Tháng 4/1945, trong khi quân đội Nga và Đức chiến đấu trên từng con phố để dành quyền kiểm soát thủ đô của Đức thì vẫn có thể thấy rõ quân đồng minh sẽ thắng trong cuộc chiến ở châu Âu.


Không lâu sau khi trận đánh kéo dài 2 tuần chấm dứt, phóng viên của Life là William Vandivert, 33 tuổi, đã có mặt tại hiện trường để ghi lại cảnh Berlin bị tàn phá.

Hàng trăm nghìn người đã thiệt mạng trong trận đánh Berlin, gồm cả một loạt dân thường cả nam, nữ, trẻ em và vô số người khác bị mất nhà. Tuy nhiên, có hai cái chết gây chú ý lớn, đó là cái chết của Hitler và người bạn đời lâu năm Eva Braun trong một hầm ngầm ngày 30/4/1945. Cái chết này thực sự đặt dấu chấm hết đế chế thứ 3.

Vandivert là nhiếp ảnh gia phương Tây đầu tiên được quyền tiếp cận boongke của Hitler sau khi Berlin sụp đổ. Hàng loạt tấm ảnh của Vandivert về nơi ẩn náu của Hitler và Berlin đổ nát đã được công bố trên tạp chí LIFE vào tháng 7/1945.

Trong số các tấm ảnh dưới đây, một số được đăng lại còn phần lớn là những bức ảnh chưa bao giờ được đưa ra mắt công chúng - tính tới giờ. Những tấm ảnh mới được công khai này đã mô tả rõ ràng cảnh tượng kỳ dị mà Vandivert chứng kiến trong nơi ẩn náu của Hitler và tại những đường phố của thành phố đổ nát, ngoài những bức tường bê tông của boongke.


Oberwallstrasse, ở trung tâm Berlin, nơi chứng kiến một số trận chiến ác liệt nhất giữa quân Đức và quân Liên Xô vào mùa xuân năm 1945.

Đây là góc nhìn mới trong bức ảnh mới công bố, đã bị cắt cúp nhiều, trên tờ LIFE. Bức ảnh ghi lại hình ảnh trung tâm chỉ huy của Hitler trong boongke, một phần bị quân Đức đốt cháy và bị người Nga lấy đi những đồ vật có giá trị.

Ảnh chưa từng công bố: Vandivert chụp không chỉ cảnh tượng hỗn loạn trong boongke của Hitler mà còn ghi lại hình ảnh một món đồ gợi nhớ bản chất lưu manh đặc trưng của Đức Quốc xã: một bức tranh từ thế kỷ 16 bị lấy đi khỏi một bảo tàng ở Milan.

Chỉ dùng nến để rọi đường, các phóng viên chiến tranh kiểm tra chiếc ghế trường kỷ nhuốm máu ở bên trong boongke của Hitler. Trong phần chú thích, Vandivert viết: "Ảnh chụp các phóng viên đang tìm kiếm ở chỗ ghế sofa nơi Hitler và Eva tự bắn mình. Chú ý vết máu trên thành ghế nơi máu Eva đổ xuống. Eva ngồi ở phía ngoài, Hitler ngồi ở giữa và ngã về phía trước, không làm giây bẩn lên ghế. Đây là phòng khách của Hitler".

Ảnh chưa từng công bố: Phóng viên chiến tranh của LIFE là Percy Knauth (trái) nhìn qua đống rác thải ở một cái rãnh trong vườn của Thủ tướng Đức, nơi được cho là có xác của Hitler và Eva được chôn sau khi họ tự vẫn.

Ảnh chưa từng công bố: Mũ của một sĩ quan SS với biểu tượng đầu lâu khét tiếng nằm trên sàn của phòng khách.

Két sắt trống rỗng bên trong boongke của Hitler.

Hoài Linh (Theo Life)