Đến Đất mũi Cà Mau, du khách không chỉ được ghé thăm nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng mà còn có thể thưởng thức hàng loạt đặc sản ngon nức tiếng tại đây. Một trong số đó không thể không kể đến cá thòi lòi.
Cá thòi lòi (hay cá leo cây) thuộc họ cá bống trắng, thường chọn những khu rừng ngập mặn, đất bãi bồi ven biển, ven sông để sinh sống và đào hang trú ngụ ở những nơi rậm rạp, nhất là dưới tán rừng, gốc cây. Ở Việt Nam, loài cá này xuất hiện nhiều nhất tại Cà Mau.
Sở dĩ loái cá này có tên gọi như vậy là vì chúng có kích thước nhỏ chỉ khoảng 1-2 đầu ngón tay nhưng riêng cặp mắt lại to bằng cả cái đầu trông rất xấu xí.
Cá thòi lòi còn có thể chạy nhảy và kiếm mồi trên cạn hay leo cây thoăn thoắt nhờ hai chiếc vây trước khỏe mạnh, đóng vai trò hoạt động như một đôi tay.
Cá thòi lòi có vẻ ngoài xấu xí, kỳ dị nhưng là đặc sản nức tiếng Cà Mau (Ảnh: Võ Thế Vũ)
Cũng bởi những đặc điểm cấu tạo “có một không hai” trên cơ thể mà cá thòi lòi được Tổ chức Sinh vật thế giới xếp vào danh sách một trong 6 con vật “kỳ lạ nhất hành tinh”.
Để bắt được loài cá này, người dân địa phương thường đào hang hoặc cắm câu vào ban ngày hay soi đèn vào ban đêm. Khi bị soi đèn vào mắt, cá trở nên bất động và mất phương hướng nên người dân dễ dàng bắt hơn.
Còn một cách phổ biến khác thường được người miền Tây áp dụng hiệu quả đó là dùng sà vi (được làm bằng lá dừa nước, hình dáng như một chiếc lợp) đặt trước cửa hang. Khi cá bò ra ngoài sẽ mắc vào bẫy. Người dân chỉ việc gom cá mang về.
Tuy có vẻ ngoài xấu xí, kém hấp dẫn nhưng cá thòi lòi lại là đặc sản được người bản địa cũng như du khách thập phương vô cùng yêu thích. Sau khi đánh bắt, người ta đem cá đi sơ chế sạch, loại bỏ hết nhớt trên da.
Cá thòi lòi là nguyên liệu chế biến nên nhiều món ăn ngon (Ảnh: Trà Vinh quê tôi)
Thịt cá thòi lòi săn chắc, mềm và thơm ngon nên được dùng làm nguyên liệu chế biến nên nhiều món ăn như kho tiêu, nấu lẩu chua, chiên xù,… nhưng ngon và được ưa chuộng nhất vẫn là cá thòi lòi nướng muối ớt.
Cá sau khi sơ chế sạch được đem xiên vào que tre. Người ta nướng cá trên bếp than hồng, nướng đến đâu thì quệt hỗn hợp muối, ớt và dầu điều lên đến đó. Khi lớp da cá chuyển màu nâu, giòn thì lật sang mặt còn lại, nướng đến khi món ăn dậy mùi thơm nức mũi.
Khi thưởng thức, chỉ cần dùng đũa rẽ dọc sống lưng để tách lấy phần thịt cá trắng tinh, chấm kèm với mắm chua cay hoặc muối tiêu ớt chanh. Thịt cá mềm, dai và thơm, hòa quyện với gia vị chấm mặn mòi khiến thực khách ăn một lần nhớ mãi.
Cá thòi lòi kho tiêu là món ngon “tốn cơm” (Ảnh: iPEC)
Món cá thòi lòi kho tiêu cũng được người miền Tây ưa chuộng. Cá được làm sạch, tẩm ướp gia vị vừa ăn. Khi kho, người ta thường cho thêm hạt tiêu, nước cốt dừa và mỡ lợn để cá có độ béo ngậy và dậy mùi thơm đặc trưng.
Cá phải kho trong nồi đất, để lửa liu riu đến khi cạn nước. Có vậy cá mới chín nhừ, đậm đà hương vị, trở thành món ăn “tốn” cơm mọi nhà.
Ngoài những món kể trên thì không thể không nhắc đến thứ đặc sản hấp dẫn nhất vùng Đất mũi, đó chính là cá thòi lòi phơi khô. Đây là món ăn khoái khẩu được dân nhậu yêu thích.
Cá thòi lòi là đặc sản “hiếm có khó tìm” của người dân miền Tây (Ảnh: @meomuop91)
Một điều đặc biệt là cá thòi lòi hiện sinh sống trong tự nhiên, chủ yếu ở vùng nước mặn. Một số ít nơi nuôi thành công cá thòi lòi nước ngọt nhưng chất lượng chưa cao.
Thực khách tới phương Nam muốn thưởng thức đặc sản này phải nhờ người dân đánh bắt thủ công. Bởi thế mà cá thòi lòi có giá thành khá đắt đỏ, “hút” khách tìm mua.
Phan Đậu
.svg){kind=icon}
