Kể từ khi xung đột bùng nổ vào tháng 2/2022, Ukraine đã gây thiệt hại lớn cho Hạm đội Biển Đen của Nga. Cụ thể, thông qua hàng loạt công nghệ hải quân tiên tiến và những chiến lược phi truyền thống, Ukraine đã duy trì hoạt động tấn công liên tục vào các tàu chiến của Nga.

Chiến thuật của Ukraine đã chứng minh thành công khi hồi tháng 3, Bộ Quốc phòng Anh nhận định Hạm đội Biển Đen đã bị "vô hiệu hóa về mặt chức năng", trong khi các tàu chiến Nga đã buộc phải rời khỏi bán đảo Crưm để né tránh bị tập kích. 

vu khi ukraine nga.jpg
Bộ ba vũ khí giúp Ukraine tấn công Hạm đội Biển Đen của Nga. Ảnh: Business Insider

"Quy mô của Hạm đội Biển Đen của Nga đã chứng minh không thể sánh được với các cải tiến hàng hải của Ukraine", Bộ Quốc phòng Anh nhận định hôm 28/7.

Cũng theo Bộ Quốc phòng Anh, 3 phát minh đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong thành công của Ukraine khi đối phó với Hạm đội Biển Đen của Nga gồm xuồng không người lái trên biển (USV) Magura V5, tên lửa chống hạm Neptune, và USV Sea Baby.

vu khi ukraine nga 3.jpg
USV Magura V5. Ảnh: RBC-Ukraine 

USV Magura V5

Theo nhà phân tích hải quân H I Sutton, USV Magura V5 do Ukraine tự sản xuất dài hơn 5m, và có thể mang theo tải trọng 320kg. Nó có thể đạt tốc độ tối đa khoảng 42 hải lý/giờ, và có tầm hoạt động khoảng 450 hải lý.

Cơ quan tình báo Ukraine cho biết, các USV Magura V5 đã được sử dụng để tấn công tàu hộ tống Ivanovets, tàu tuần tra Sergei Kotov, và tàu đổ bộ Caesar Kunikov của Nga.

Ngoài ra, nhiều USV Magura V5 cũng đã được cải tiến để mang theo tên lửa không đối không tầm ngắn R-73. Phiên bản nâng cấp này lần đầu tiên xuất hiện vào tháng 5, và đã được sử dụng trong các hoạt động chiến đấu ở Biển Đen.

vu khi ukraine nga 1.jpg
Tên lửa R-360 Neptune. Ảnh: Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine 

Tên lửa chống hạm Neptune

R-360 Neptune là tên lửa hành trình cận âm được phát triển tại thủ đô Kiev. Tên lửa này có tầm bắn hơn 320km, và nặng hơn 900kg.

Ukraine đã sử dụng tên lửa Neptune để tấn công nhiều mục tiêu có giá trị cao của Nga. Thậm chí, Neptune còn là giải pháp thay thế cho tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất. Nguyên nhân là chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã hạn chế phạm vi hoạt động của ATACMS đối với Ukraine.

Tên lửa Neptune đã được sử dụng để đánh chìm Moskva, tàu chủ lực của Hạm đội Biển Đen. Một phiên bản sửa đổi của Neptune cũng từng được sử dụng để tấn công các hệ thống phòng không của Nga bao gồm cả S-400 triển khai trên bán đảo Crưm.

Theo Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW), Ukraine lần đầu tiên ra mắt tên lửa chống hạm Neptune nhằm vào các mục tiêu trên biển của Nga vào tháng 4/2022. Hiện tại, Ukraine vẫn tiếp tục phát triển và cải tiến tên lửa này để có thể tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

vu khi ukraine nga 2.jpg
USV Sea Baby. Ảnh: Cơ quan An ninh Ukraine 

USV Sea Baby

USV Sea Baby là sản phẩm nội địa của Ukraine. Theo chuyên gia Sutton, USV Sea Baby dài hơn một chút so với USV Magura V5 với chiều dài 6m, và có thể đạt tốc độ tối đa 49 hải lý/giờ. Phạm vi hoạt động của USV Sea Baby là 540 hải lý, và mang tải trọng 850kg.

Đầu tháng 7, ông Artem Dehtiarenko, phát ngôn viên Cơ quan An ninh Ukraine, cho biết USV Sea Baby đã trải qua quá trình nâng cấp đáng kể.

"Nói cụ thể về việc nâng cấp USV Sea Baby, thiết bị đã đâm vào cầu Crưm hồi năm 2023, tính đến hôm nay, chúng đã có những đặc điểm hoàn toàn khác và trở nên mạnh mẽ hơn nhiều”, ông Dehtiarenko cho hay.

“Một năm trước, USV này có thể mang khoảng 800kg thuốc nổ và đi xa khoảng 800km, nhưng hiện nay là hơn 1.000kg và hơn 1.000km. Điều này giúp Ukraine hầu như có thể tấn công tàu đối phương ở bất kỳ nơi nào trên Biển Đen", ông nói thêm.

Phía Ukraine tiết lộ USV Sea Baby từng thực hiện một số cuộc tấn công quy mô lớn vào tàu Nga bao gồm tàu tuần tra Pavel Derzhavin hồi tháng 10/2023, và tàu Olenegorsky Gornyak hồi tháng 8/2023.

Tuy nhiên, chia sẻ với Business Insider, ông Sebastian Bruns, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Chiến lược và An ninh hàng hải thuộc Đại học Kiel, nhận định dù các hoạt động của Ukraine ở Biển Đen đã chứng minh là "đủ mạnh để đánh chìm, hoặc vô hiệu hóa hơn một nửa số khí tài có giá trị cao của Hạm đội Biển Đen", nhưng Nga vẫn chiếm một số ưu thế trong lĩnh vực hải quân.