Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương góp ý dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế phát triển điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam đang được Bộ Công Thương xây dựng.

Theo đó, Bộ KH&ĐT đề nghị làm rõ đối tượng áp dụng là nhà ở, công sở và trụ sở của doanh nghiệp. Đề nghị cân nhắc sử dụng khái niệm về trụ sở của doanh nghiệp để phù hợp với Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn.

Liên quan đến cơ chế khuyến khích và các yêu cầu, Bộ KH&ĐT đánh giá, dự thảo mới đưa ra các cơ chế khuyến khích chung, chưa thực sự tạo ra được cơ chế có tính hấp dẫn, thu hút việc đầu tư vào hệ thống điện mặt trời mái nhà. 

Dự thảo cơ chế phát triển điện mặt trời mái nhà của Bộ Công thương bị đánh giá chưa hấp dẫn, thu hút đầu tư. (Ảnh: EVN)

Do đó, cơ quan này đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường theo chức năng nhiệm vụ xây dựng chương trình hỗ trợ người dân, tổ chức tham gia vào việc đầu tư xây dựng hệ thống điện mặt trời mái nhà bằng các chương trình, kế hoạch cụ thể.

Đặt ra mục tiêu cụ thể, được lượng hóa trong từng giai đoạn nhằm phấn đấu đạt mục tiêu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu. 

Cho phép nhà đầu tư hợp tác với người dân, tổ chức sở hữu, sử dụng nhà, tòa nhà, công sở để lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu theo thỏa thuận giữa hai bên. 

Bộ KH&ĐT cho rằng, dự thảo cần đề xuất miễn hoặc giảm các loại thuế, phí cụ thể cho nhà đầu tư, đánh giá sự phù hợp các kiến nghị này với các quy định liên quan. Đồng thời, đề nghị làm rõ cơ sở pháp lý về thẩm quyền của quy định miễn giấy phép hoạt động điện lực.

Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh điện, do vậy, Bộ KH&ĐT đề nghị cân nhắc bỏ quy định liên quan đến giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh điện.

Mặt khác, về việc ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước, cần có quy định đầy đủ, nghiên cứu làm rõ đây là vốn đầu tư công hay chi thường xuyên. Với dự án sử dụng vốn đầu tư công cần phải thực hiện theo trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt dự án theo quy định về đầu tư công. 

Liên quan đến giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương thực hiện, theo Bộ KH&ĐT cần căn cứ chức năng, nhiệm vụ và tính khả thi. 

Cụ thể, cân nhắc quy định nhiệm vụ của Bộ Công Thương phối hợp với các bộ ngành huy động các nguồn lực; Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo ngân hàng thương mại có biện pháp giảm lãi suất cho vay… trong khi các ngân hàng thương mại tự quyết định lãi suất cho vay.

Ngoài ra, Bộ KH&ĐT cũng góp ý nghiên cứu việc giao cơ quan chức năng cung cấp thông tin cho người dân, doanh nghiệp về các cơ chế, hướng dẫn việc đầu tư, lắp đặt thiết bị, xử lý các vấn đề kỹ thuật. 

Trước đó, trong Dự thảo quyết định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại nhà ở, công sở, trụ sở của doanh nghiệp tại Việt Nam, Bộ Công Thương đưa ra một số cơ chế hỗ trợ cho điện mặt trời mái nhà.

Theo đó, dự thảo đề xuất các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh điện. Các hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại công sở được ưu tiên bố trí ngân sách để thực hiện.

Cùng với đó, các tổ chức, cá nhân đầu tư và sử dụng hệ thống điện mặt trời mái nhà được miễn hoặc giảm các loại thuế, phí; được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định của pháp luật. 

Bộ Công Thương cũng đề xuất hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt vào hệ thống điện đã được đấu nối theo quy định về hệ thống điện phân phối không phải thực hiện thoả thuận đấu nối. Các hệ thống điện mặt trời mái nhà đã lắp đặt trước đây đáp ứng điều kiện là đối tượng của quyết định này thì được áp dụng quy định này.