Ba quan điểm phát triển nguồn nhân lực bán dẫn Việt Nam
Chiều ngày 24/4, tại Hà Nội, Văn phòng Chính phủ phối hợp cùng Bộ KH&ĐT tổ chức hội nghị phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp bán dẫn.
Diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Phạm Minh Chính, hội nghị còn có sự tham dự của 2 phó thủ tướng Trần Hồng Hà và Trần Lưu Quang cùng các bộ trưởng, Giám đốc ĐHQG TP.HCM cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp.
Sau khi nghe ý kiến của các đại biểu, Thủ tướng giao Văn phòng chính phủ và Bộ KH&ĐT tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng, sớm hoàn thiện thông báo kết luận của Thủ tướng sau hội nghị.
Đào tạo nhân lực là 1 trong 5 trụ cột để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, bên cạnh 4 trụ cột khác là xây dựng hạ tầng, hoàn thiện thể chế, huy động nguồn lực và xây dựng hệ sinh thái phát triển.
Cùng với việc chỉ rõ các điều kiện, nền tảng, tiền đề quan trọng để phát triển nhân lực bán dẫn chất lượng cao, bao gồm nhận thức, chủ trương chính sách, cơ sở hạ tầng, các địa phương và hợp tác quốc tế, Thủ tướng cũng nhấn mạnh 3 quan điểm trong đào tạo, phát triển nguồn nhân lực bán dẫn.
Đó là, cần coi đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp bán dẫn là đột phá của đột phá trong đào tạo nhân lực chất lượng cao; Đa dạng hóa các loại hình đào tạo như đào tạo cơ bản, đào tạo lại, đào tạo chuyển đổi, đào tạo kỹ năng, đào tạo tiến sĩ, đào tạo trong và ngoài nước, đào tạo qua sản xuất kinh doanh; Đa dạng hóa mọi nguồn lực, gồm nguồn lực nhà nước, xã hội, nhân dân, phát huy quan hệ Nhà nước - Xã hội – Thị trường, đẩy mạnh hợp tác công tư.
Thủ tướng cũng khái quát 5 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, bao gồm: Hoàn thiện thể chế cho đào tạo nhân lực bán dẫn với cơ chế, chính sách ưu đãi, đặc thù; Đầu tư cho hạ tầng phục vụ đào tạo nhân lực bán dẫn, gồm cơ sở đào tạo, nhà trường, phòng thí nghiệm, nơi sản xuất…; Đào tạo đội ngũ giáo viên, giảng viên, xây dựng chương trình, giáo trình phù hợp; Phương thức đào tạo cả tiệm cận và đột phá, cả trước mắt và lâu dài; Huy động, đa dạng hóa nguồn lực của Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp…
Hiện thực hóa mục tiêu đào tạo từ 50.000 - 100.000 nhân lực bán dẫn
Trong phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương cùng các tổ chức, doanh nghiệp để hiện thực hóa được mục tiêu đào tạo từ 50.000 - 100.000 nhân lực cho công nghiệp bán dẫn vào năm 2030.
Cụ thể, Bộ KH&ĐT được giao rà soát, hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045" với cơ chế, chính sách phù hợp; Phối hợp với các địa phương trong triển khai; Thu hút đầu tư nước ngoài để phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn trong nước.
Bộ TT&TT khẩn trương trình Thủ tướng phê duyệt “Chiến lược phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050”.
Bộ GD&ĐT lên kế hoạch đào tạo nhân lực bán dẫn, xây dựng phương án hợp tác, chương trình, giáo trình, hướng dẫn các cơ sở đào tạo, nghiên cứu mở thêm chuyên ngành.
Bộ KH&ĐT thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ cho các doanh nghiệp lĩnh vực chip bán dẫn; chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ về ngành công nghiệp bán dẫn.
Bộ LĐTB&XH nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách giấy phép lao động cho người nước ngoài nhằm tạo điều kiện thu hút chuyên gia, người lao động nước ngoài vào Việt Nam làm việc trong ngành bán dẫn; Nghiên cứu thúc đẩy hình thành thị trường lao động bán dẫn trong thị trường lao động nói chung.
Bộ Ngoại giao thúc đẩy ngoại giao kinh tế phục vụ đào tạo, thu hút nhân lực bán dẫn, hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm.
Bộ Công an nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách visa, tạo thuận lợi thu hút chuyên gia nước ngoài trong ngành bán dẫn nói riêng và đào tạo nhân lực nói chung.
Thủ tướng cũng giao 2 bộ Quốc phòng, Công an nghiên cứu, chỉ đạo các đơn vị liên quan như các viện nghiên cứu, học viện, trường đại học, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp quốc phòng, an ninh… tham gia triển khai các chương trình đào tạo, phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, đặc biệt ứng dụng, phục vụ cho an ninh quốc phòng.
Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa đổi cơ chế sử dụng ngân sách nhà nước triển khai Đề án, sửa đổi, bổ sung các chính sách ưu đãi thuế phù hợp.
Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng chính sách xem xét và đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù về cơ chế tiết kiệm và chuyển tiền thuận lợi cho các chuyên gia quốc tế làm việc tại Việt Nam trong lĩnh vực chip bán dẫn; Chính sách cho vay ưu đãi cho sinh viên để thu hút, khuyến khích học tập, nâng cao kỹ năng trình độ phục vụ công việc.
UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, nghiên cứu, quyết định theo thẩm quyền hoặc trình cấp ủy, HĐND về bố trí nguồn ngân sách hỗ trợ dạng học bổng, các chính sách ưu đãi cho sinh viên địa phương học ngành bán dẫn; triển khai thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp của Đề án.
Các trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp chủ động tham gia và tăng cường hợp tác chặt chẽ trong mối quan hệ giữa Nhà nước, đại học, viện nghiên cứu, trung tâm đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp nhằm đẩy mạnh hợp tác quốc tế.
Các doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia hình thành thị trường nhân lực bán dẫn, tích cực tham gia đóng góp thực hiện Đề án; Phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các cơ sở đào tạo về nhu cầu đào tạo, xây dựng chương trình đào tạo; Đồng hành, bổ sung nguồn lực cùng nhà nước để hỗ trợ triển khai Đề án.
Thủ tướng Phạm Minh Chính mong rằng sau hội nghị, các chủ thể liên quan sẽ nâng cao nhận thức, hiểu rõ nhiệm vụ của mình để xác định và tổ chức thực hiện linh hoạt, hiệu quả các giải pháp, thực hiện được mục tiêu đào tạo 50.000 - 100.000 nhân lực cho công nghiệp bán dẫn vào năm 2030.