Linh kiện và phụ tùng ô tô đóng vai trò quan trọng như những mắt xích liên kết không thể thiếu trong hoạt động của một chiếc ô tô, nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng điều khiển, hiệu suất và độ bền của xe.

Việc lựa chọn các phụ tùng thay thế đang là nỗi lo lớn của các chủ xe, bởi thị trường phụ kiện hiện nay đầy rẫy những bất cập và rủi ro, khi các đơn vị kinh doanh mọc lên như nấm, hàng thật và hàng giả lẫn lộn khiến cho việc tìm kiếm phụ kiện chất lượng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Vào tháng 4/2024, Cục Quản lý thị trường tỉnh Hải Dương đã xử phạt một đối tượng kinh doanh 338 sản phẩm hàng hóa là phụ tùng ô tô các loại không rõ nguồn gốc xuất xứ.

phu tung o to kem chat luong.jpg
Nhiều phụ tùng ô tô không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường. Ảnh: Gara Thanh Hà

Thật giả lẫn lộn khiến cho chất lượng phụ tùng ô tô trên thị trường trở nên mất đồng đều. Điều này kéo theo nhiều mối nguy hại đến từ việc sử dụng phụ tùng xe kém chất lượng khiến người dùng cảm thấy không an tâm.

Khi chiếc xe đã quá 3 năm hoặc hết thời gian bảo hành, việc lựa chọn phụ tùng thay thế khiến nhiều chủ xe đau đầu. Bởi lẽ, đây là lúc người dùng cần xem xét rõ ràng về từng loại phụ tùng để đưa ra quyết định hợp lý giữa việc chọn mua chính hãng hay lựa chọn các phụ tùng thay thế bên ngoài các gara sửa chữa.

PHÂN VÂN LỰA CHỌN PHỤ TÙNG THAY THẾ

Một chiếc xe có thể vận hành một cách trơn tru và an toàn hay không hoàn toàn phụ thuộc vào linh kiện và phụ tùng thay thế của ô tô. Các linh kiện và phụ tùng cần được thiết kế và sản xuất chính xác để phục vụ cho hệ thống phanh, hệ thống lái, hệ thống treo và động cơ hoạt động hiệu quả.

Trên thị trường hiện nay, có thể phân loại phụ tùng xe thành 3 loại chính là phụ tùng ô tô chính hãng, phụ tùng ô tô OEM và phụ tùng ô tô độ từ bên thứ ba.

linh kien oto 2.png
Nhiều chủ xe chọn mua phụ tùng chính hãng dù giá cao hơn nhưng an tâm.

Phụ tùng ô tô chính hãng là những phụ tùng gốc, được sản xuất và lắp ráp theo tiêu chuẩn của nhà máy sản xuất. Đây là những phụ tùng được cung cấp chính thức cho các đại lý, đơn vị sửa chữa và bảo dưỡng của hãng, thường đi kèm với quy định đóng gói riêng biệt.

Nhiều chủ xe quyết định lựa chọn phụ tùng chính hãng vì các ưu điểm như chất lượng đảm bảo, độ tương thích hoàn hảo và chính sách bảo hành, hậu mãi đi kèm. Tuy nhiên, điều quan trọng là mức giá của phụ tùng ô tô chính hãng cao hơn so với các loại phụ tùng thay thế khác.

Một chủ xe Honda CR-V cho hay, phụ kiện của hãng đắt nằm ở tiền công tính theo giờ cho nhân viên bảo dưỡng, khi sử dụng “đồ hãng”, chủ chiếc CR-V cho rằng thực sự là “tiền nào của nấy”, tuy phải trả mức giá “chát” nhưng lại rất yên tâm. Ngoài bình acquy, vỏ xe, gạt mưa thì tất cả những phụ tùng còn lại người mua này đều mua ở hãng.

Bên cạnh phụ tùng chính hãng, phụ tùng ô tô OEM là những linh kiện được sản xuất bởi các nhà sản xuất phụ tùng chính hãng, được thiết kế đặc biệt cho từng loại xe chuyên biệt. Điều quan trọng cần nhấn mạnh là sự khác biệt giữa phụ tùng OEM và phụ tùng chính hãng.

OEM vượt qua tiêu chuẩn kiểm định của nhà sản xuất mà không cần phải theo tiêu chuẩn kiểm định của hãng. Cũng vì điều này mà mức giá của phụ tùng OEM sẽ thấp hơn khoảng 30% đến 40% so với phụ tùng chính hãng.

Chủ xe Mazda 6 chia sẻ, vỏ xe, lốp, bình acquy, giảm sóc, gạt mưa và lốc máy lạnh là những phụ kiện có thể mua ở ngoài cửa hàng. Những phụ tùng còn lại thì thường xuyên thay ở các gara sửa chữa, tuy nhiên chủ xe này cho biết, gara có cam kết là “hàng hãng” nhưng khi sử dụng lại giống như phụ kiện loại 2.

