Căn bệnh động kinh xảy ra với bé M. (quê Hưng Yên) khi em mới 21 tháng. Ban đầu gia đình nghĩ con co giật do sốt, đưa con lên bệnh viện tỉnh, can thiệp hết cơn thì về. 7 tháng sau, tình trạng này lặp lại với bé gái nhưng vẫn chưa tìm ra sóng động kinh.
Ba tuổi, M. được chẩn đoán chính xác mắc động kinh thể kháng trị. Các loại thuốc chống động kinh khác không có tác dụng, có ngày bé lên cơn liên tục.
Đầu tháng 9, M., lúc này 6 tuổi, trở thành em bé đầu tiên ở Đông Nam á được phẫu thuật đặt điện cực bề mặt vỏ não, lập bản đồ vùng sinh động kinh. Ngày 8/9, một ngày sau mổ, M. khiến bác sĩ Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Nhi Trung ương, xúc động khi có thể làm theo các yêu cầu của bác sĩ, tức là bé không bị liệt vận động hay tri giác; cũng không một cơn động kinh nào trở lại với cô bé.
Để tiến hành phẫu thuật cho bé, bác sĩ phải đặt điện cực trước 36-48 tiếng để theo dõi. Sau đặt điện cực, M. rơi vào tình trạng động kinh liên tục cả trăm cơn, có cơn ngừng thở ngắn, phải chuyển xuống hồi sức và điều trị thuốc ngủ liều cao để khống chế cơn giật, chuẩn bị bước vào ca phẫu thuật đặc biệt diễn ra ngày 7/9.
Ca mổ kéo dài 4 giờ đồng hồ, Tiến sĩ Lê Nam Thắng, Trưởng khoa Ngoại thần kinh thuộc Trung tâm thần kinh Bệnh viện Nhi Trung ương cùng các cộng sự, với sự hỗ trợ của 7 chuyên gia đến từ Mỹ, đã loại bỏ hoàn toàn vùng tổn thương gây ra cơn động kinh cho bé. "Ca mổ đã thành công hoàn toàn", bác sĩ Thắng cho biết khi chia sẻ với báo chí sáng 8/9.
Hiệu quả điều trị tuyệt đối từ bước tiến nhờ công nghệ kỹ thuật hiện đại
Theo các chuyên gia đến từ Mỹ, đây là kỹ thuật phức tạp liên quan nhiều vùng chức năng giải phẫu, cũng như tâm sinh lý của bệnh nhân sau mổ, cần dựa vào hệ thống máy móc theo dõi để chẩn đoán chính xác vùng gây động kinh.
Các bác sĩ sẽ tiến hành 2 bước. Đầu tiên, phẫu thuật viên xác định vùng gây động kinh bằng cộng hưởng từ (MRI), PET, sau đó mở hộp sọ đặt điện cực (gồm điện cực bề mặt và điện cực sâu) dưới sự hướng dẫn của hệ thống định vị... Sau thời gian theo dõi từ 36-48 tiếng, xác định rõ vùng động kinh, bác sĩ liên khoa thảo luận đưa ra quyết định cắt hết vùng động kinh không gây tổn hại chức năng và vận động cho trẻ.
Theo Tiến sĩ Thắng, tần suất trẻ gặp bệnh động kinh là 1/5.000, đặt ra gánh nặng cho bản thân các bé, gia đình và xã hội. Từ năm 2017, Bệnh viện Nhi Trung ương đã phẫu thuật đặt điện cực vỏ não cho các bệnh nhân động kinh. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ có tác dụng theo dõi sau phẫu thuật đã cắt hết vùng sinh động kinh hay chưa, nghĩa là vẫn còn những hạn chế.
Bác sĩ Thắng cho hay hiệu quả với phương pháp này là tuyệt đối. Trẻ cũng không phải dùng thuốc chống động kinh sau mổ.
Giáo sư Brandon Rocque, Bệnh viện Trẻ em Alabama (Mỹ), cho hay kỹ thuật này thực hiện ở Mỹ và châu Âu 5 năm nay, được chỉ định cho bệnh nhân mắc động kinh kháng thuốc; vùng sinh động kinh không rõ ràng trên phim MRI, PET/CT; vùng gây động kinh gần vùng chức năng ngôn ngữ, hay vận động.
Bệnh viện Nhi Trung ương là cơ sở y tế đầu tiên tại Việt Nam và khu vực Đông Nam á nhận chuyển giao kỹ thuật, thực hiện thành công.
Để đưa kỹ thuật mới về Việt Nam, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đã có gần 2 năm chuẩn bị. Tuy nhiên, theo bác sĩ Thắng, đây là một kỹ thuật phức tạp, khó, tốn kém và rất khó làm đại trà. Tại Mỹ, riêng phẫu thuật đã "ngốn" 150.000 USD (tương đương hơn 3,5 tỷ đồng) chưa kể chi phí cho quá trình điều trị và thuốc. Một điện cực sâu có giá khoảng 1.500 USD. Một ca tại Việt Nam tối thiểu cũng phải tốn khoảng 1 tỷ đồng, chưa được BHYT chi trả.
Sau ca thành công đầu tiên là bé M., sáng 8/9, các bác sĩ tiến hành ca phẫu thuật thứ 2 cho bệnh nhi 6 tuổi, có biểu hiện động kinh từ lúc 17 tháng. Trung bình mỗi ngày cậu bé này có 2-3 cơn, uống thuốc thần kinh không hiệu quả.
Ca phẫu thuật tốn 100.000 USD ở Singapore nhưng chỉ 18 triệu đồng tại Việt NamSau khi cắt bỏ khối ung thư, nạo hạch cho bệnh nhân, phẫu thuật viên lấy phần cơ và da ở bụng (hoặc đùi) để tạo hình một chiếc lưỡi mới. Mỗi ca phẫu thuật này kéo dài khoảng 8 giờ, bác sĩ nhận thù lao 400.000 đồng.
.svg){kind=icon}
