Sáng 18/12, trong khuôn khổ chuyến công tác, dự Hội nghị cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Nhật Bản, tại Tokyo, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Tanaka Akihiko, Chủ tịch Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản - JICA.

Cần tăng viện trợ ODA thế hệ mới với mức vay ưu đãi hơn

Thủ tướng cho biết, Nhật là nước cung cấp ODA lớn nhất cho Việt Nam. Điều này đã góp phần củng cố tăng cường tình hữu nghị giữa 2 đất nước, đưa Việt Nam thoát khỏi đói nghèo, phát triển hạ tầng kinh tế xã hội, y tế, giáo dục.

Người đứng đầu Chính phủ bày tỏ mong muốn Nhật Bản tăng viện trợ ODA thế hệ mới với mức vay ưu đãi hơn, tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm như phát triển hạ tầng chiến lược bao gồm hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, xã hội…

jica-thutuong.jpg
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Tanaka Akihiko, Chủ tịch Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản - JICA

Trong đó, đặc biệt là hạ tầng giao thông như đường sắt tốc độ cao, bến cảng, sân bay, đường cao tốc; tập trung vào các ngành mới nổi như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu, phát triển hydrogen, tập trung cho chip bán dẫn, công nghiệp điện tử. 

Ngoài ra, Thủ tướng cũng mong nhận được sự hỗ trợ, hợp tác từ Nhật Bản trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cũng như lĩnh vực y tế, giáo dục, bảo vệ môi trường…

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng kỳ vọng hai bên cùng lựa chọn các dự án, có lộ trình, bước đi để triển khai cụ thể hơn giai đoạn trước.

Thủ tướng cũng thông tin thêm, vừa qua Bộ KH&ĐT Việt Nam đã thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC). Hai bên có thể đặt viện nghiên cứu phát triển liên quan đến ODA tại đây và cùng tổng kết đánh giá cũng như dự báo tình hình ODA cho giai đoạn tới một cách bài bản, chuyên nghiệp hơn.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng bày tỏ trông đợi vào sự hỗ trợ, hợp tác thiết thực của JICA. Trong quá trình hợp tác, nếu phát sinh vướng mắc, hai bên tiếp tục hoàn thiện, từng bước mở rộng theo tinh thần không cầu toàn, không nóng vội.

“Dọn dẹp”, tháo gỡ những vướng mắc tại các dự án cũ

Cảm ơn gợi ý của Thủ tướng về các lĩnh vực hợp tác ODA, Chủ tịch JICA cho biết, từ tháng 6 JICA đã bắt đầu thúc đẩy các dự án ODA thế hệ mới phù hợp với tình hình mới của Việt Nam.

Ông Tanaka Akihiko mong Việt Nam đưa ra các giải pháp làm thế nào để các dự án xúc tiến nhanh và hiệu quả hơn. Về các lĩnh vực cụ thể cần hỗ trợ ODA, JICA sẽ làm việc chi tiết với các bộ ngành của Việt Nam. Để những dự án hạ tầng quan trọng trong tương lai có thể triển khai được Việt Nam cần nhanh chóng tháo gỡ các vướng mắc với những dự án hạ tầng giao thông hiện nay.

Theo ông Tanaka Akihiko, việc phát triển nguồn nhân lực là vấn đề rất quan trọng. Hiện Nhật Bản và Việt Nam đã thỏa thuận về chương trình đào tạo nguồn nhân lực, trong đó trường Đại học Nhật - Việt. Vì vậy, ông rất mong Chính phủ Việt Nam sẽ nhanh chóng thúc đẩy thủ tục triển khai các dự án xây dựng khuôn viên mới cho trường.

jica-thutuong.jpg
Thủ tướng cảm ơn và tiếp thu lời khuyên thực chất, hiệu quả của Chủ tịch JICA và hẹn gặp lại ông vào quý 1 năm 2024. Ảnh: Dương Giang

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại mong muốn triển khai các dự án ODA thế hệ mới với thủ tục đơn giản, hiệu quả hơn trong thời gian tới. Thủ tướng sẽ dự hội nghị ODA giữa các đối tác Nhật và Việt Nam để đánh giá lại và đưa ra định hướng mới cho hợp tác ODA.

Thủ tướng giao Bộ KH&ĐT sẽ làm việc cụ thể với phía JICA về NIC và trung tâm nghiên cứu ODA; Bộ trưởng Y tế, GD&ĐT sẽ phối hợp triển khai các dự án y tế, giáo dục; còn Bộ Tài chính sẽ rà soát thủ tục, xử lý dứt điểm các dự án vừa qua; Bộ trưởng GTVT sẽ làm việc cụ thể để đưa ra các ý tưởng về hạ tầng giao thông.

Thủ tướng lưu ý các bộ ngành bắt tay vào tháo gỡ những vướng mắc tại các dự án trước đây và bắt đầu một thế hệ ODA mới với thủ tục đơn giản và mang tính xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, tích cực hơn so với vừa qua.

Chủ tịch JICA đề xuất cử các chuyên gia Nhật sang Việt Nam để hỗ trợ Chính phủ hoàn thiện khung pháp luật về vốn ODA, thông qua một dự án hợp tác kỹ thuật.

Sáng cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Hội đồng xúc tiến ngoại giao nhân dân Nhật Bản (FEC).

Chủ tịch FEC Matsuzawa cho rằng, Việt Nam và Nhật Bản đã thực sự trở thành đối tác quan trọng nhất của nhau, cùng nhau học hỏi, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định của khu vực Đông Nam Á nói riêng và châu Á nói chung.

Các doanh nghiệp trong Hội đồng xúc tiến ngoại giao nhân dân Nhật Bản đều thể hiện sự quan tâm với thị trường Việt Nam, mong muốn mở rộng hợp tác đầu tư tại Việt Nam và đóng góp xây dựng quan hệ tốt đẹp hơn giữa hai nước.

Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, sau 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản, quan hệ hai nước có “6 hơn”. Đó là: Tình cảm sâu sắc hơn; chân thành được cảm nhận rõ hơn; tin cậy cao hơn; hiệu quả thực chất hơn; hợp tác ngày càng mở rộng hơn cả về phạm vi, quy mô; hiểu biết và yêu quý nhau hơn.

Thủ tướng cho rằng, cần cụ thể hóa mối quan hệ vừa nâng cấp thành các chương trình, dự án, tạo ra vật chất, nâng cao độ tin cậy và giúp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản ngày càng đi vào thực chất.