Theo Politico, trong thời kỳ mà UAV và tên lửa siêu thanh được coi là bộ mặt tương lai của chiến trường, nhiều người nghĩ rằng xe tăng đã "hết thời". Vào năm 2020, một số quan chức quốc phòng Anh từng đề nghị cắt giảm toàn bộ lực lượng xe tăng của nước này.

Tuy nhiên, khi xung đột Ukraine kéo dài sang năm 2023 và vẫn chưa cho thấy dấu hiệu sớm kết thúc, các nhà hoạch định quân sự phương Tây đã phải nhìn nhận lại vai trò của xe tăng.

Xe tăng của lực lượng vũ trang Ukraine. Ảnh: NYT

Từ cuối năm 2022 tới nay, Ukraine đã liên tục yêu cầu viện trợ thêm nhiều xe tăng để phục vụ cho giai đoạn tiếp theo của cuộc xung đột. Các xe tăng hiện đại có thể giúp Kiev đứng vững trước các cuộc tiến công của đối thủ, đồng thời nâng cao cơ hội phá vỡ thế bế tắc ở Luhansk và Zaporizhzhia.

Sau một thời gian trì hoãn, rất nhiều thành viên NATO đã cam kết gửi tới Ukraine những loại xe tăng mà họ sở hữu. Đây là một động thái thừa nhận rõ rằng, ngay cả trong môi trường tác chiến hiện đại, phương tiện chiến đấu truyền thống vẫn có giá trị.

"Ukraine đã cho tất cả mọi người thấy rằng xe tăng vẫn rất quan trọng", Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace nói.

Xe tăng phù hợp với tình hình ở Ukraine

Thực tế, lực lượng vũ trang Ukraine vẫn đang sử dụng chủ yếu các mẫu xe tăng từ thời Liên Xô cũ. Tuy vậy, các chuyên gia quân sự cho rằng, các mẫu xe tăng hiện đại có thể giúp Kiev đạt được nhiều lợi thế trên tiền tuyến. Địa hình bằng phẳng của Ukraine là bối cảnh lý tưởng để xe tăng tác chiến, chúng có thể di chuyển dọc theo tiền tuyến để phòng thủ và tấn công.

"Tính cơ động là chìa khóa chiếm lợi thế trong bất kỳ cuộc giao tranh nào. Nếu Kiev muốn tiến công, họ cần những phương tiện di chuyển linh hoạt với sức công phá mạnh mẽ", một nhà ngoại giao đến từ quốc gia EU có ý định gửi xe tăng cho Ukraine chia sẻ.

Xe tăng Leopard 2 của Đức. Ảnh: AP

Bên cạnh đó, Ukraine cũng quan ngại về việc HIMARS đang dần mất đi hiệu quả vốn có. Trong bối cảnh đối thủ di chuyển lực lượng ra khỏi tầm bắn của tổ hợp pháo do Mỹ sản xuất, một phương tiện có khả năng áp sát càng trở nên quan trọng.

"Khi nguồn cung đạn pháo tầm xa cạn dần, các phương tiện cận chiến sẽ tạo ra sự khác biệt", Giáo sư Anthony King, chuyên gia nghiên cứu chiến tranh từ Đại học Warwick nhận xét.

Phương Tây và sự thận trọng nhất định

Một số thành viên EU đã kỳ vọng rằng các cam kết gần đây của Anh và Pháp sẽ gây sức ép khiến Đức phải đồng ý chuyển xe tăng Leopard cho Ukraine. Tuy nhiên, chưa có động thái rõ ràng nào được Berlin đưa ra.

Dù Challenger 2 của Anh là một sự nâng cấp đáng kể so với các xe tăng từ thời Liên Xô, nhưng chúng không thể so sánh được với Leopard 2. Loại xe tăng chạy dầu diesel của Đức nổi tiếng với việc có thể bắn trúng mục tiêu to bằng một chiếc tủ lạnh ở khoảng cách 3km trong khi đang di chuyển.

Xe tăng M1 Abrams của Mỹ. Ảnh: US Army

Thực tế, các quan chức quân sự Ukraine cần hiểu rõ các loại xe tăng mà họ có thể nhận được từ phương Tây trong thời gian tới. Ngay cả khi đã có Bộ trưởng Quốc phòng mới, Berlin vẫn ngần ngại chuyển giao xe tăng của mình. Chính phủ Đức nói rằng quyết định cuối cùng phụ thuộc vào Mỹ, nếu M1 Abrams được gửi tới Ukraine thì Leopard 2 cũng vậy.

Về phía Mỹ, Washington cho rằng thời điểm hiện tại chưa phù hợp để chuyển giao Abrams cho Kiev, bởi đây là loại xe tăng rất khó vận hành và bảo dưỡng.

Việt Dũng