Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm toàn cầu có hơn 8 triệu trường hợp tử vong vì thuốc lá gồm 7 triệu người hút thuốc lá chủ động và khoảng 1,2 triệu người hút thuốc thụ động.
Hút thuốc lá thụ động là trường hợp không trực tiếp sử dụng thuốc lá nhưng lại hít phải khói từ điếu thuốc đang cháy hoặc do người hút phả ra trong không khí. Ở Việt Nam, đa số người hút thuốc là nam giới nhưng không ít phụ nữ, trẻ em bị ảnh hưởng, mắc bệnh do hút thuốc thụ động.
Lượng chất độc lớn trong khói thuốc
Trong khói thuốc lá có hơn 7.000 hóa chất, có thể tác động tới hầu hết các cơ quan. Trong đó có khoảng 70 chất gây ung thư, đặc biệt ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ em, người già và phụ nữ.
Khi một người hút thuốc lá thụ động, khói thuốc chưa qua đầu lọc mà trực tiếp vào cơ thể. Từ đó, họ cũng chịu hậu quả xấu không thua kém các đối tượng trực tiếp sử dụng.
Khói thuốc lá có thể lưu lại trong phòng tới 5 giờ sau khi một người hút hết một điếu thuốc, ngay cả khi mở cửa sổ. Khói cũng lan ra các phòng còn lại trong nhà khiến mọi người hít phải dù không còn ngửi thấy mùi. Khói thậm chí có thể đi qua cầu thang và thiết bị thông gió. Điều này đồng nghĩa những người sống trong các tòa chung cư có nguy cơ phơi nhiễm dù không rời khỏi nơi ở.
Một số địa điểm khiến chúng ta dễ hít phải khói thuốc lá như nơi làm việc, khu vực công cộng (công viên, xe bus...).
Tác động tới sức khỏe
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tổn thương do khói thuốc lá xảy ra trong vòng 5 phút và phản ứng viêm, hô hấp xuất hiện gần như ngay lập tức:
Sau 5 phút: Động mạch trở nên kém linh hoạt hơn, giống như ở người hút thuốc lá.
Sau 20-30 phút: Máu bắt đầu đông lại và các chất béo lắng đọng trong mạch máu làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Sau 2 giờ: Nhịp tim không đều (loạn nhịp tim), gây ra cơn đau tim hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác về tim.
Về lâu dài, hút thuốc thụ động gây ra các bệnh tật sau:
Với người lớn
- Bệnh tim mạch như huyết áp cao, xơ vữa động mạch, đau tim hoặc đột quỵ. Các nghiên cứu cho thấy bạn có khả năng mắc bệnh tim cao hơn tới 30% nếu thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Các vấn đề về phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen suyễn.
- Tăng nguy cơ ung thư phổi và ung thư vú.
Với trẻ nhỏ
Trẻ em có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe do khói thuốc lá thụ động cao hơn vì cơ thể vẫn đang phát triển:
- Thường xuyên ho, hắt hơi, khó thở hoặc các vấn đề về hô hấp khác.
- Nhiễm trùng tai thường xuyên và mạn tính.
- Các cơn hen suyễn lặp lại và nghiêm trọng hơn.
- Nhiễm trùng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm phế quản hoặc viêm phổi.
- Tổn thương mắt và răng.
- Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
- Tăng nguy cơ mắc khối u não và ung thư phổi.
Với bà bầu
Theo thông tin từ Bệnh viên Phổi Hà Nội, phụ nữ trong thai kỳ tiếp xúc với khói thuốc có khả năng sinh non cao, thiếu máu, tăng huyết áp... Cùng với đó, họ có nguy cơ bị sảy thai trong 3 tháng đầu, dễ bị nhau thai tiền đạo, tăng rủi ro mang thai ngoài tử cung, bị bong nhau thai hoặc đứt nhau thai gây chảy máu nghiêm trọng, đe dọa tính mạng cả mẹ và bé. Bên cạnh đó, thai nhi cũng có nguy cơ kém phát triển về thể chất và trí não.
Do đó, các bà bầu nên chủ động tránh xa những khu vực có người đang hút thuốc, đảm bảo không khí trong phòng luôn được lưu thông và thoáng mát, trang bị thêm máy lọc khí trong nhà...