Đồng quan điểm, người dùng chiếc Toyota Vios đời cũ cũng cho rằng, lốp và acquy mua ngoài hãng giá rẻ chỉ bằng một nửa nhưng độ bền lại rất tệ.

Phụ tùng ô tô độ từ bên thứ ba là phụ tùng được sản xuất gia công bởi chính các loại vật liệu và thông số kỹ thuật tương đương với hàng chính hãng. Thế nhưng, hình thức của phụ tùng ô tô độ không giống hệt với hàng chính hãng.

Giá của loại phụ tùng này rất rẻ nhưng đi kèm với nó là sự lo ngại về chất lượng, đòi hỏi người mua cần tìm hiểu kỹ trước khi mua.

Trên diễn đàn trao đổi về ô tô, số đông người dùng cho rằng những phụ tùng liên quan đến động cơ, hệ thống phanh, gầm thì tốt nhất nên tới hãng. Bởi, đây đều là những hệ thống có chi phí sửa chữa và thay thế không hề nhỏ, nên đem tới hãng để có sự yên tâm.

CẦN XÁC ĐỊNH ĐÚNG ĐỂ MUA LINH KIỆN, PHỤ TÙNG CHUẨN

Hiện, nhiều nhà cung cấp dịch vụ kiểm tra định kỳ đưa ra khuyến cáo chủ xe nên kiểm tra định kỳ lần đầu tiên 1 tháng sau khi mua xe, lần kế tiếp là sau 6 tháng và tiếp đó cứ 3 tháng nên có một lần kiểm tra định kỳ.

Không phải loại phụ tùng nào cũng buộc phải thay thế và lắp đặt thường xuyên. Bình thường, mức bảo dưỡng và thay phụ tùng được tính theo số km vận hành của chiếc ô tô.

Các hệ thống trên xe cần được kiểm tra như thay dầu, sửa chữa lại thông gió, điều hòa, hộp số, rửa kính, máy làm mát, độ mòn của lốp, dây curoa, dầu phanh, dầu ly hợp, ngoài ra hệ thống chiếu sáng cũng cần được quan tâm.

linh kien oto 1.jpg
Phụ tùng gara giá rẻ hơn nhưng nhiều người dùng không an tâm chất lượng. Ảnh: Auto365

Trước khi bắt tay vào việc tìm nguồn hàng cho việc thay thế linh kiện xe, điều quan trọng nhất là xác định chính xác bộ phận nào đang hỏng và cần được thay mới.

Việc này giúp đảm bảo rằng sẽ không gặp phải sự cố không đáng có sau khi lắp đặt. Bên cạnh đó, việc xác định đúng "đời" của linh kiện cũng rất quan trọng để đảm bảo tính tương thích và hiệu suất của chiếc xe.

Ngay cả khi chọn cùng một loại linh kiện từ cùng một nhà sản xuất, điều này vẫn không đảm bảo rằng nó sẽ hoàn toàn phù hợp nếu không trùng đời với xe. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề phức tạp hơn trong quá trình sử dụng, từ hiệu suất không đạt yêu cầu đến những hậu quả nghiêm trọng hơn.

Để xác định chính xác linh kiện, phụ tùng thay thế cho xe, chủ xe có thể dựa vào số VIN xe, số này sẽ cung cấp chính xác thông tin về các chi tiết trên xe, từ động cơ cho tới những linh kiện đi kèm.

Ngoài ra, đa số các bộ phận của xe đều được in một mã code riêng, người dùng có thể đối chứng mã code này với linh kiện phụ tùng mới.

Còn có các cách khác để xác định linh kiện, phụ tùng phù hợp cho ô tô như quan sát đặc điểm hình ảnh nhận dạng, so sánh hình ảnh giữa linh kiện cũ và linh kiện mới.

Bên cạnh việc phân vân lựa chọn giữa phụ tùng hãng và phụ tùng bên ngoài thì nhiều người sắp mua xe cũng có xu hướng lựa chọn những hãng xe có dịch vụ sửa chữa và bảo dưỡng nhanh chóng.

Các hãng xe sang, điển hình như Mercedes, nhiều chủ xe hãng này nhận định, nếu muốn thay thế phụ tùng chính hãng thì khách hàng mất thời gian chờ khá lâu và giá cả bị đội lên cao. Một số chủ xe còn tìm mua phụ tùng ở nước ngoài rồi xách tay về Việt Nam.

Còn lại các hãng như Toyota hay Honda thì việc tìm địa điểm thay thế phụ tùng chính hãng được tiến hành nhanh chóng hơn.

Cùng với đó, nhiều khách hàng tỏ ra hài lòng với hãng xe quốc dân VinFast về hoạt động sửa chữa và thay thế phụ tùng ở hãng. Bởi, phụ tùng của Viìnast có một mức giá hợp lý và muốn thay phụ tùng thì không thể thay ngoài mà bắt buộc phải vào hãng, điều này tạo nên sự yên tâm nhất định cho các chủ xe.

Theo Tạp chí Thương gia