Khát vọng hòa bình trong thơ Hải Như

Tuần Việt Nam trân trọng giới thiệu một số bài thơ của

nhà thơ Hải Như:

* NGHĨ VỀ TỔ QUỐC

Tặng Kỳ Hạnh

1

Đứng ở mũi cuối Cà Mau chiều nay ta giật mình

nhận ra mùa thu Nguyễn Khuyến

Không chỉ ở châu thổ sông Hồng mà vui chứ!

Lạ sao?

Nơi mũi cuối ta đến thăm cũng: "nước biếc

trông như làn khói phủ"

Và "song thưa" căn nhà ba gian hai chái ta ngồi

đây - giống như đã miêu tả nhà

thơ "để mặc bóng trăng vào"....

2

Trên đường phố Paris hình ảnh sông Hương chợt

hiện ra khi ta bàng hoàng gặp đôi mắt Huế.

Mắt Huế gợn sóng hơn mắt Sài Gòn rất gần

mắt Hà Nội - sâu thẳm nhung đen

Những bài thơ tình Apollinaire ta dễ dàng

cảm nhận cái hay bởi ta từ một đất

quê xứ sở

Mỗi dòng sông mỗi cánh đồng đều đầy ắp điệu

hò và khúc hát giao duyên...

3

Bà huyện Thanh quan tặng mỗi chúng ta một

đèo Ngang có thể ta chưa tới

Nhưng đã rung động đáy lòng ta - Hỏi đúng thế

không em?

Giao thừa ở chân trời xa không có hoa đào

vắng cả hoa mai ta tắt điện đi và đốt nến

Thắp một nén hương vòng: Tổ quốc bỗng hiện

lên...

4

Trước những pho tượng chùa Tây Phương các

bạn nước ngoài đứng chôn chân

chiêm ngưỡng

Ta lại rạo rực bồi hồi không ngăn nổi giọt nước

mắt tràn mi

Cái đẹp dân tộc nào cũng sản sinh nhưng cái

đẹp Việt Nam chỉ Việt Nam mới có

Mối tình Romeo - Juliette dẫu nồng nàn chẳng

làm ta quên được Trương Chi...

5

Nguyễn Du viết Kiều qua tích truyện nước ngoài

nhưng khi tả vầng trăng Kim Trọng nhớ

Người con gái trao kim thoa buổi đầu gặp là

vầng trăng Việt Nam nỗi nhớ cũng Việt Nam

Đọc Kiều nếu ta không thấy điều trên hãy đáng

buồn: tức là ta đã mất

Nguyễn Du sánh Puskin và sánh với Tagore

bởi ngay từ còn ẵm ngửa tắm dòng Lam...

6

Tổ quốc đâu phải chỉ là cái hữu hình ở ngoài

ta - đất đai biên giới

Với cột mốc ngăn chia mà còn cả cảm thụ tâm

hồn

Cảm ơn Hồ Xuân Hương có - một - không - hai đã

cho ta bài thơ "Đánh đu"rất Việt Nam.

Và đó là Tổ quốc

Em cho anh nói đủ nghe thầm: Tổ quốc

cả trong hôn...

(Sài Gòn, ngày 2/12/1982)

* TÔ THỊ

"Nàng Tô Thị không còn cầu chúc hành tinh"

Ta không buồn khi mất nàng Tô Thị

Lòng sắt son hóa đá đứng chờ chồng

Bởi không muốn ngợi ca hoài chung thủy

Còn chiến tranh vợ mòn mỏi xa chồng...

Đào xứ Lạng - Cảm ơn bông nở muộn

Đón khách thơ. Ta đi với người tình

Từ nửa nước phía nam lên ải bắc

Nàng Tô Thị không còn - cầu chúc hành tinh!

Có phải hai dân tộc đã nhìn ra quá khứ

Đáng rủa nguyền - xương máu rải đầy non

Nàng Tô Thị cảm thấy cần vắng bóng

Cho vĩnh viễn hòn Vọng phu ta, bạn không còn...

