Lời toà soạn: TikTok đang trở thành một "vấn nạn" với đầy nội dung nhảm nhí, xuyên tạc, vi phạm pháp luật đi kèm đó là tình trạng tin giả tràn lan và các thông tin "nhạy cảm" về chính trị. Đáng chú ý thuật toán của nền tảng này lại cổ vũ cho điều đó xảy ra và nguy hiểm hơn khi người dùng TikTok đều là người trẻ. Báo VietnamNet xin chuyển đến độc giả loạt bài phản ánh về những "vấn nạn" trên nền tảng này.
Nội dung nhảm nhí, truyền bá mê tín dị đoan, quảng cáo cờ bạc online
Chỉ cần mở TikTok lên là người dùng như bước vào một “mê hồn trận” bởi rất nhiều video ngắn được đăng tải trên nền tảng này. Đáng chú ý là việc xuất hiện rất nhiều video có nội dung nhảm nhí câu view.
Những video có nội dung tục tĩu nói về tình dục đang xuất hiện nhan nhản, thật ngạc nhiên là đa số nằm ở các tài khoản của phái nữ, nội dung gồm nhiều câu hỏi dung tục về quan hệ tình dục. Các cô gái này vô tư trả lời hay chỉ dẫn mọi người cách quan hệ kiểu “biến thái” như: Nuốt tinh dịch vào trong, làm bắn tùm lum, 18cm đưa vào cảm giác như thế nào…
Mới đây, một clip TikTok gần 5 triệu view cũng gặp phản ứng dữ dội khi chủ nhân kênh này khẳng định các bằng đại học về quản trị kinh doanh, ngôn ngữ Anh, marketing, quản lý nhân sự đều “vô dụng”. Nhiều ý kiến cho rằng, chủ kênh cố tình tạo ra nội dung tranh cãi để câu view tạo tương tác.
Anh Hoàng Hải, một người làm sáng tạo nội dung tại TP.HCM cho biết, các clip nhảm nhí xuất hiện trên TikTok ngày càng nhiều do nền tảng này đòi hỏi phải sản sinh ra lượng nội dung mới liên tục nhằm thu hút người xem, tạo tương tác để kênh lên phần gợi ý.
Đáng báo động là trên TikTok còn xuất hiện rất nhiều clip vi phạm pháp luật, từ truyền bá mê tín dị đoan đến quảng bá cờ bạc online.
Không quá khó để tìm thấy các video có nội dung này, người dùng chỉ cần gõ từ khoá “xem bói”, ngay lập tức hàng loạt clip liên quan sẽ xuất hiện. Đa phần là video quảng bá các địa chỉ xem bói và những người làm nội dung ra sức khẳng định xem ở chỗ này, chỗ kia giải đoán đều đúng, xem một lần đúng cả năm…
Chưa hết, những video quảng cáo cho game bài đổi thưởng, một hình thức đánh bạc online bị cấm ở Việt Nam, cũng đầy rẫy trên nền tảng này. Chủ nhân các kênh TikTok hướng dẫn người xem tham gia một cách rất chi tiết và không quên quảng bá để hút người chơi.
Lan truyền tin giả, thông tin chính trị sai sự thật
Cơ quan chức năng đang liên tục đưa ra cảnh báo về vấn nạn tin giả tràn lan trên mạng xã hội và TikTok không phải là ngoại lệ. Thậm chí, trên nền tảng này tin giả lây lan còn nhanh hơn, khi chính nó luôn gợi ý thông tin cho người dùng.
Khi người viết thử tìm kiếm tên CEO F88 là Phùng Anh Tuấn, ngay lập tức xuất hiện một loạt gợi ý, thậm chí có cả video thông tin vị CEO này đã bị bắt. Trên TikTok còn xuất hiện thông tin như bà Nguyễn Phương Hằng sắp về; những người mà bà Hằng nêu tên trong quá trình livestream sẽ bị bắt; ông Võ Hoàng Yên bị khởi tố và sắp đến lượt các nghệ sĩ … Đặc biệt, các đoạn livestream của bà Nguyễn Phương Hằng trước đây, trong đó có nội dung xúc phạm nhân phẩm người khác gồm cả lãnh đạo TP.HCM, cũng được rất nhiều tài khoản đưa lại.
Nhưng nguy hiểm nhất là rất nhiều video cắt ghép hình ảnh của lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Bên cạnh nội dung trích dẫn từ phát biểu của lãnh đạo còn xuất hiện nhiều video liên quan đến đời tư, hình ảnh gia đình… và bình luận với nội dung không chính xác. Chẳng hạn như có tài khoản đưa thông tin sai sự thật “Bác Vương Đình Huệ qua làm Thủ tướng sau đó lên làm Tổng Bí Thư VN”. Đáng ngại là khi người dùng vừa dừng lại xem nội dung này, ngay lập tức phần tìm kiếm của nền tảng đã xuất hiện gợi ý “ai lên làm tổng bí thư”. Ngoài ra, khi tìm kiếm tên các vị lãnh đạo, TikTok còn đưa ra các gợi ý tìm kiếm sai sự thật như bị đột quỵ, bị bắt…
Đáng chú ý, trong phần nội dung chính trị, có các video được tài trợ để đưa lên mà trên TikTok xếp vào dạng “quan hệ đối tác có trả phí”.
Việc TikTok cho phép người dùng tạo tài khoản và đổi tên thoải mái không cần xác minh, cũng khiến cho tài khoản giả mạo xuất hiện nhan nhản. Rất nhiều tài khoản lấy các tên liên quan đến lực lượng công an, quân đội như bocongan.vietnam hay boquocphong, lucluongvutrang-vn… đăng tải video cắt ghép sai sự thật.
Ngoài ra, tình trạng vi phạm bản quyền cũng diễn ra ngang nhiên trên TikTok, không ít tài khoản vô tư lấy nội dung của các báo điện tử, đài truyền hình… và phát triển kênh cá nhân như một kênh đưa tin thời sự nóng mỗi ngày.
Bài 2: Thuật toán của TikTok gây nghiện và giúp lan truyền nhanh tin giả