– Cùng loại vật tư, cùng nhà sản xuất, cùng thời điểm mua, thậm chí
cùng nhà phân phối nhưng giá mua các vật tư y tế phục vụ việc khám chữa bệnh ở
các bệnh viện (BV) chênh nhau rất lớn.
Chênh lệch lớn
Giá mua một chiếc ống thông tĩnh mạch số 338 (catheter tĩnh mạch 338) của nhà
sản xuất B-Braun (Đức) tại BVĐK tỉnh Lai Châu tại thời điểm tháng
12/2012 là 259.350 đồng/chiếc, còn tại BVĐK tỉnh Điện Biên là
249.900 đồng/chiếc.
Nhưng cùng thời điểm trên, giá mua vật tư này tại Quảng Bình chỉ có 179.900
đồng/chiếc. Còn tại Bắc Kạn giá mua là 165.000 đồng/chiếc - thấp hơn ở Lai Châu
đến 94.000 đồng/chiếc dù 2 địa phương này không có khác biệt lớn về điều kiện
kinh tế, xã hội, mức sống của người dân.
Giá vật tư y tế có sự chênh lệch lớn giữa các bệnh viện (Ảnh minh họa: C.Q) |
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở các loại vật tư khác. Thủy tinh thể Toric
SN60T (3,4,5) hãng Alcon (Mỹ) có giá mua vào tại BVĐK tỉnh Đắk Lắk
(thời điểm tháng 3/2013) là 10.727.100 đồng/chiếc nhưng giá cùng loại trên ở BVĐK Cần Thơ chỉ là 7.560.000 đồng/chiếc (chênh lệch nhau gần 3,2
triệu đồng/chiếc).
Giá mua thủy tinh thể Acrysof IQ (SN60WF) (Ireland) vào BV Bến Tre là
3.243.000 đồng/chiếc nhưng ở BV Cần Thơ chỉ có 2.856.000 đồng/chiếc. Giá
dịch nhầy (dùng trong mổ Phaco) cũng chênh lệch nhau lớn khi mà có nơi trúng
thầu giá gần 600 ngàn đồng/hộp nhưng có nơi lại chỉ 480 ngàn đồng/hộp (loại của
Mỹ).
Các loại phim (X-Quang, CT,…) có nhu cầu sử dụng rất lớn trong các bệnh viện
hiện nay nhưng giá của chúng cũng “loạn” không kém.
Phim XQ (18cm*24cm) của hãng AGFA mua vào BVĐK tỉnh Điện Biên giá 918.000 đồng/hộp nhưng mua vào BV Y học cổ truyền Lai Châu chỉ 795.000 đồng/hộp (chênh
123.000 đồng/hộp).
Với phim XQ cỡ lớn hơn (30*40cm), giá mua vào BVĐK tỉnh Điện Biên là
gần 2,2 triệu đồng/hộp còn vào BV Y học cổ truyền Lai Châu chỉ 1,8 triệu đồng/hộp.
Thậm chí, phim cùng nhà sản xuất, cùng kích cỡ, cùng thời điểm mua và chỉ khác
nhau về đơn vị cung ứng nhưng giá mua cũng khác nhau xa.
Tại bệnh viện Quân y 5
– Quân khu 3 (Ninh Bình), giá mua phim XQ size 24*30cm tháng 12/2012 là 1,9
triệu đồng/hộp (do công ty Minh Phương cung ứng). Cũng phim trên nhưng do công
ty Xuân Mai cung ứng lại rẻ hơn nhiều (1,3 triệu đồng/hộp).
Thả nổi
Đại diện của BHXH Việt Nam cho biết, việc mua vật tư y tế tại các bệnh viện trong
cả nước hiện đang được thực hiện trên 4 căn cứ.
Thứ nhất, là thông tư 68/2012/TT-BTC ngày 26/04/2012 của Bộ Tài chính về hướng
dẫn thực hiện đấu thầu mua sắm tài sản nhằm duy trì hoạt động thường xuyên của
cơ quan nhà nước bằng vốn nhà nước.
Thứ hai, là áp dụng linh hoạt một số quy định của đấu thầu thuốc. Thứ ba, là các
công ty cung ứng chào hàng cạnh tranh và thứ tư là các bệnh viện tự mua sắm theo
kế hoạch.
Giá vật tư y tế dùng cho người bệnh đang bị thả nổi (Ảnh minh họa: C.Q) |
Dù có những căn cứ pháp lý nhất định như trên song do không có văn bản hướng dẫn
thống nhất nên khó tránh được tình trạng “loạn” giá. Phía BHXH VN cho biết, hiện
bảo hiểm cũng phải chấp nhận chi trả tiền vật tư y tế cho người bệnh theo giá mà
bệnh viện mua vào.
Cả Bộ Y tế lẫn BHXH VN hiện cho biết, đều chưa có thống kê cụ thể về tỷ lệ số
tiền chi cho vật tư y tế trong tổng chi phí khám chữa bệnh, song theo ước tính
của BHXH VN thì chi phí cho vật tư y tế chiếm khoảng 7-10% tổng chi phí cho
dịch vụ y tế.
Mỗi năm chi phí BHXH VN chi trả cho công tác khám chữa bệnh BHYT khoảng 20 ngàn tỷ đồng, như vậy chi cho vật tư y tế khoảng 1.400-2.000 tỷ đồng. Do đó, nếu khắc phục được tình trạng “loạn” giá vật
tư y tế như trên thì quỹ BHYT sẽ bớt phần thâm hụt không đáng có.
Lãnh đạo BHXH VN cho biết, đặc thù của sử dụng vật tư y tế là có sự khác biệt
lớn giữa các chuyên khoa, các tuyến, các loại bệnh. Theo đó, vật tư y tế sử dụng
ở các bệnh viện tuyến trên nhiều hơn tuyến dưới. Vật tư dùng trong các chuyên
khoa như mắt, tai mũi họng, răng hàm mặt, chấn thương chỉnh hình, … chiếm tỷ
trọng lớn, đặc biệt là lĩnh vực tim mạch thì vật tư là yếu tố chính. Do đó, cần
có những văn bản điều chỉnh đối với lĩnh vực này để đảm bảo thống nhất, tránh
thất thoát lãng phí.
Khi góp ý sửa đổi luật đấu thầu mới đây (trong đó có cả lĩnh vực đấu
thầu thuốc), phía BHXH VN đã đề xuất đưa cả phần đấu thầu vật tư y tế, trang
thiết bị y tế vào phạm vi điều chỉnh của luật nhưng chưa được đồng ý.
Cẩm Quyên