Sáng nay tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc, nhiều đại biểu quốc hội (ĐBQH) đặt câu hỏi liên quan đến giá sách giáo khoa (SGK) và đề nghị Bộ sớm trình Quốc hội đưa SGK là loại hàng hóa đặc biệt được thẩm định giá và cần có sự trợ giá sách giáo khoa cho học sinh ở các vùng khó khăn.
ĐB Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang) cho biết, hơn 2 năm trước, Bộ Tài chính được yêu cầu tiến hành rà soát, đánh giá tổng thể tình hình triển khai thực hiện Luật giá để trình cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung sách giáo khoa vào danh mục nhà nước định giá nhưng đến nay Bộ chưa hoàn thành. ĐB đề nghị Bộ trưởng Tài chính làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của Bộ trong vấn đề này?
ĐB Đinh Thị Ngọc Dung (Hải Dương) khẳng định giá SGK do Bộ Tài chính quy định chứ không phải Bộ GD-ĐT. ĐB đề nghị Bộ trưởng nêu rõ về những giải pháp để giải quyết về vấn đề liên quan tới giá sách giáo khoa mà nhân dân cả nước đang rất quan tâm trong thời gian qua?
Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, SGK không phải mặt hàng nhà nước định giá mà thuộc danh mục kê khai giá nên quyền định giá thuộc NXB. Về đưa SGK vào mặt hàng bình ổn giá, Bộ trưởng cho biết thẩm quyền quyết định của Quốc hội và các cơ quan của Chính phủ có trách nhiệm tham mưu trình. Luật Giá cũng đang trong quá trình sửa đổi và qua nghiên cứu, các cơ quan thống nhất báo cáo Thủ tướng chính phủ đề xuất đưa SGK vào Luật Giá sửa thời gian tới nhưng thẩm quyền quyết định vẫn là của Quốc hội.
Sau đó, ĐB Châu Quỳnh Dao tiếp tục tranh luận lại, cho biết hai năm qua Ủy ban văn hóa Giáo dục và Bộ GD-ĐT, ĐBQH đã nhiều lần kiến nghị Bộ Tài chính về việc định giá SGK nhưng chưa thấy trả lời. Trước đó nhiều năm, Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã đề nghị Bộ Tài chính quản lý khung giá SGK và kê giá đúng theo luật định.
Đề nghị Bộ Tài chính làm rõ nguyên nhân của những khó khăn trong việc tiến hành rà soát, đánh giá tổng thể tình hình triển khai thực hiện Luật giá để trình cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung SGK vào danh mục nhà nước định giá nhưng mà Bộ chưa hoàn thành. Đến khi nào giá SGK mới đảm bảo được hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, Nhà nước và phụ huynh?
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ trưởng chưa nhận được văn bản nào liên quan đến vấn đề này. Nếu đưa SGK vào diện bình ổn để Nhà nước phải bù giá thì phải đưa vào Luật giá thì mới có cơ sở thực hiện, nếu không thì chỉ có thể chỉ đạo trong khung giá. Các cơ quan quản lý cần vận động NXB tiết giảm chi phí để giá bán hạ xuống.
Tiếp theo phần tranh luận, ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) bày tỏ sự ngạc nhiên khi nghe được Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói về việc thẩm định giá áp dụng đối với loại hàng chỉ mua bằng ngân sách Nhà nước. Khẳng định, tiền của người dân, nhất là của dân nghèo, những gia đình có con đi học cũng rất quý, ông Trí đề nghị Quốc hội sớm đưa sách giáo khoa là loại hàng hóa đặc biệt được thẩm định giá và cần có sự trợ giá sách giáo khoa cho học sinh ở các vùng khó khăn càng sớm càng tốt.
Sau đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đề nghị Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn phối hợp giải trình để làm rõ thêm vấn đề liên quan đến giá sách giáo khoa mà các ĐBQH quan tâm.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, thời gian sắp tới, Bộ GD-ĐT sẽ phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện các thủ tục cần thiết để trình Chính phủ, Quốc hội giải pháp ổn định và lâu dài về vấn đề giá sách giáo khoa.
Về vấn đề thuộc chức năng quản lý nhà nước, Bộ GD-ĐT đang tích cực soạn thông tư mới về quy cách, quy chuẩn của sách cho phù hợp hơn với tình hình hiện nay, quy định này cũng sẽ góp phần tác động vào giá sách.
Bộ trưởng cho biết đã yêu cầu NXB Giáo dục Việt Nam, doanh nghiệp do Bộ làm cơ quan chủ quản, tiết giảm chi phí, giảm khâu trung gian, giảm chi phí phát hành và cạnh tranh lành mạnh để giảm giá sách giáo khoa. Tuy nhiên, hiện có 5 đơn vị đang biên soạn, xuất bản và phát hành sách giáo khoa nên việc tác động và chỉ đạo các doanh nghiệp không do Bộ chủ quản có phần khó khăn.
Bộ trưởng cũng cho biết, Bộ GD-ĐT đã ban hành Thông tư 21/2014/TT-BGDĐT quy định về quản lí và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
Trong đó có nêu rõ “giáo viên và cán bộ quản lí giáo dục các cấp không được lạm dụng vị trí công tác của mình để thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc ép buộc, vận động học sinh, học viên hoặc cha mẹ học sinh, học viên mua xuất bản phẩm tham khảo dưới bất kì hình thức nào”.
Do đó, Bộ trưởng mong muốn các địa phương cùng với Bộ GD-ĐT tiếp tục kiểm soát việc này các trường học thuộc địa bàn của mình để tránh gây bức xúc trước dư luận.
Trần Thường