Trung tướng Nguyễn Văn Bổng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân chủng Hải quân, chủ trì buổi lễ. Cùng dự có ông Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh; ông Cao Tường Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh; các đại biểu đại diện Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Bộ đội Biên Phòng, Cảnh Sát biển Việt Nam, Quân khu 3, Quân chủng PK-KQ; đại biểu cựu chiến binh, anh hùng LLVT nhân dân và đông đảo cán bộ đoàn viên thanh niên địa phương.
Cách đây 60 năm, nhằm cứu vãn sự thất bại của chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", đế quốc Mỹ đã tiến hành phá hoạt miền Bắc bằng không quân và hải quân nhằm ngăn chặn sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho tiền tuyến miền Nam, nhằm làm nhụt ý chí chiến quyết tâm giải phóng miền Nam của quân và dân ta.
Trước hành động của đế quốc Mỹ, Hải quân nhân dân Việt Nam và quân dân miền Bắc đã chủ động, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm đánh đuổi tàu khu trục Maddox và bắn cháy 8 máy bay, bắn bị thương nhiều chiếc khác. Chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 thể hiện sức mạnh chính trị, tinh thần của toàn dân tộc; ý chí dám đánh, quyết đánh và biết đánh thắng của Bộ đội Hải quân và quân dân miền Bắc.
Trong trận chiến đấu ấy, nhiều cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta đã anh dũng ngã xuống và bị thương. Trong đó có 78 cán bộ, chiến sĩ Hải quân đã hy sinh. Đó là những tấm gương sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng, hy sinh quên mình vì Tổ quốc, vì nhân dân.
Trong không khí trang trọng và thành kính, các đại biểu cùng ôn lại chiến công của thế hệ cha anh đi trước, tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn vô hạn, đồng thời nhận thức rõ trách nhiệm lớn lao trọng sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Kiên cường chiến đấu tới hơi thở cuối cùng
Trung tướng Nguyễn Văn Bổng cho hay, đất nước mãi mãi tự hào, ghi nhớ và biết ơn về những tấm gương chiến đấu dũng cảm như: Thuyền trưởng Tàu 336 Phạm Tự hay Thuyền trưởng Tàu 187 Lê Văn Tiếu, khi một cánh tay bị dập nát, anh đã bình tĩnh dùng băng treo tay ngang ngực, tay còn lại vẫn nắm vững tay chuông điều khiển tàu cơ động đánh trả các đợt công kích của máy bay địch và đưa tàu về bến an toàn.
Đó là Hạ sĩ Hoàng Thanh Sơn, Tàu 175, bị mảnh đạn xuyên thủng bụng, ruột lòi ra ngoài, anh lấy tay nhét ruột vào và tiếp tục chiến đấu. Một quả bom nổ hất anh xuống biển, anh lại bơi vào bám lấy thành tàu leo lên tiếp tục chiến đấu cho đến hơi thở cuối cùng.
Đó là pháo thủ số Đặng Đình Lống, Tàu 146, bị thương gãy một chân, anh tự mình băng bó và tiếp tục chiến đấu; mấy phút sau, chân còn lại bị trúng đạn gãy nốt, anh tự lấy dây lưng cột chặt người vào giá súng và tiếp tục chiến đấu đến phút cuối cùng.
Đó là binh nhất Đồng Quốc Bình, Tàu 122, được đơn vị thưởng phép, đang trên đường về thăm gia đình thì hay tin máy bay Mỹ bắn phá căn cứ Hải quân ta ở Bãi Cháy, anh vội vàng quay lại đơn vị tham gia chiến đấu cùng đồng đội. Tuy bị thương 2 lần, anh vẫn tiếp tục tiếp đạn cho các vị trí chiến đấu. Bị thương lần thứ 3 vào bên sườn làm ruột lòi ra ngoài, anh đã dùng tay nhét ruột vào giữ chặt lấy vết thương, còn một tay tiếp tục chuyển những băng đạn đến các vị trí cho đồng đội. Trận chiến đấu kết thúc cũng là lúc anh trút hơi thở cuối cùng.
Đó là hình ảnh chiến đấu dũng cảm, cao đẹp của nhiều cán bộ, chiến sĩ khác như: Khẩu đội trưởng Lê Sỹ Hằng; thợ máy Cao Viết Thao; chiến sĩ Đậu Xuân Thơ, Nguyễn Sĩ Tiến, Nguyễn Văn Vinh và rất nhiều cán bộ, chiến sĩ khác.
"Cùng với bộ đội Hải quân và bộ đội Phòng không, chúng ta cũng luôn ghi nhớ, biết ơn về sự đùm bọc, giúp đỡ của rất nhiều cán bộ, đoàn viên thanh niên, lực lượng dân quân tự vệ và nhân dân các tỉnh Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình... đã dũng cảm xung phong, không sợ hiểm nguy, vượt sóng gió dưới mưa bom, bão đạn của địch để cứu chữa thương binh, tiếp đạn cho các tàu hải quân chiến đấu.
Trận chiến đấu ngày 2 và 5 tháng 8 năm 1964 đã lùi xa 60 năm, nhưng giá trị lịch sử cùng những bài học kinh nghiệm và những tấm gương chiến đấu dũng cảm của bộ đội Hải quân, Phòng không Không quân và quân dân miền Bắc vẫn luôn sống mãi với thời gian, là niềm tự hào của các thế hệ chúng ta hôm nay và mai sau", Trung tướng Nguyễn Văn Bổng xúc động bày tỏ.