UBND TP Hạ Long vừa ban hành kế hoạch bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tiêu biểu của làng chài trên Vịnh Hạ Long.

Theo đó, Hạ Long sẽ chi 1.698 tỷ đồng để tập trung vào bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể và giá trị di sản văn hóa phi vật thể. Số tiền này được trích từ tiền bán vé tham quan trên Vịnh.

Trong đó, giá trị di sản văn hóa vật thể gồm: con thuyền (thuyền nan, thuyền ba vách, thuyền buồm) - phương tiện đi lại, kiếm sống và là ngôi nhà di động của ngư dân vạn chài Hạ Long; ngu cự truyền thống (lao đâm cá, mai đào sá sùng, xỉa ngán, búa đánh hà, lờ…) - những phương thức đánh bắt sơ khai, đơn giản mà hiệu quả của ngư dân vạn chài Hạ Long; nhà bè với các đồ dùng hàng ngày của ngư dân vạn chài Hạ Long; lớp học của con em ngư dân khi chưa di dời các nhà bè trên Vịnh Hạ Long.

{keywords}

Giá trị di sản văn hóa phi vật thể gồm: hát giao duyên của ngư dân làng chài Hạ Long - một kho tàng ca dao, dân ca, phong tục tập quán; tín ngưỡng dân gian, lễ hội truyền thống.

Kế hoạch bảo tồn bắt đầu thực hiện từ quý 2/2018 tại khu vực Cửa Vạn trên Vịnh Hạ Long và khu tái định cư Cái Xà Cong, phường Hà Phong, TP Hạ Long.

Cụ thể, tại Khu vực Cửa Vạn, sẽ trưng bày, giới thiệu cho khách du lịch đời sống sinh hoạt, đời sống tinh thần, phương thức kiếm sống của ngư dân Hạ Long giai đoạn trước và sau khi di dời tại Trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn; chiếu phim tư liệu tái hiện đời sống vật chất, tinh thần của ngư dân Hạ Long; truyền dạy, trình diễn hát giao duyên, hát đám cưới, hò biển phục vụ khách du lịch; tái hiện mô hình lớp học nổi của con em ngư dân Hạ Long để giới thiệu cho khách du lịch; trình diễn tổ hợp đan lờ, đan lưới, sửa chữa ngư cụ; trải nghiệm sản phẩm “Một ngày làm ngư dân trên Vịnh Hạ Long”.

Tại khu tái định cư Cái Xà Cong, phường Hà Phong trưng bày bộ ảnh theo chủ đề “Những đổi thay, tiếp biến văn hóa của ngư dân làng chài xưa và nay".

Theo UBND TP Hạ Long: Mục đích của Kế hoạch nhằm bảo tồn, phát huy bền vững, tránh làm mai một giá trị văn hóa tiêu biểu của ngư dân làng chài; tạo sản phảm du lịch độc đáo nhằm tăng thêm sức hấp dẫn, thu hút và kéo dài thời gian tham quan của khách du lịch trên Vịnh Hạ Long; phát huy vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý, chính quyền địa phương, cộng đồng ngư dân và khách du lịch trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa làng chài trên Vịnh Hạ Long.

Làng chài Cửa Vạn đã được website du lịch Journeyetc.com đưa vào danh sách 16 ngôi làng cổ đẹp nhất thế giới (năm 2012). Tiêu chí để chọn ra những ngôi làng xuất hiện trong danh sách này là chúng phải cổ kính, có vẻ đẹp duyên dáng, và lưu giữ được nền văn hoá truyền thống đặc trưng. Journeyetc.com đã chọn Cửa Vạn bởi nơi đây hội tụ cả ba yếu tố quan trọng nhất này.

Với chủ trương nhằm trả lại cảnh quan và môi trường cho di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, tháng 6/2014, UBND TP. Hạ Long đã di dời ngư dân các làng chài lên bờ. Làng chài Cửa Vạn vẫn được giữ gìn, bảo tồn phục vụ du lịch, gồm 12 nhà bè (lớp học, nhà văn hoá và một số nhà bè còn mới, đủ tiêu chuẩn của ngư dân).

D.Minh