽ đến các tầng lớp người dân trong xã hội, nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội, làm mất đi lợi thế cạnh tranh và động lực phát triển của ngành hàng không.

Đề xuất bỏ giá trần vé máy bay

Theo đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) với đường bay có từ 3 hãng khai thác trở lên, các hãng được tự quyết định giá vé, thay vì quy định mức trần như hiện hành.

Vũ Điệp