Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội vào ngày 13/5, vấn đề giá vé máy bay tăng cao được các đại biểu quan tâm, nêu ý kiến.
Giá vé máy bay còn tăng nữa không?
“Bây giờ người dân TP.HCM mua vé sang Thái Lan, sau đó đi từ Thái Lan về Hà Nội cho rẻ. Việc này diễn ra nhiều tháng rồi chứ không phải mới. Theo Cục Hàng không, giá vé máy bay còn tăng đến kịch trần không, phải trả lời dứt khoát”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đặt vấn đề.
Ông đề nghị Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Tài chính trả lời dứt khoát là giá vé máy bay còn tăng nữa không và đến bao giờ hết tăng. Việc này ảnh hưởng đến kinh tế du lịch thế nào?
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh nhận định, du lịch thời gian qua phục hồi ấn tượng nhờ những điều chỉnh về chính sách, cũng như các giải pháp phát triển sản phẩm du lịch. Tuy nhiên, cần chú ý điều tiết giá dịch vụ hàng không.
“Dịp lễ 30/4 và 1/5 cũng như cuối năm vừa rồi di chuyển rất sôi động. Du lịch nội địa thu hút khách rất đông, nhưng với những cơ sở phải di chuyển xa bằng đường hàng không thì gặp khó khăn hơn. Hàng không trong đại dịch có khó khăn, họ phải lo việc của họ, tuy nhiên hai bên nên có sự hợp tác để hiệu quả cao hơn”, ông Vinh góp ý.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, theo quy định của pháp luật, Bộ Giao thông Vận tải quy định trần giá vé máy bay. Vừa qua, Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư 34/2023 có hiệu lực từ ngày 1/3/2024 quy định về khung giá dịch vụ và tăng bình quân là 3,75% so với mức cũ.
Giá vé của Vietnam Airlines tăng 14-20%
Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết đã chỉ đạo Cục Hàng không đánh giá giá vé của Việt Nam và thị trường quốc tế.
Với Việt Nam, lấy giá vé của Vietnam Airlines giai đoạn vừa qua là 0,08-0,12 USD/km. Tại Thái Lan, lấy đường bay Phuket là 0,1-0,29 USD/km; Trung Quốc lấy giá vé của đường bay Thượng Hải đi Quảng Châu là 0,27-0,3 USD/km. Bình quân giá vé của Vietnam Airlines so với cùng kỳ tăng 14-20% trên các đường bay.
Lý giải nguyên nhân tăng giá vé, Thứ trưởng Giao thông Vận tải cho biết, do tăng giá nhiên liệu và chênh lệch tỷ giá, vì toàn bộ cấu thành chi phí giá hàng không có 65-70% từ nhiên liệu. Bên cạnh đó, do thiếu máy bay buộc các hãng hàng không phải thuê cả máy bay, phi công nên chi phí tăng cao. Nguyên nhân khác là do người dân mua vé sát giờ bay.
“Theo nghiên cứu của Cục Cục Hàng không và Tổng cục Thống kê, giá vé máy bay nếu mua trước 1-2 tháng sẽ giảm so với mức bình quân, còn mua càng sát ngày giá vé càng cao”, lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải giải thích.
Giải thích về tình trạng người dân TP.HCM phải mua vé máy bay sang Thái Lan, sau đó đi từ Thái Lan về Hà Nội như Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu, ông Huy cho biết, Thái Lan vừa qua có chính sách kích cầu du lịch, giảm gần như triệt để các phí hàng không. Còn theo xu hướng chung, giá vé máy bay trên thế giới tiếp tục tăng cao.
Trả lời câu hỏi giá vé máy bay tăng cao có ảnh hưởng du lịch không, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải khẳng định là có.
Để giải bài toán này, Bộ Giao thông Vận tải đã đưa ra giải pháp về tăng cường khai thác vận chuyển đường sắt. Ví dụ, Hà Nội mở tuyến tàu SE19, SE20 phục vụ chặng Hà Nội - Đà Nẵng; TP.HCM khai thác tàu SE21, SE22 chất lượng cao chạy đến Đà Nẵng, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, để giải quyết trong tình trạng khan hiếm máy bay thân hẹp.
Theo ông Huy, với vận tải hành khách, cự ly dưới 1.000km thì đường sắt có chi phí hợp lý nhất, còn thị phần trên 1.000km mới là hàng không.
Bộ Giao thông Vận tải đã đẩy mạnh việc khai thác hiệu quả các tuyến đường sắt hiện có và đầu tư các tuyến đường sắt mới để về lâu dài tái cơ cấu thị phần vận tải hành khách bền vững và hợp lý nhất.
Bộ cũng ban hành quy định rà soát lại toàn bộ chi phí kê khai giá, yêu cầu tăng các chuyến bay về đêm, dùng máy bay thân rộng trong điều kiện thiếu máy bay thân hẹp.
“Máy bay thân rộng đảm bảo nhu cầu đi lại nhưng chi phí tăng cao vì chỉ thích hợp với tầm bay trên 5.000km trở lên. Bay thân hẹp là hiệu quả nhất nhưng vì thiếu nên phải bay máy bay thân rộng, chi phí có thể tăng cao", Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải phân tích.
Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu tiết giảm tối đa chi phí, nghiên cứu giảm các loại phí để đảm bảo nhu cầu đi lại của người dân với mức giá hợp lý nhất.