Là một trong những tỷ phú thành công nhất hiện nay, Jack Ma khiến nhiều người cảm thấy khó tin về quá khứ khởi nghiệp. Không vốn, không mối quan hệ, Jack Ma hiểu rằng cách duy nhất để vươn lên chính là con đường học tập. Tuy nhiên, quan điểm về giáo dục của ông lại khác với đại đa số người. Trong cuốn sách Jack Ma’s Internal Speeches: Trust in Tomorrow, ông đã chia sẻ cách nghĩ về mối liên hệ giữa học vấn và sự thành công.
“Tôi dạy con trai rằng thằng bé không cần phải xếp thứ 3 trong lớp, học lực trung bình là ổn, miễn là điểm số không quá tệ là được. Chỉ có những người học trung bình mới có đủ thời gian để học những kĩ năng khác”, Jack Ma nói.
Phát biểu của ông lập tức gây chú ý bởi lẽ nó trái ngược hoàn toàn với quan niệm truyền thống ở Trung Quốc: học sinh phải phấn đấu để được kết quả tốt nhất, dành hết tất cả cho việc học để trở thành học sinh xuất sắc của lớp.
Cách nghĩ này tồn tại bởi hệ thống giáo dục của quốc gia này từ trước đến nay vẫn luôn đề cao điểm số. Bất kì ai muốn vào được một trường đại học tốt thì cần phải học tập chăm chỉ, điểm thi cao. Tất cả những kĩ năng khác thu được ngoài học không được xét đến và chúng bị coi là những hoạt động lãng phí thời gian.
Theo Jack Ma, trong điều kiện kinh tế phát triển, những cá nhân đáng được coi trọng phải là người có kĩ năng toàn diện, tinh thần khởi nghiệp cao. Đây là kinh nghiệm rút ra từ chính bản thân ông. Ông không học xuất sắc, thực tế phải thi đến 3 lần mới vào được đại học. Trong quá trình đó, ông thử sức mình ở nhiều loại công việc nhất có thể và đến nay, ông là chủ của Alibaba, một trong những công ty thành công nhất thế giới, sở hữu khối tài sản lên ước tính 22 tỷ USD.
Như nhiều bậc cha mẹ khác, Jack Ma và người vợ Zhang Ying cũng gặp phải vấn đề về việc cân bằng giữa công việc và nuôi dạy con cái. Họ có 3 người con, hai gái, một trai. Thông tin về hai người con gái không xuất hiện trên báo chí còn cậu con trai Jerry Yang dù có nhưng cũng rất ít.
Trong bài phỏng vấn trên trang CelebrityChina, bà Zhang Ying đã chia sẻ về chồng mình và cách nuôi dạy con. “Con trai chúng tôi nên được coi là 'nạn nhân' của Alibaba. Sinh năm 1992, thằng bé lớn lên cùng công việc kinh doanh của gia đình. Ngày ấy, nhà tôi chính là văn phòng làm việc của hơn 30 người, lúc nào cũng ngập khói thuốc. Con trai tôi chỉ có thể ở trong phòng và không ra ngoài. Thằng bé ăn uống theo chúng tôi nên càng ngày càng gầy nhẳng như que diêm, chỉ có cái đầu là to. Sau đó công việc bận rộn hơn, con trai được 4 tuổi, chúng tôi con đến nhà trẻ nội trú năm ngày một tuần và chỉ đón về dịp cuối tuần.
Khi việc kinh doanh ổn định, con trai tôi lên 10 tuổi, thằng bé bắt đầu có hứng thú với Internet, có lẽ là do ảnh hưởng từ bố. Thằng bé nghiện game online ngay khi bắt đầu chơi, ở lì tại quán net cùng bạn bè và không chịu về nhà. Nhận thấy điều đó, Jack thuyết phục và giáo dục con nhưng thất bại hoàn toàn. Jerry khi ấy 12 tuổi chỉ đáp lại bố một câu: 'Bố mẹ không ở nhà, con có về thì cũng buồn chán một mình, có khác gì ở quán net đâu'.
Phản ứng của con trai khiến Jack vô cùng lo lắng, anh ấy nói với tôi: 'Em nên nghỉ việc đi, gia đình ta cần em hơn Alibaba. Rời Alibaba thì chỉ bớt đi một khoản lương mà thôi, nếu em không về, con chúng ta sẽ hư mất, tiền không thể đưa con trở lại được. Tiền và con trai, chỉ một thôi, em muốn gì'. Khi kết hôn, tôi muốn là người vợ, người mẹ tốt, chính Jack Ma đưa tôi đến với Alibaba, đến khi chúng tôi có tiếng thì anh ấy bắt tôi nghỉ việc và ở nhà. Jack coi tôi là gì? Một con tốt ư?" - bà Zhang Ying chia sẻ.
Sau khi bà Zhang Ying nghỉ việc tại Alibaba, quá trình dạy con của bà và chồng chính thức bắt đầu. Một hôm, Jack Ma cho con trai 200 tệ để cậu có thể chơi game cùng bạn bè ba ngày ba đêm. Ông đặt ra yêu cầu đó là cậu phải trả lời được câu hỏi “lợi ích của việc chơi game”.
Ba ngày sau, Jerry về nhà trong trạng thái mệt mỏi và trả lời bố: “mệt, buồn ngủ, đói, khắp người khó chịu, hết tiền và con không tìm thấy lợi ích gì cả”. Jack Ma đáp lại con bằng một loạt các câu hỏi khiến cậu bé chỉ biết im lặng: “Vậy con có muốn chơi nữa không? Con chơi đủ chưa? Muốn về nhà chưa”.
Sự nghiêm khắc trong cách giáo của Jack Ma và sự quan tâm chăm sóc của Zhang Ying đã giúp cậu bé Jerry xa dần cám dỗ của game online. Sau sáu tháng, cậu bé vọt lên vị trí thứ 17 của lớp và ngày càng trở nên nổi bật hơn. Cậu cười nhiều hơn, hướng ngoại và khoan dung, thực sự là “ánh nắng mặt trời" của bố mẹ.
Phải nói thêm, trong giai đoạn con trai Jack Ma nghiện game online, ngành này phát triển như vũ bão. Nếu đúng theo phong cách của Jack Ma, ông sẽ không bỏ lỡ cơ hội kiếm tiền. Thế nhưng ông đã tuyên bố: “Tôi sẽ không bỏ một xu nào đầu tư cho game online, tôi không muốn thấy con trai mình nghiện game do chính tôi tạo ra”. Trên tất cả, gia đình vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu của vị tỷ phú.
Vào sinh nhật lần thứ 18 tuổi của con trai, Jack Ma đã viết một bức thư gửi cậu bé và nhắn gửi ba điều:
Một là luôn nghĩ cho bản thân và phán xét độc lập.
Hai là luôn giữ tinh thần lạc quan - có rất nhiều vấn đề xảy ra trên thế giới nhưng chắc chắn sẽ tồn tại nhiều giải pháp hơn thế.
Ba là hãy thành thật, nhất là với cha của con.
Câu chuyện giáo dục con của Jack Ma là trải nghiệm đáng suy ngẫm dành cho những bậc làm cha, làm mẹ hiện nay. Đồng thời, thông điệp truyền cảm hứng của ông về việc học tập là bài học hữu ích dành cho những người trẻ trên con đường khởi nghiệp: “Cố gắng theo kịp việc học nhưng đừng coi nó là tất cả. Hãy rèn luyện các kĩ năng mới và theo đuổi đam mê khi có thời gian rảnh”.
.svg){kind=icon}
