Đây là các thông tin được nêu ở toạ đàm trực tuyến "Giải pháp tăng cường dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa", do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức.

Theo thống kê, hiện nay đã có 39.000 điểm giao dịch nằm ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa. Trong 9 tháng đầu năm 2022, có gần 14 triệu khách hàng sử dụng dịch vụ này, trong đó 37,5% khách hàng ở nông thôn với tổng giá trị giao dịch đạt 167.680 tỷ đồng. 

Kể từ khi Mobile Money được thí điểm triển khai, đã có 1,62 triệu tài khoản mở ở khu vực nông thôn, hải đảo, chiếm 69,23% tổng số tài khoản của loại hình dịch vụ này với hơn 82.200 điểm giao dịch kinh doanh được thiết lập.

Thanh toán bằng Mobile Money. Ảnh minh hoạ

Tổng giá trị Mobile Money cho đến thời điểm hiện tại có khoảng 15 triệu giao dịch với tổng số khoảng gần 950 tỷ đồng. Có thể nói, chúng ta đã đạt được rất nhiều thành công trong việc triển khai thanh toán không dùng tiền mặt tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, hải đảo.

Mặc dù đã đạt nhiều kết quả nhưng thực tế triển khai cho thấy vẫn còn nhiều điểm vướng mắc. Theo ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết, thói quen, tâm lý sử dụng tiền mặt, tâm lý e ngại khi tiếp nhận công nghệ mới, e ngại về an toàn an ninh khi sử dụng thanh toán trực tuyến.

Mạng lưới chi nhánh và cơ sở hạ tầng thanh toán của các tổ chức cung ứng dịch vụ đa phần tập trung ở khu vực đô thị. Còn ở khu vực nông thôn, mặc dù cũng phát triển, nhưng tốc độ phát triển chưa được như kỳ vọng.

Trong khi đó, số sản phẩm dịch vụ thanh toán không bằng tiền mặt chưa được thiết kế theo hướng hướng tới khách hàng, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng khu vực nông thôn, do đó chưa phát huy được tối đa dịch vụ.

Ông Tuấn cũng cho hay, vấn đề về tội phạm công nghệ cao phát triển ngày càng nhiều, dẫn đến tâm lý e ngại sử dụng dịch vụ, đặc biệt đối với những người dân ở nông thôn, khu vực vùng sâu vùng xa do kiến thức công nghệ thông tin còn hạn chế. Ngoài ra, cơ sở pháp lý cho hoạt động ngân hàng đại lý hiện vẫn đang trong giai đoạn thí điểm. 

Cùng nhận định, ông Trương Quang Việt, Phó Tổng Giám đốc Viettel Digital cũng cho biết, thay đổi thói quen người dùng, trở ngại về mặt bảo mật do mọi người e ngại. Bên cạnh đó về mặt pháp lý cũng có một số vướng mắc, như hạn mức tiêu dùng hằng tháng so với nhu cầu thực tế.

Theo tiến độ triển khai, dự kiến hết năm nay Viettel Digital có 2 triệu khách hàng dùng Mobile Money, có hơn 60% khách hàng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Đến hết năm, dự kiến có hơn 3.000 điểm kinh doanh cung cấp dịch vụ cho người dân khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. “Những con số này còn khiêm tốn cho với tiềm năng, đặc biệt so với khách hàng viễn thông”, ông Việt nói.

Mặc dù, chúng ta đánh giá việc phát triển đến thời điểm này vẫn chưa bùng nổ nhưng tiềm năng cho mobile money còn rất lớn để khai phá, đặc biệt là hiện thực hóa chủ trương của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt, hướng đến phổ cập phổ cập tài chính toàn diện.
 
Trong khi đó, ông Trương Quang Việt Khi trung gian NAPAS đứng ra, câu chuyện liên thông tài khoản ngân hàng, rồi dòng chảy tiền và thanh toán điện tử được đẩy mạnh nhiều. Khi chúng tôi được tham gia vào mạng lưới NAPAS, có sự mở rộng cả 2 chiều. Khách hàng sử dụng mobile money có thêm cơ hội mở rộng điểm chạm để nạp tiền cũng như chuyển tiền, tăng cường giao dịch. Thứ hai là những người có tài khoản ngân hàng sẵn rồi cũng có nhiều cơ hội hơn để có thể chuyển khoản, chuyển tiền đến người thân của mình. Gần đây có thêm mobile money, một lựa chọn mới nữa. Dòng chảy tiền rộng hơn nhiều nhờ kết nối NAPAS và vì thế, người dân được tận hưởng dịch vụ tốt hơn nhiều.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, thời gian tới sẽ trình các bộ ngành liên quan để trình các nghị định liên quan đến thanh toán không dùng tiền mặt. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ đưa vào báo cáo các bộ ngành liên quan về việc triển khai thí điểm hệ thống thanh toán, cũng như triển khai hệ thống mobile money các nhà mạng được cấp phép.