Chiều 29/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên bất thường xem xét về việc giao danh mục và mức vốn cho nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách trung ương kế hoạch năm 2022 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

Không nhất thiết phải phân bổ toàn bộ số vốn tối đa

Thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo tóm tắt nội dung này, Thứ trưởng KH-ĐT Trần Quốc Phương cho biết, trong tổng số 176.000 tỷ đồng được Quốc hội cho phép phân bổ, số vốn Thủ tướng đã thông báo cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để hoàn thiện thủ tục đầu tư là 172.568 tỷ đồng cho 264 nhiệm vụ, dự án để hoàn thiện thủ tục đầu tư.

Số vốn còn lại chưa thông báo cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương là 3.432 tỷ đồng, trong đó có 2.500 tỷ đồng chưa đủ điều kiện và 932 tỷ đồng (802 tỷ đồng của lĩnh vực y tế, và 130 tỷ đồng của lĩnh vực an sinh xã hội, lao động, việc làm) đã thông báo nhưng bộ, địa phương đề xuất trả lại, không đầu tư.

Thứ trưởng KH-ĐT Trần Quốc Phương 

Trong tổng số vốn 172.568 tỷ đồng thông báo, đến nay đã có 94 nhiệm vụ, dự án với số vốn dự kiến bố trí từ chương trình là 147.138 tỷ đồng đã hoàn thiện thủ tục đầu tư, đủ điều kiện bố trí kế hoạch vốn; 168 dự án đã được thông báo vốn từ chương trình là 25.430 tỷ đồng đang tiếp tục hoàn thiện thủ tục đầu tư theo quy định.

Trong đó có dự án đường gom đường vào cầu Rạch Miễu 2 của tỉnh Bến Tre là 692 tỷ đồng; dự án đầu tư các công trình hạ tầng thiết yếu trên địa bàn xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải thuộc Đề án ổn định sản xuất, đời sống nhân dân và phát triển khu dân cư đối với các vị trí trước đây quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 là 273 tỷ đồng.

Quá trình rà soát, hoàn thiện danh mục và mức vốn dự kiến, Chính phủ xin báo cáo một số thay đổi so với thời điểm báo cáo Quốc hội tháng 1. 

Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, đa số ý kiến Ủy ban cho rằng, việc điều chỉnh so với danh mục dự kiến để bảo đảm tính chính xác là cần thiết và phù hợp với yêu cầu thực tiễn. 

Tuy nhiên, việc điều chỉnh nhiều nội dung, danh mục nêu trên cho thấy, công tác chuẩn bị tờ trình để Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết chưa đảm bảo thận trọng, kỹ lưỡng và còn mang tính ước lệ. 

Vì vậy, Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ nguyên nhân thay đổi, tính hợp lý, và sự phù hợp với mục tiêu, nguyên tắc, đối tượng, cơ cấu vốn theo quy định tại Nghị quyết 43; không nhất thiết phải phân bổ toàn bộ số vốn tối đa khi công tác chuẩn bị dự án chưa đảm bảo điều kiện hoặc không thực sự cần thiết.

Về phương án phân bổ 176.000 tỷ đồng cho các Bộ, ngành, địa phương, đa số ý kiến cho rằng phù hợp, nhằm đáp ứng tính cấp bách, kịp thời hoàn thành việc phân bổ, giao vốn để thúc đẩy giải ngân chương trình. 

Vì vậy, Ủy ban Tài chính Ngân sách nhất trí trình Thường vụ Quốc hội cho ý kiến ban hành Nghị quyết để phân bổ chi tiết theo ngành, lĩnh vực đối với số vốn này và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 này.

Không điều chỉnh sang lĩnh vực khác

Số vốn còn lại chưa thông báo cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương (3.432 tỷ đồng) dự kiến dùng 2.500 tỷ đồng bố trí cho dự án nâng cấp đoạn Km18-Km80, Quốc lộ 4B, Lạng Sơn.

Còn 932 tỷ đồng là số dư của lĩnh vực y tế, lĩnh vực an sinh xã hội, lao động, việc làm do các bộ, cơ quan trung ương không đề xuất. Theo báo cáo của các bộ ngành, địa phương, nhu cầu lĩnh vực này là rất lớn nhưng sau khi rà soát lại các dự án chưa đáp ứng được nguyên tắc, tiêu chí, không có khả năng hoàn thiện thủ tục đầu tư, thực hiện và giải ngân theo quy định.

Vì vậy, Chính phủ đề xuất chuyển sang lĩnh vực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng để bổ sung và đầu tư cho 3 dự án thuộc ngành giao thông, trong đó có 2 dự án đã được đầu tư từ chương trình và 1 dự án mới bảo đảm tuân thủ quy định.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Phú Cường

Với kiến nghị này, đa số ý kiến của cơ quan thẩm tra cho rằng, việc điều chuyển lĩnh vực giao thông vận tải là vượt cơ cấu vốn, không phù hợp theo quy định của Nghị quyết 43.

Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị không điều chỉnh sang lĩnh vực khác mà tiếp tục sử dụng cho các nhiệm vụ, dự án thuộc lĩnh vực xã hội chưa được bố trí vốn hoặc bố trí vốn chưa đầy đủ để triển khai thực hiện. 

Đối với 3 dự án thuộc lĩnh vực giao thông, Chính phủ cần rà soát, đảm bảo đúng nguyên tắc, tiêu chí, có thể bố trí từ nguồn chưa phân bổ 11.437 tỷ đồng thuộc lĩnh vực đầu tư hạ tầng để bảo đảm tuân thủ quy định mức tối đa 113.550 tỷ đồng Quốc hội đã quyết nghị.

Một số ý kiến tán thành với đề nghị của Chính phủ vì các bộ, địa phương đã có văn bản về việc không sử dụng phần vốn này, trong khi các dự án giao thông là cấp bách, việc điều chuyển vốn trong trường hợp này là cần thiết nhằm sử dụng nguồn vốn linh hoạt và hiệu quả hơn, tránh nơi thừa nơi thiếu, tránh lãng phí nguồn lực.

Ngoài ra, Chính phủ cũng kiến nghị điều chỉnh giảm kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2022 đã được Thủ tướng giao kế hoạch là 3.350,151 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng kiến nghị bổ sung 39.205,353 từ nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

Đồng thời, bổ sung 18.584,907 tỷ đồng cho 4 nhiệm vụ thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội…

Những kiến nghị này đều được cơ quan thẩm tra nhất trí.