Ngày 24/11, những hình ảnh ghi lại khoảnh khắc tự nhiên hiếm gặp trên đỉnh núi Bà Đen (xã Thạnh Tân, thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh) thu hút sự chú ý trên mạng xã hội. Theo đó, những đám mây lớn màu trắng xuất hiện bao quanh đỉnh núi này, tạo hình thù độc đáo, khiến nhiều người may mắn chứng kiến liên tưởng đến đĩa bay hay chiếc nón khổng lồ. Không ít người còn cho rằng, đây là hiện tượng đặc biệt, có ý nghĩa tâm linh trên đỉnh núi thiêng Bà Đen.

TS Nguyễn Ngọc Huy, cố vấn cao cấp về biến đổi khí hậu của Tổ chức Oxfam tại Việt Nam cho biết, hình ảnh đám mây lớn màu trắng, xuất hiện bao quanh đỉnh núi Bà Đen (xã Thạnh Tân, thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh) vào sáng 24/11 là một đám mây "thấu kính". 

Theo ông Huy, đây là loại mây hiếm gặp, được hình thành ở tầng đối lưu và cực kỳ đặc biệt. Chúng được tạo ra từ rìa của những tầng sóng không khí hoặc giữa các lớp gió với nhau. Điều đặc biệt của nó là dù gió mạnh cỡ vừa nó cũng không bị vỡ cấu trúc hoặc bị tan. Nó chỉ tan khi có đám mây khác lớn hơn xâm lấn đến hoặc hơi ẩm tại chỗ ngưng bốc hơi, ngưng cấp năng lượng cho nó.

"Điều kiện để hình thành mây thấu kính là có một dòng không khí khô mà lạnh di chuyển theo phương ngang, song song mặt đất, đi vào một khu vực có dòng không khí nóng ẩm đang bốc hơi ổn định từ một quả núi hay đồi. Khi lớp không khí ẩm tại quả núi bị đẩy lên cao gặp khối không khí khô và lạnh đi vào từ gió ngang thì nó ngưng tụ lại thành những đĩa mây chồng lên nhau. Núi Bà Đen tròn như một giá thể để hai khối không khí tương tác và xoáy quanh nó, tạo thành đĩa mây thấu kính", TS Huy giải thích.

Hình ảnh ghi lại sáng 24/11 (Ảnh: Huy Bùi/ Do Vinh Quan)

Đại diện Hội Thiên văn Hà Nội cũng đồng tình nhận định những hình ảnh chụp được tại núi Bà Đen sáng nay là hiện tượng mây thấu kính (Lenticular Clouds). Đây là những đám mây đứng yên, có hình dạng tương tự như thấu kính và hình thành ở độ cao nhất định. Thông thường chúng được hình thành theo hướng song song với hướng gió. Mây thấu kính có thể được tách thành ba loại như sau: mây trung tích, tầng tích và ti tích, tuỳ vào điều kiện thời tiết, địa hình. Trong một số điều kiện nhất định, các đám mây dạng thấu kính có thể kéo dài hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn km.

"Hiện tượng này ít gặp ở Việt Nam nhưng thường thấy hơn ở các ngọn núi như Phú Sĩ (Nhật Bản). Có thể, tại Việt Nam, mây thấu kính cũng xuất hiện ở nhiều đỉnh núi khác nhưng do nằm ở vị trí quá cao, chúng ta khó có thể chiêm ngưỡng", vị này cho biết.

Ông Lê Đình Quyết, Phó phòng dự báo Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, cho biết: Đây là hình ảnh độc đáo, hiếm xảy ra tại khu vực. Tuy nhiên, những người dân sống ở gần núi Bà Đen cũng đã từng chứng kiến hiện tượng tương tự.

Theo ông Quyết thông tin: Núi Bà Đen có độ cao 986m, nhiệt độ tại đỉnh núi thấp hơn dưới chân núi 6-7 độ C. Nhiệt độ lúc 7h sáng nay tại thành phố Tây Ninh là 24 độ C, độ ẩm không khí 94% thì trên đỉnh núi Bà Đen, nhiệt độ khoảng 17 độ C. Vài ngày vừa qua, nhiều khu vực tại Tây Ninh có mưa, độ ẩm không khí cao, tạo điều kiện thuận lợi hình thành mây. Theo phòng dự báo Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, hiện tượng này còn có thể xảy ra vào tháng 11, thời điểm thường có nhiệt độ thấp, có mưa, độ ẩm không khí cao. Tuy nhiên, để khách du lịch bắt gặp hình ảnh như sáng 24/11 thì không dễ.

Anh Phùng Minh Long, một người Việt đang sống và làm việc tại Nhật Bản cho biết, hiện tượng mây thấu kính thường xuyên xuất hiện tại núi Phú Sĩ, Nhật Bản. Anh Long từng nhiều lần chứng kiến và chụp ảnh hiện tượng này, nhất là vào những ngày có độ ẩm cao, gió lớn (trước hoặc sau bão).

Hình ảnh mây thấu kính tại núi Phú Sĩ tháng 10 và 11/2022 (Ảnh: Phùng Minh Long)