Đừng thi vị đường đầy hoa ra mặt trận

Mẹ già ta cần ta cạnh bên người

Suốt đời mẹ đã làm nàng Tô Thị

Chiếc áo trấn thủ chồng, mẹ ấp ủ tàn hơi.

Biên giới là gì? Lòng người không biên giới

Cột mốc dựng chia chẳng ngăn nổi tìm nhau

Hội Lùng tùng mở Đồng Đăng trai Bằng Tường băng tới

Ta cảm thông hai mảnh đất địa đầu!

Ta không buồn khi mất nàng Tô Thị

Chiều Lạng Sơn soi bóng nước Kỳ Cùng

Ồ em nhỉ - ta theo dòng chảy ngược

Làm một cuộc du hành. Biên giới vốn

cùng chung...

(Lạng Sơn - Bằng Tường mùa Xuân 1992)

Rút trong tập "Nỗi buồn hoa bất tử" của Hải Như, NXB Lao Động, 1994.

* LỜI LIỆT SĨ THÀNH CỔ QUẢNG TRỊ

"Nhĩ lai bất quý sát nhân công" (*)

(Nguyễn Du)

Cảm ơn các bạn không quên chúng tôi

Đã ngã xuống trong 81 ngày đêm chấn giữ Thành cổ.

Hàng năm các bạn vẫn đến thả đèn hoa

trên dòng Thạch Hãn.

Chiến tranh là gì?

Là nước mắt - chia ly, là máu đổ

Là "Nhất tướng công thành vạn cốt khô"

Thời của thế hệ chúng tôi không nên dùng mỹ từ "Thhời hoa lửa"

Bất hạnh cho dân tộc ta - một dân tộc hiếu hòa.

Phải chấp nhận trận chiến kéo dài không muốn- phần ba thế kỷ

Chúng tôi mong được các bạn mỗi lần đến

cho biết:

Giấc mơ về một "xã hội nhân văn" chúng tôi mang theo vào trận đánh

Các bạn hôm nay phấn đấu thực hiện

đến đâu rồi?

(TP. Hồ Chí Minh, tháng 8-2011)

(*) Pháo đài, dịch nghĩa là: Từ nay việc giết người không còn coi là có công.

* THƠ VIẾT TRƯỚC THỀM THIÊN NIÊN KỶ MỚI

Gấu trúc Ata

Loài gấu trúc ATA tưởng đâu tuyệt chủng

Vừa được các nhà khoa học Trung Hoa phát hiện còn - ghi Sách Đỏ

Cả hành tinh bước vào thiên niên kỷ mới

giữa tin vui

Nhưng con người với con người - Em có

thấy không? - đêm đêm trên màn ảnh nhỏ

Vẫn chĩa súng vào nhau. Và... vẫn

thản nhiên cười (?).

(TP. Hồ Chí Minh, tháng 12-1999)

Vết nhơ thế kỷ

"Chúng mình có 10 năm yêu nhau Admira!

Vịn chắc vai anh...

Vượt 20 mét cuối cùng. Chỉ còn 5 phút nữa thôi! Cố lên em. Nào - cố nữa..."

Bosko dìu người yêu chưa kịp nói hết lời

Từ hai phía Serbia - Bosnia đạn xối xả

lạnh tanh cùng - lúc - nổ

Thế kỷ 20 khép lại rồi. Các nhà thơ -

đừng quên mắc nợ

Chuyện tình "Romeo - Juliet" mới: vết nhơ

thế kỷ

Bên cầu Sarajevo máu đổ vẫn còn tươi...

(TP. Hồ Chí Minh, tháng 12-1999)

(*) Bosko người Serbia và Admira người Hồi giáo Bosnia khác nhau sắc tộc. Nhưng vượt qua mọi tị hiềm, họ yêu nhau thắm thiết hàng chục năm ròng. Chiến tranh đã cướp đi mạng sống của họ bên cầu Savajevo - thành phố bị phong tỏa - vào một ngày tháng 5-1993. Cái chết của hai người tình Bosko và Admira đã làm nhói đau trái tim những người có lương tri toàn nhân loại và là một vết nhơ của thế kỷ 20.