Đình Đô Mỹ (xã Hà Tân) là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Đình được xây dựng từ năm 1850, thờ Thành hoàng Thái úy Tô Hiến Thành, phối thờ 2 vị Đô Bá và Nguyễn Thuận Xuân.
Đình gồm Đại đình và Hậu cung. Đại đình gồm 5 gian 2 chái, tường hồi bít đốc, hệ thống chân chịu lực (6 hàng chân cột gỗ, gồm 12 cột cái và 12 cột quân; 6 bộ vì kèo, đòn tay, rui mè) bằng gỗ.
Hầu hết các cấu kiện của Đại đình đang trong tình trạng mục hỏng, khả năng liên kết, chịu lực yếu. Hệ mái xô lệch, đình làng nghiêng, tường bao bị nứt…
Hậu cung, được nhân dân xây lại trong những năm của thập kỷ 90, không phù hợp với kiến trúc nhà Đại đình. Hệ khung, vì kèo cũng đang trong tình trạng xuống cấp.
Theo ghi nhận của VietNamNet, ngôi đình đang được chính quyền sử dụng vật liệu sẵn có là các cây tre, luồng, thanh sắt tròn, vuông để gông giằng, chống sập đổ. Ngoài ra, địa phương còn lắp đặt biển cảnh báo nguy hiểm, không để người dân vào thực hành tâm linh, tín ngưỡng.
Bà Đoàn Thị Hương, Chủ tịch UBND xã Hà Tân cho biết, trước thực trạng xuống cấp của đình làng Đô Mỹ, đầu năm 2024, xã đã có văn bản báo cáo huyện, tỉnh về việc trên. Nếu không kịp thời bảo quản, trùng tu thì di tích sẽ bị đổ sập bất cứ lúc nào.
Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh đã giao Sở VHTTDL kiểm tra. Từ kết quả xác minh thực tế, Giám đốc Sở VHTTDL Phạm Nguyên Hồng kết luận, căn cứ tình trạng xuống cấp của di tích, việc lập dự án bảo quản, tu bổ di tích đình Đô Mỹ là rất cấp thiết. Đề nghị Chủ tịch tỉnh thống nhất sự cần thiết đầu tư dự án trên bằng ngân sách tỉnh, nguồn xã hội hóa và nguồn huy động hợp pháp khác. Trong đó, tu bổ Đại đình bằng ngân sách tỉnh.
“Hiện xã đã trình hồ sơ thiết kế phương án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ, tổng mức đầu tư hơn 18 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn ngân sách tỉnh hỗ trợ hạng mục đình chính (Đại đình và Hậu cung) là hơn 13 tỷ; ngân sách địa phương và nguồn huy động hợp pháp khác đối ứng cho các chi phí còn lại của dự án”, bà Hương cho biết.
Mới đây, UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản giao huyện Hà Trung chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tổ chức triển khai trình tự, thủ tục để đầu tư tu bổ, tôn tạo di tích đình Mỹ Đô theo đúng quy định của Luật đầu tư công, Luật Di sản văn hóa.
Theo đó, nguồn vốn ngân sách tỉnh hỗ trợ theo đúng định mức tại kế hoạch số 201, ngày 18/8/2022 của UBND tỉnh về bảo quản, tu bổ, phục hồi, chống xuống cấp di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn tỉnh (tức không quá 1 tỷ đồng - PV), giai đoạn 2022-2025.